شخصی در حضور امام>(ع) گفت: اَسْتَغْفِرُاللَّهَ «از درگاه خدا طلب آمرزش گناهانمیکنم.»
از آنجا که بسیار دیده شده افرادی این جمله را به طور سطحی و بیآن که واقعاً و از صمیم قلب به آن اعتقاد داشته باشند، بر زبان میآورند، امام علی(ع) به او فرمود:
ثَکَلَتْکَ اُمُّکَ، اَتَدْریِ مَا الْاِسْتِغْفارُ…
مادرت به عذایت بنشیند. آیا میدانی معنی «استغفار» چیست؟!
استغفار، مقام بلند مرتبگان و افراد شریف و آنانی است که در سطح بالایی از معنویّت قرار دارند. (دَرَجَهُ الْعِلِیّینَ)
سپس امام(ع) برای توضیح بیشتر، چنین فرمود:
استغفار، یک کلمه اَسْتَغْفِرُاللّه است، ولی شش معنی و مفهوم دارد:
1- پشیمانی از گناهان گذشته.
2- تصمیم قاطع و ابدی بر این که دیگر به سوی گناه باز نگردد.
3- ادای حقالنّاس، به طوری که خدا را آنگونه ملاقات کنی که بدهکار کسی نباشی.
4- انجام حق اللّه (مانند نماز و روزه و حج و…)
5- توجّه کنی به گوشتی که از خوردن مال حرام در بدنت روییده است و آن را بر اثر اندوه و پشیمانی از گناهان سابق، آب کنی تا این که گوشت تازه جایگزین آن گردد. اطاعت و پیروی از احکام الهی را هر چند که دشوار باشد بر خود هموار سازی، همانطور که گناه را بر وجود خود هموار میساختی.
6- دشواری اطاعت را آنچنان به خودت بچشانی که شیرینی و لذّت گناه راچشیدی.
فَعِنْدَ ذَلِکَ تَقُولُ: اَسْتَغْفِرُاللَهِ پس از انجام این مراحل مجاز هستی که بگوییأسْتَغْفِراللّه: خدایا از درگاهت، طلب آمرزش میکنم!۱
ناگفته نماند که توبه مراحلی دارد و توبه شرعی به همان چهار خصلت اوّلحاصل میشود، ولی توبه کامل و حقیقی بستگی به پیمودن شش مرحله فوقدارد.
پی نوشت ها :
1- نهجالبلاغه، حکمت ۴۱۷.
داستانهای نهجالبلاغه/ محمّد محمّدی اشتهاردی/کانون انتشارات پیام محراب
http://nahjnews.com
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
استغفار و توبه حقیقی. استغفار و توبه حقیقی. استغفار و توبه حقیقی. استغفار و توبه حقیقی.
