الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى: حجتالاسلام والمسلمين «خداداد الياسی» مسئول سازمان بسيج طلاب و روحانيون سپاه ولیعصر(عج) خوزستان در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) شعبه خوزستان، اظهار كرد: از آيه 5 سوره طه «الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى» میتوان دريافت كه بعد از آنكه خداوند نظام هستی را شكل داد بر عرش مسلط شد كه اين امر در 4 جای ديگر قرآن تكرار شده است.
الياسی ادامه داد:
دو كلمه در اين آيه وجود دارد كه بايد بدان توجه ويژه داشت. كلمه «عرش» و «استوی». عرش در زبان عربی به چند معنی بكار رفته كه تقريباً معانی نزديك به هم دارد. نخست به معنی چيزی كه سقف دارد، دوم به معنای خود سقف، سوم به معنای تخت بلند پايه حكومت و سلطنت (كه نمونهاش در آيه 38 سوره نمل آمده است) و چهارم در مورد خداوند متعال. كلمه عرش كنايهای از قدرت و تدبير میباشد و در بردارنده قدرت مدبرانه است كه مرحوم «علامه طباطبايی(ره)» اشاره دارد و مفسران ديگر نيز بدان اشاره دارند.
مسئول سازمان بسيج طلاب و روحانيون خوزستان بيان كرد: در اين آيه منظور از قدرت خداوندی قدرتی همراه با تدبير است و مديريت و قدرت در كنار هم از نشانههای سلطه خداوند است.
الياسی ادامه داد: در زبان فارسی نيز گاهی اوقات كلمه تخت را بكار میبريم كه به معنی قدرت است. لذا اين تعبير در مورد خداوند به معنی قدرت به همراه تدبير به كار برده میشود نه قدرت تنها.
مسئول سازمان بسيج طلاب و روحانيون خوزستان گفت:
كلمه «استوی» در اين آيه نيز به معنی سلطهيافتن است، اما در زبان عربی كلمه استوی با 3 تركيب به كار میرود يك با حرف جر علی (عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى) به معنی استقراريافتن است. دوم با الا بكار میرود طبق آيه 29 سوره بقره كه میفرمايد: «هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَكُم مَّا فِی الأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِيمٌ» كه به معنی توجهكردن است و سوم استوی به تنهايی بكار میرود كه همراه با حرف اضافه نيست كه به معنی اعتقال میباشد. اين 3تركيب درباره فعل استوی با 3 معنای متفاوت در قرآن آمده است، پس در میيابيم كه آيه 5 سوره طه به معنای استقرار و سلطهيافتن است.
وی اظهار كرد: «الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى» يعنی آن خدای مهربانی كه بر عرش عالم وجود به علم و قدرت احاطه دارد. دو نكته در اين آيه وجود دارد كه از ظرفيتهای قرآنی به شمار میرود. اينجا آيه با «الرحمن» بكار رفته كه میشود برداشت كرد، تسلط خداوند بر نظام هستی تسلطی رحيمانه و همراه با رحمت است و همراه با جباری خداوند نيست.
الياسی افزود:
نكته دوم آن است كه در آيه 4 سوره طه میفرمايد: «تَنزِيلًا مِّمَّنْ خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّمَاوَاتِ الْعُلَى» كلمه خلق بكار رفته است كه نشان دهنده آن است كه خداوند خلقت داده و هم بعد از خلقت مديريت عالم در دستان او است.
وی گفت: نكته سوم آن است كه با توجه به ريشه كلمه «استوی» میشود برداشت كرد كه تسلط خداوند بر همه نظام هستی يكسان بوده است و قدرت خداوند در جايی كم و يا بسيار نمیشود و اين سلطه مدبرانه و قدرتمندانه خداوند بر همه عالم به طور يكسان در عالم هستی توزيع شده است.
مسئول سازمان بسيج طلاب و روحانيون خوزستان تصريح كرد: برخی از افراد سطحینگر از اين آيات برداشت كردند كه خداوند دارای جسم و تخت و حكومت در آسمانها است كه با اين نظريهها با دلايل مختلف و عقل سازگاری ندارد لذا برخی از اين آيه برداشت غلط داشتند.
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه -آموزش مجازی قران ونهج البلاغه
