حکمت13_شکر نعمت، عامل گسترش نعمتها
و قال علیه السلام:
اِذَا وَصَلَتْ اِلَیْکُمْ اَطْرَافُ النِّعَمِ فَلاَ تُنَفِّرُوا اَقْصَاهَا بِقِلَّةِ الشُّکْرِ
واژگان مهم:
وَصَلَتْ: رسید
فَلاَ تُنَفِّرُوا: پس دور نکنید
اَطْرَاف: گوشهها، کنارها
اَقْصَی+ هَا: آخر+ آن (اواخرش، نهایتش)
ترجمه:
هر گاه مقدمات نعمتها به شما رسيد، نهايت آن را با كمى شكر از خود مرانيد.
چکیده مفاهیم
غالباً نعمتها به صورت تدریجی میرسد و انسان اگر با شکرگزاری به استقبال آن رود، تا پایان آن نصیب انسان میشود،
در این حکمت حضرت نمیفرماید با شکر نکردن، نعمتها از دستتان میرود؛ بلکه میفرماید اگر کم شکر کنید، نعمتهای بعدی نمیرسد.
نکتــــــهها
1- نعمتهای الهی، متناسب با وجود اسباب آن نازل میشوند. اگر علل و اسباب بیشتری مهیّا باشند، نعمتهای بیشتری نازل میشوند و تداوم مییابند.
پس عامل نزول نعمتها خود بندگان هستند؛ چون هم مخازن نعم الهی تمام شدنی نیست و هم فیض الهی؛ که خداوند کریم و بخشنده و فیاض است.
یکی از آن اسباب، شکر نعمت است: «لَئِنْ شَکَرْتُمْ لاَزِیدَنَّکُمْ؛ اگر شکرگذاری کنید [نعمت خود را] بر شما خواهیم افزود.»
2- کفران نعمت، به معنای استفاده از نعمتها در امور نامربوط و ناصحیح است.
مثلاً نعمت سلامتی و قدرت جوانی را در کار بیهوده صرف کردن. گاهی هم، کفران نعمت در اثر شکر نکردن یا کم شکر کردن صورت میگیرد.
همانطور که مزید شکر، مزید نعمت را به همراه دارد، کفران نعمت و ناسپاسی، جریان نعمتها را کند یا متوقف میکند؛ « لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ »
3- در این حکمت از کلمه «تُنَفِّرُوا» استفاده شده که به معنی دور کردن و از دست دادن است، از این کلمه معمولا در رابطه با پرندگان و پراندن آنها استفاده میشود.
امیر بیان، نعمت را به پرنده تشبیه کرده که باید در قفس شکر و سپاس، نگهداری و حفاظت شود، که اگر آدمی غفلت کند، پرنده را با دست خود پرواز داده و نعمتها را از دست داده است.
4- نعمتهای الهی متنوعند، همه نعمتها جنبه مادی ندارند، برخی از آنها مثلِ: وجاهت، عزّت، عقل سلیم، داشتن حکمت، معرفت و هدایت خاص الهی، محبّ اهل بیت بودن و توفیق طلب علم، از نعمتهای معنوی به شمار میروند.
پیـــــــامها
برای رسیدن به وضعیتهای مناسبتر به جای نظر کردن به نیمه خالی لیوان و شکایت از نداریها، به نیمه پر لیوان بنگریم
و شکر نعمتهایی را که داریم، بگزاریم. در این صورت، روز به روز نعمتها افزون شده و به وضعیتهای بهتر دست مییابیم.
لطـــــــــــــــائف
نعمت عشقِ مرا، کز دگران کردم منع گر کنی شکر چو مردان به تو بسیار رَسَم
خودآزمایی
1. آیا می شود گفت عامل نزول و دوام نعمت ها، خود بندگان هستند؟ توضیح دهید؟
2. کفران نعمت به چه معنا می باشد؟
3. انواع نعمت های خداوند را با ذکر مثال بیان کنید؟
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor