حکمت18_عاقبت آرزو پروری
وَ قالَ(ع): مَنْ جَرَى فِی عِنَان أَمَلِهِ عَثَرَ بِأَجَلِهِ
واژگان مهم:
جَرَی: راه افتاد
جاری شد
عِنَان: لگام
عَثَرَ: افتاد، لغزید
ترجمه:
هرکه به دنبال آرزوی خود بشتابد و مهارش را رها کند مرگ اورا میلغزاند.
چکیده مفاهیم:
این جمله امام(ع) درمورد ناپسندی و نادرستی آرزوهای دراز است که مرگ، راه رسیدن به آنها را قطع میکند.
نکته ها:
1- امید و آرزو به خودی خود نه تنها ناپسند نیست، بلکه نعمتی از نعمتهای خداوند است. از رسول خدا؟ص؟ روایت شده که فرمود:
«آرزو مایه رحمت برای امت من است و اگر آرزو نبود هیچ مادری فرزندش را شیر نمیداد وهیچ باغبانی درختی نمیکاشت.»،
زیرا آرزوهاست که انسان را به تلاش و کوشش برای رسیدن به اهداف والا وا میدارد، ولی همین آرزو هرگاه به صورت نامعقول درآید و تبدیل به آرزوهای دور و دراز و دست نیافتنی شود، آدم را چنان به خود مشغول میسازد
که از همه چیز حتی خداوند و مرگ و معاد غافل می‌شود. امام (علیه السلام) در این زمینه میفرماید: «آرزوهای دراز، اعمال انسان را تباه میکند و مرگ را به فراموشی میافکند.»
انسانی که گرفتار آرزوپروری است، هر گاه به آرزویی دست یابد، رسیدن به آرزوی دیگری را در قلب خود میپروراند تا جایی که مرگ گریبانش را میگیرد و هرگز او به پایان آرزویش نمیرسد!
2- آرزوهای رنگارنگ و متنوع تمامی ندارند و به جز مشغله فکری، حاصلی در خارج از ذهن ندارند. البته این حالت، با تفکر و تعقل توأم با حرکت پویا برای رسیدن به اهداف عالی فرق میکند.
اساسا آرزوها بر هوا و هوس، افکار خیالی و پوشالی، و خواسته های بزرگ وطولانی بنا شده اند؛ مانند کسی که آرزوی داشتن خانهای بزرگ در مکانی خوب با وسیلهای گران قیمت در خیال خود بپروراند و
در حالی که حتی هنوز زمینی تهیه نکرده، در اندیشه رنگ اتاق و مبلمان است.
پیام ها:
1- آرزوهای ما چون اسبانی سرکش هستند که اگر افسارشان به دست ما باشد ما را به مقصد میرسانند، اما اگر افسارشان را رها کنیم، ما را زمین زده و هلاک میکنند.
2- یاد مرگ یکی از مؤثرترین راه های زدودن و رهایی یافتن از آرزوهای دور و دراز است.
لطائف:
هر که با اَمَل رود سرکش جام مرگ بگویدش سرکش
خودآزمایی:
1. آیا امید و آروز به خودی خود مذموم و ناپسند است یا خیر؟ توضیح دهید؟
2. در چه صورت آرزوها ما را به مقصد می رسانند و در چه صورت ما را به زمین می زنند؟
3. یکی از مؤثرترین راه های رهایی یافتن از آرزوهای دور و دراز دنیوی چیست؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
غررالحکم، ج 52، 72.
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
