مفصل زانو بزرگترین مفصل بدن میباشد که محل اتصال سه استخوان ران ساق و کشکک میباشد.انتهای این استخوانها در محل ایجاد مفصل از غضروف پوشیده شده که سبب مهار ضربات وارد شده به مفصل میشود. مفصل زانو در ایستادن راه رفتن نشستن پریدن نقش دارد .
واژه آرتریت زمانی به کار میرود که مفصل دچار التهاب شده باشد و مفصل زانو بیشتر از تمام مفاصل بدن دچار آرتریت میگردد. آرتریت مفصل زانو در خانمها بیشتر اتفاق می افتد ودر افراد بالای پنجاه سال و چاق بیشتر است. در بیمارانی که مفصل زانو دچار آسیب شده است احتمال وقوع آرتریت بیشتر می باشد. وقوع آرتریت و درد زانو در افرادی که سابقه فامیلی این بیماری را دارند بیشتر است.
آرتروز زانو چیست؟
استئوآرتریت یا آرتروز زانو شایعترین نوع التهاب مفصل زانو(آرتریت) است. این بیماری در اثر سائیدگی -فرسودگی و خراشیدگی غضروف مفصلی بوجود می آید و گاها کنده شدن قسمتی از غضروف به داخل مفصل وضعیت این بیماری را شدید تر می
نماید. آرتروز با افزایش سن اتفاق می افتد وازمهمترین علل ناتوان کننده افراد مسن میباشد.
آرتروز زانو چه علائمی دارد؟
شایعترین علامت درد است .درد عمدتا با فعالیت تشدید میشود و معمولا به آرامی زیاد میشود اگر چه می تواند بصورت ناگهانی هم اتفاق بیفتد. در اثر آسیب به غضروف مفصلی ممکن است تورم گرمی مفضل یا احساس سفتی و خشکی در آن ایجاد شود. در شروع ایجاد این بیماری درد در بعضی مواقع ایجاد می شود و درسایر موارد بیمار بدون درد است. چندین سال پس از شروع این بیماری ممکن است تغییر شکل در مفصل زانو ایجاد شود.
درمان آرتروز زانو چه مراحلی دارد؟
<P style="TEXT-ALIGN: justify; LINE-HEIGHT: 200%; MARGIN: 0in 0in 10pt; unicode-bidi: embed; DIRECTION: rtl; BACKGROUND: #f2f2f2; mso-background-themecolor: background1; mso-background-themeshade: 242; mso-margin-top-alt: auto; mso-margin-bottom-alt: auto" dir=rtl class=MsoNormal align=justify&g t;بهترین درمان زانو چیست؟
الف. تغییر وضعیت زندگی : کاهش وزن – اجتناب از راه رفتن طولانی پریدن یا بالا رفتن از پله
ب. ورزش: انجام تمرینات ورزشی مناسب و ورزشهای آبی میتواند سبب بهبود وضعیت مفصل زانو و جلوگیری از پیشرفت بیماری شود. بهترین ورزش بر اساس نوع ومیزان درگیری مفصل توسط پزشک تعیین میشود.
ج :استفاده از وسایل کمکی: استفاده از زانوبند یا عصا سبب کاهش فشار به زانوی مبتلا میشود. استفاده از وسایل حمایت کننده مفصل زانو که در واحدهای ارتوپد ی فنی ساخته میشود میتواند کمک کننده باشد.
د: درمان دارویی: استفاده از داروهای ضد التهاب و غضروف ساز خوراکی خصوصا در مراحل ابتدایی بیماری سبب کاهش التهاب و درد میگردد و فعالیت مفصل را بیشتر مینماید.
ه: تزریق داخل مفصلی:
تزریق کورتیکو استروئید به داخل زانو: سبب کاهش التهاب و درد مفصل میشود اگرچه ممکن است این اثر
برای چند هفته تا چند ماه دوام داشته باشد و نیاز به تکرار پیدا کند.
تزریق داخل مفصلی اسید هیالورنیک که با نامهای تجاری مختلفی موجود میباشند میتواند کیفیت مایع مفصلی را بهبود بخشیده و سبب اصلاح فعالیت مفصل شوند.
انجام پلاکت درمانی مفصل زانو یا PRP
PRP چیست ؟
یک فرآورده خونی به معنای پلاسمای غنی از پلاکت است که طی یک فرایند (PRP (Platelet-Rich Plasma جداسازی از خون تازه و لخته نشده تهیه می شود.
پلاکت ها گروهی از سلولهای خونی هستند که در پاسخ به آسیب بافتی و پارگی عروق فعال می شوند و با ایجاد لخته منجر به انعقاد خون شده و سپس با ترشح پروتئینهای خاصی، ترمیم بافتی را سبب می شوند. ترمیم بافت فرایندی پیچیده و شامل مراحل مختلف نظیر؛ تشکیل سیمان بافتی، تولید رگ و تبدیل سلولهای بنیادی به سلولهای بافت آسیب دیده. این مسیر توسط مواد ترشح شده از پلاکت ها هدایت می شود و ممکن است برحسب نوع ضایعه، از یک ماه تا چند سال طول بکشد .
مکانیسم عمل
همانطور که یک جراحت موجب فعال شدن پلاکتها و شروع فرآیندی می گردد که نتیجه آن بهبود و ترمیم بافت آسیب دیده است و با توجه به نقش پلاکت ها در تبدیل سلولهای بنیادی به سلولهای ناحیه آسیب دیده، این موضوع مطرح می شود که اگر پلاکتها بصورت مصنوعی فعال و در موضعی از بدن تزریق شوند، موجب تحریک و شروع فرایند تجدید ساختار بافت در آن موضع خواهند شد. بطور مثال اگر در کنار فولیکول مو تزریق شوند باعث رویش مجدد و طبیعی مو می شوند و در پوست باعث رشد آن و رفع چین و چروک، خطوط و غيره، و در استخوان یا غضروف باعث ترمیم شکستگی یا کندگی یا سائیدگی آنها می شوند.
پی آر پی درمانی:
در این روش سلولهای فعالی که در روند ترمیم ضایعه بافتی شرکت میکنند را از خون جدا نموده و با غلظت بالا و کنترل شده و متناسب با ضایعه در مفصل تزریق میکنند. اثرات درمانی پس از گذشت 3-4 روز شروع و نمود بارز آن 3 تا 4 هفته بعد میباشد.<o:p&g t;
فواید درمان آرتروز زانو با استفاده از PRP درمانی:
1.علاوه بر تسکین درد سبب شروع روند درمانی زانو می گردد.
2. بجای داروی شیمیایی از فراورده های بدن خود بیمار برای درمان استفاده میشود لذا اثرات مضر درمان با داروهای شیمیایی در این روش وجود ندارد.
3. با توجه به اینکه ماده اصلی مربوط به بدن بیمار است عارضه یا واکنشی در تزریق آن وجود ندارد.
4. در روش تهیه آن نیازی به مراحل زمان بر کشت سلولی مورد نیاز در درمان با سلول بنیادین وجود ندارد
روش انجام کار:
در شرایط استریل 8 تا 20 سی سی از خون بیمار گرفته میشود. این کار بسیار شبیه به دادن یک آزمایش خون معمولی است. خون درون لوله ای که حاوی ژل پی آر پی است ریخته میشود و در دستگاهی بنام سانتریفیوژ قرار داده میشود. حدود ده دقیقه بعد نیروی گریز از مرکز اجزائ خون را از هم جدا میکند. پلاکت های تغلیظ شده هم از بقیه خون جدا میشوند.این سلولها که دارای عوامل رشد زیادی هستند به داخل زانو تزریق میشوند.
پس از عمل
داروهای ضد التهابی چند روز پس از این کار قطع میشوند و 3 تا 5 روز پس از این کار ممکن است بیمار درد خفیفی را تجربه نماید که نشانه شروع ترمیم بافتی است. در صورت درد میتواند از کمپرس یخ سه تا چهار بار در روز استفاده کند.
درمان با این روش نیاز به بستری ندارد و سرپایی است .نیازی به بیهوشی عمومی ندارد و با بی حسی انجام میشود .هزینه های درمانی آن هم در مقایسه با بسیاری از روشهای درمان ارزانتر و مقرون به صرفه است.
انجام پی آر پی جدید ترین روش درمان غیر جراحی آرترو زانو است که بیماران زیادی در سراسر جهان با آن درمان شده اند
و نشان داده است که بهبود قابل توجهی در درمان درد و توانایی حرکت را در زندگی روزمره ایجاد میکند.
انجام پلاکت درمانی معجزه نمیکند ولی باتوجه به عدم عوارض و اثر بخشی مناسب بعنوان یکی از بهترین روشهای درمانی زانو شناخته شده است
در آرتروزهای خفیف تا متوسط نتیجه درمانی عالی گزارش شده و در آرتروزهای شدید اثرات تسکینی بسیار خوبی داشته است.
استفاده از پی آر پی در درمان سایر دردهای عضلانی اسکلتی:
1. تسریع روند ترمیم زانو پس از جراحی باز یا آرتروسکوپی زانو
2. ترمیم آسیب خفیف به رباط صلیبی یا مینیسک زانو
3. درمان التهاب آرنج یااصطلاحا آرنج تنیس بازان
4. درمان التهاب تاندونهای شانه یا آشیل
دکتر مجید حیدریان ، فوق تخصص درد
http://drheidarian.blogfa.com
