طول تاريخ تشيع، يكي از نقشهاي بيبديل زنان، دفاع از ولايت و <SPAN style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Tahoma','sans-serif'; COLOR: black; FONT-SIZE: 9pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'" lang=AR-SA& gt;تلاش براي حفظ اين ارزش الهي بوده است، به ويژه در عصر غيبت كه تقريباً امكان ايفاي نقش مردان براي دفاع از ولايت، به سبب اختناق شديد، كمرنگ بوده است، زنان، فعالانه براي حفظ فرهنگ مهدويت در جامعه نقش آفريني كردهاند.
آنچه اين نوشتار در پي آن است، تبيين نقش مادر در تربيت نسل ولايي با بهره گيري از آداب و دستورات وارد شده در مضامين ديني است. براي تبيين اين مسئله، نويسنده به ساز و كارهاي تربيت نسل مهدوي و ضرورت بهرهگيري از اين ساز و كارها پرداخته است.
در اين مقاله، نگارنده به هشت گام اساسي اشاره ميكند كه مادران بايد بردارند تا مح
صول تربيت آنان، تربيت نسلي مهديباور و مهديياور باشد. اين گامها عمدتاً از زمان انتخاب همسر آغاز و نهايتاً تا پايان دوره نوجواني ادامه مييابد.
نگارنده، در اين نوشتار در پي اثبات اين مهم است كه غفلت از آداب اسلامي و دستورات وارده در اين زمينه، موجب ناكامي خانوادهها در تربيت نسل ولايتمدار در عصر حاضر شده است.
مقدمه
در طول تاريخ تشيع، يكي از نقشهاي بيبديل زنان، دفاع از ولايت و تلاش براي حفظ اين ارزش الهي بوده است، به ويژه در عصر غيبت كه تقريباً امكان ايفاي نقش مردان براي دفاع از ولايت، به سبب اختناق شديد، كمرنگ بوده است، زنان، فعالانه براي حفظ فرهنگ مهدويت در جامعه نقش آفريني كردهاند. بين تمام نقشهاي مختلف زنان در حفظ اين ارزش، تربيت نسل ولايي و زنده نگه داشتن محبت اهل بيت عليهم السلام ـ به ويژه ياد و انديشه مهدوي ـ نقشي بسيار مؤثر و غيرقابل انكار بوده است.
زنان، در راستاي همان رسالتي ايفاي وظيفه ميكنند كه خالق انسانها براي آنان قرار داده است و معمار انقلاب، حضرت امام خميني رحمه الله عليه آن را به خوبي تبيين كرد و فرمود: «شغل اصلي زن شغل مادري و همسري است و مهمترين</SPAN&g t; كار زن مادري است.»
و در جاي ديگري فرمودند: «انبياء آمدند انسان بسازند، شغل مادرها همين است».[1]
همچنين بزرگ بانوي اسلام، حضرت فاطمه زهرا عليها السلام فرمود: «آن گاه كه زن، در منزل به امور خانه و تربيت فرزند ميپردازد، به خدا نزديكتر است».[2]
به هر حال، حركت در صراط مستقيم و تقرب زن به سوي پروردگار، جز از طريق ايفاي نقش بسيار كليدي و مؤثر مادري و تربيت فرزندان نيست.
همان طور كه ذكر شد، زنان شيعه، با بهرهگيري از آموزههاي ديني در طول تاريخ تشيع، با پرداختن به اساسيترين كار كه همان مادري است، بلندترين گامها را براي حفظ ولايت برداشتند. آنان، با نقش آفريني خود، ارزش ولايت و دوستي ولي خدا&l t;SPAN dir=ltr> را به فرزندان خود منتقل كردند؛ به ويژه در عصر غيبت كه امام معصوم حضور ظاهري نداشت، اين مادران بودند كه با فضا سازي مناسب در خانه و با پايبندي به امام زمان خود و با ابراز علاقهاي كه به آن امام، نشان ميدادند، اين علقه و عاطفه را به فرزندان خود هم منتقل كردند و از اين طريق، در حفظ و احياي اين مهم كوشيدند.
اما در عصر حاضر، تربيت انسان ديندار، پويا، كارآمد و عاشق ولايت، از اهميت و جايگاه والايي برخوردار است؛ چرا كه ما با جريان ناتوي فرهنگي مواجه هستيم كه بنا دارد از نسل جوان ما يك نسل بيهويت و بيريشه بسازد، همان طور كه مقام معظم رهبري در جمع دانشگاهيان و دانشجويان استان سمنان، ف
رمود:
باندهاي بين المللي زر و زور، براي تسلط بر منافع ملتها، سازمانهاي نظامي ناتو را تشكيل داده بودند. اكنون در پي تشكيل ناتوي فرهنگي هستند و با استفاده از امكانات زنجيرهاي متنوع و بسيار گسترده رسانهاي… در پي تخريب هويت ملي جوامع بشري هستند.
اينجاست كه نقش مادران در دفاع از هويت ملي و ديني و انتقال ارزشها، بسيار پررنگ ميشود؛ چرا كه تمام ارزشهاي ديني، اخلاقي، ملي و… در درون خانواده شكل ميگيرد، نهادينه ميشود و به جامعه منتقل ميگردد؛ به ويژه ارزشهاي ولايتمداري كه از ارزشهايي است كه، دشمن نوك تيز حمله خود را متوجه آن كرده است، توسط خانواده از نسلي به نسل ديگر منتقل ميشود.
مادران منتظر، بايد بدانند يكي از مسئوليتهايي كه از سوي شارع مقدس بر عهده آنها گذاشته شده است، تلاش براي تربيت يك نسل ولايي است؛ همانطور كه در روايات متعدد، آمده است كه ولايت اهل بيت عليهم السلام از فرايض الهي است و ملاك قبول اعمال و عبادات به شمار آمده است. در زيارت جامعه كبيره آمده است: «به سبب ولايت شما طاعت واجب پذيرفته ميشود و دوستي واجب براي شما است».[3]
پيامبر صلی الله عليه و آله و سلم به سلمان فرمود: «دوستي اهل بيت من، بر هر مرد و زن با ايمان، واجب است.
»[4]
پيامبر صل الله عليه و آله و سلم راز و رمز رسيدن به سعادت را تمسك به اهل بيت بيان فرمود: «هر كس پس از من، به خاندانم تمسك جويد، از رستگاران خواهد بود.»[5]
از اين رو آن حضرت، به والدين سفارش كرد: «فرزندانتان را با محبت من و محبت اهل بيت من تربيت و تأديب كنيد».[6]
مادر منتظر، براي پرورش يك نسل منتظر، بايد با ساز و كارهاي تربيت نسل ولايي آگاه باشد و با بصيرت و آگاهي و ايجاد زمينههاي لازم و از بين بردن موانع و با استعانت از پروردگار، براي تربيت نسل منتظر تلاش كند؛ از اين ر
و عمدهترين نقش آفرينيهاي زن منتظر، منتظرپروري است. اميد است همان طور كه در طول تاريخ تشيع، زنان، افتخار آفرينيهاي زيادي در اين راستا داشتهاند، در اين عصر هم بتوانند با تربيت نسل منتظر، دِين خود را به جامعه ديني ادا كنند.
تبيين ضرورت مسئله
مهديباوري و مهديياوري دو شاخصه اصلي نسلي است كه بايد زمينهساز حكومت مهدوي باشد. اين دو شاخصه در شاكله نسلي جديد كه با سهمگينترين طوفانهاي بنيان برانداز دين و دينداري مواجه ميباشند، شكل نميگيرد، مگر با تربيت ديني اصولي و همراه بينش و آگاهي كه سكاندار اين مهم هم مادران و زنان هستند.
در عصر حاضر، نسلي ميتواند از تهاجم بيامان مهاجمان فرهنگي مصون باشند كه وابستگيهاي عاطفي و قلبي عميقي به دين و مظاهر مكتب و مذهب داشته باشد. تنها علاقهمندان اهل بيت عليهم السلام و پايبندان به سنن مذهبي و شعائر ديني هستند كه كمتر در معرض انحراف و گناه و مفاسد و آلودگيهاي اخلاقي قرار ميگيرند؛ همان طور كه مولاي متقيان حضرت علي عليه السلام فرمودند: «حفظ شدن انسان [در مقابل آسيبهاي دشمنان] به اندازه ديانت او است».[7]
در جاي ديگر فرمود: «دين، انسان را از گناهان باز ميدارد».[8]
آن حضرت بزرگترين روزي دنيا و آخرت را دين ميدانسته و ميفرمايد: «هر كس، دين روزي او شد، همانا خير دنيا و آخرت روزي او شده است.»[9]
آن سرور موحدان، دين را نوري ميداند كه در جهان ظلماني، براي تشخيص راه از بيراه، به كار ميرود.[10]
در ارزش دين و دينداري، به كلام نوراني حضرت امام رضا عليه السلام بسنده ميكنيم. هنگامي كه از آن حضرت پرسيدند: «فلسفه عقيده به خدا و پيغمبران و امامان و آنچه از جانب او آمده است چيست؟» فرمود:
علتهاي بسياري دارد؛ يكي از آنها اين است كه كسي كه به خدا معتقد نيست، از گناهان اجتناب نميكند و در ارتكاب معصيتهاي بزرگ توقف نميكند و در انجام هر ظلم و فسادي كه ميل دارد و برايش لذت بخش است، از هيچ كس حساب نميبرد.[11]
طبيعي است كسي كه به خدا و قيامت، اعتقاد ندارد، عدالت،& lt;/SPAN> برابري، ايثار، از خودگذشتگي و به طور كلي، همه مسائل اخلاقي از نظر او پوچ و خالي از مفهوم است. براي چنين فردي، فرقي بين ظالم و عادل و نيكوكار و جنايتكار نيست؛ زيرا در نظر او، همه با مرگ، به يك نقطه ميرسند؛ پس چه چيزي ميتواند مانع اين انسان از فساد و هوسراني باشد؟ در نتيجه، اعتقاد به خدا و قيامت، باعث ميشود انسان خود را برابر هر حركتي مسئول بداند. انسان معتقد، باور دارد كه كوچكترين عمل زشت و زيباي او حساب دارد: «هر كس به اندازه ذرهاي خوبي يا بدي كند، آن را خواهد ديد.»[[12.
برا
ساس آنچه گذشت دين است كه به زندگي محتوا ميدهد و آن را ازامپراطوري قدرتمند تكنولوژي كه به اذعان انديشوران، يكي از ثمرات منفي آن، پوچي و بيمحتوايي زندگي و بيمعنا كردن آن است، نجات ميدهد. همچنين از تحير و سرگرداني ناشي از گرفتار شدن در دريايي از اطلاعات بيحد و مرز نجات ميدهد. دين است كه آرامش بخش انسان در دنياي پر از تنش و اضطراب امروزي است
.
نظر به اهميت و نقش بيبديل حضور دين در زندگي، به نظر ميرسد مهمترين رسالت زنان منتظر، توجه به تقويت بنيانهاي دينداري در فرزندان خود ميباشد؛ چرا كه نسل بدون دين، با اعتقادات سست و بياساس، هرگز نميتواند در آينده، پرچم دار حكومت جهاني حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف باشد.
از آن جا كه به گواهي تجربه و تاريخ، عواطف پاك و مقدس در ارتباط با معصومان عليهم السلام عامل ثبات قدم بيشتر در دينداري است و از آن جا كه عشق و محبت به اهل بيت عليهم السلام تا حد زيادي بيمه كننده افراد برابر گناه و فساد است، از مهمترين رسالتهاي ديگر زنان مسلمان در عصر فعلي، ايجاد محبت و عشق به حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف در وجود فرزندان ميباشد. به بيان ديگر، تربيت نسل مهدي باور و مهدي ياور، يكي از مهمترين و اساسيترين كارهايي است كه زنان ميتوانند براي حفظ دينداري فرزندانشان انجام دهند. از سوي ديگر، با اين عمل، زمينه ظهور حضرت را با تأمين نيروي انساني مؤمن و معتقد به وجود مبارك حضرت، فراهم كنند.
پرداختن به ابعاد گوناگون اين مسئله، از عمدهترين مباحثي است كه اربابان خرد و انديشه بايد با طرح آن در مجامع علمي و مكتوبات فرهنگي، نظر جامعه، به ويژه زنان را متوجه آن كنند.
ساز و كارهاي تربيت نسل منتظر
تربيت نسل مهدي باور از جمله دغدغههاي والدين ولايتمدار در جايگاه متوليان اصلي تربيت است. در سده حاضر، والدين براي تربيت معنوي فرزندان خود با چالشهاي جدي روبهرو هستند؛ چرا كه مدعيان جهاني سازي، حكومت جهاني حضرت
مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف را تنها معارض تحقق همسان سازي فرهنگي جهان با فرهنگ غرب ميدانند و با بهرهگيري از هنر و تبليغات، سعي در تخريب اين فرهنگ دارند، از اين رو صهيونيستها با سيطره كامل بر صنعت سينما و رسانهها و با بهره گيري از هنر و تبليغات، يكي از محورهاي اساسي فعاليت خود را مبارزه با اعتقاد به ظهور منجي الهي قرار دادهاند.آنها در محاسبات خود به اين نتيجه رسيدهاند كه اعتقاد به ظهور منجي الهي، همواره موجب اميد براي مقابله با ستمگران است.از سوي ديگر، آنان به خوبي دريافتهاند تا زماني كه فرهنگ انتظار زنده است، شيعه كه قوام دين به او است، پابرجا است و گره خوردن نسل جديد با فرهنگ مهدويت، خط بطلان بر تمام دسيسههاي مهاجمان ناتوي فرهنگي است؛از اين رو است كه براي تخريب فرهنگ انتظار در منظر نسل جديد، از هيچ تلاشي فروگذار نكردهاند. آنان در تلاشاند مهدويت را به گونهاي به تصوير بكشند كه جز تخريب، دلهره و نابودي براي دنيا به ارمغان نخواهد آورد.سفارش تهيه فيلمهايي به هاليوود ـ مانند فيلم معروف پيشگوييهاي نوستر داموس، چهار پَر (محصول 2001 آمريكا)، ارباب حلقهها ـ و تهيه نرم افزارها و بازيهاي رايانهاي از تلاشهايي است كه براي تخريب فرهنگ مهدويت تدارك ديدهاند.
همان طور كه گفته شد، مجموعه اين تلاشها براي تخريب فرهنگ مهدوي در اذهان فرزندان ما، تربيت مهدوي را با چالش مواجه كرده است. از سوي ديگر، پيچيدگي امر تربيت ديني در عصر حاضر ـ به سبب اقتضائات خاص زماني ـ امر تربيت را از صعوبت خاصي برخوردار كرده است. همه اين عوامل، ضرورت اهتمام همراه بينش و بصيرت، براي تقويت بنيانهاي اعتقادي مهدي باوري و مهدي ياوري را آشكار ميكند.
ناگفته نماند كه برخلاف همه اين چالشها، مباني تربيت ولايي و همچنين نظام تربيتي آن كه از آبشخور مباني غني و ناب وحياني سرچشمه ميگيرد، ميتواند بهترين سرمايه براي متوليان امر تربيت ديني ـ به ويژه مادران ـ باشد. مادران، بايد با به كارگيري اصول و شيوههاي صحيح تربيت ولايي و شكوفايي فطرت، درصدد تقويت عواطف و احساسات فرزندان خود درباره امام زمانشان باشند؛ چرا كه آنها در درون خود، از گرايش به سوي انسان كامل برخوردارند.
در اين نوشتار مختصر، سعي بر اين است كه به پارهاي از ساز و كارهاي تربيت مهدوي در عصر حاضر اشاره شود. اميد است اين مختصر بتواند براي همه كساني كه دغدغه تربيت نسل مهدي باور را دارند، راهگشا باشد؛ اگر چه به دليل مجال محدود، امكان اشاره به دستورالعملهاي ديني نميباشد و فقط به بررسي اجمالي گامهايي كه بايد برداشته شود، بسنده ميكنيم. اميدواريم علاقهمندان، با مراجعه به منابع و متون اصيل ديني، دستورالعملهاي جزئي و دقيق را به دست آورند.
پيش از بيان گامهايي كه مادران بايد بردارند تا توفيق تربيت نسل منتظر را بيابند، جا دارد توجه عزيزان را به چند نكته جلب كنيم:
يكي از عوامل مهم عدم توفيق ما در دينداري و پرورش نسل ديندار، عدم توجه به آموزههاي ديني و آدابي است كه در شرع مقدس براي پرورش يك نسل ديندار آمده است. برخلاف اين كه از مكتبي غني برخوردار هستيم كه براي تمام مراحل زندگي ما دستورالعملهاي ريز و جزئي دارد، متأسفانه غالب ما مسلمانان يا از آنها آگاهي نداريم يا اگر آگاهي داشته باشيم، براي عمل به آنها اه
تمامي نداريم؛ از اين رو به هر صورت كه خود دوست داريم، همسر برميگزينيم و تمام مراحل مختلف فرزند داري را پشت سر ميگذاريم. با اين وجود انتظار داريم نسلي ولايي، مؤمن و صالح داشته باشيم. به هر حال، عدم اهتمام ما به آداب اسلامي فرزند پروري كه از لحظه انتخاب همسر تا 21 سالگي فرزند را شامل ميشود، موجب شده است توفيق چنداني در تربيت فرزند صالح نداشته باشيم</SPAN& gt;.
نكته ديگر، توجه به سن آغاز تربيت نسل ولايي است. از ديدگاه دانش تعليم و تربيت، آموزش مفاهيم ارزشي و اخلاقي، مانند ولايت و حب ولي خدا، بايد در زماني صورت گيرد كه قواي ادراكي و شناختي براي دريافت اين مطالب آماده باشد.هنجار تمسك به ولي خدا را بايد هنگامي به متربي منتقل ساخت كه توانايي التزام به آن را دارا باشد. از ديدگاه اخلاقي، نظر علماي تعليم و تربيت در مورد متربي، مورد قبول است؛ ولي درباره مربي، نكتهاي مورد توجه قرار گرفته و آن اين است كه او وظيفه دارد زمينههاي مناسب را براي ارتباط با ولي خدا فراهم آورد؛ بنابراين؛ مربي بايد تمهيداتي را كه به كسب مهارتهاي لازم براي ارتباط با ولي خدا لازم است، پيش از رسيدن به مرحله ادراك و التزام، فراهم نمايد؛ از اين رو برخي از گامهايي كه برميشماريم، جنبة زمينه سازي دارد.
نكته ديگر آنكه اولياي تربيتي ـ به ويژه مادران ـ بايد بدانند كه خود، نيازمند يادگيري در حوزه ارزشها و اخلاقيات هستند؛ زيرا بايد در جايگاه يك مدير و تسهيل كننده در اين گونه امور عمل كنند. امروزه برخي تئوريهاي تربيت اخلاقي، مثل پست مدرنها حركتهايي را براي حذف منابع اصيل و الگوآغاز كردهاند؛ ولي برخلاف آنها، اسلام براي منابع مقتدر (قرآن و سنت) و الگوهاي ديني جايگاه خاصي را قائل ميباشد كه بايد اولياي تربيتي هم علم نسبت به اين منابع مقتدر و شناخت نسبت به الگوهاي ديني را داشته باشند.[13]
گام اول: انتخاب شايسته
براساس آموزههاي تربيتي دين اسلام، پدر، از اركان اساسي تربيت مهدي باور ميباشد. در فرهنگ قرآني و طبق آيه (قوا أنفسكم و أهليكم ناراً… )[14] پدر متولي و مسئول اصلي تربيت فرزندان</SPAN& gt; ميباشد؛ از اين رو ميبينيم آن گاه كه پيامبر صل الله عليه و آله و سلم ميخواهد وضعيت اسف بار تربيت دوره آخرالزمان را مطرح كند، ميفرمايد: «واي بر فرزندان آخرالزمان كه پدران هيچ اقدام مؤثري براي آموزش واجبات ديني به آنها انجام نميدهند.»[15]
با توجه به تأثير پدر در تربيت فرزند، مادراني كه طالب تربيت يك نسل مهدي باور هستند، بايد هنگام انتخاب همسر، به اين مسئوليت تربيتي توجه داشته باشند و فردي را برگزينند كه ولايتمدار و از خانواده اي اصيل باشد كه عشق و محبت به امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف در او نهادينه شده باشد؛ زيرا پدري كه خود &l t;/SPAN>برخوردار از عشق و محبت به امام زمانش نباشد، نميتواند در ايفاي رسالت تربيت نسل مهدي باور توفيقي داشته باشد از سوي ديگر، تقيد پدر در رعايت حلال و حرام الهي ـ به ويژه تقيد به تهيه روزي حلال براي خانواده ـ در ديندار كردن فرزندان و تربيت نسل ولايي، فوق العاده مؤثر است.
بدين سبب، اولين گام براي تربيت نسل ولايي، انتخاب همسري ولايتمدار است كه در آينده بتواند پدري موفق در تربيت نسل ولايي باشد.
در مجموع، در رهنمودهايي كه از سوي پيامبر اكرم صل الله عليه و آله و سلم و امامان معصوم عليهم السلام در اين باره رسيده، معيارهايي بسيار اساسي براي انتخاب همسر مطرح شده است كه توجه و عمل به آن، هنگام انتخاب همسر، بسيار راهگشاست. به اميد آن كه در هنگام انتخاب با توجه به اين معيارها دست به مهمترين انتخاب در زندگي بزنيم.
گام دوم: توجه به آموزههاي ديني هنگام انعقاد نطفه
زندگي يك موجود جاندار از لحظه لقاح آغاز ميشود. از همين لحظه است كه مرد و زن، عنوان پدر و مادر يافته و ايفاي نقش حساس و جديدي را بر عهده ميگيرند. اين دوره نه ماهه در حيات آدمي، بسيار مهم و تعيين كننده است. هر گونه كوتاهي والدين ـ به ويژه مادر ـ گاهي عواقبي غيرقابل جبران دارد.
حالت هيجاني و عاطفي در<SPAN dir=ltr& gt; لحظه انعقاد نطفه، رؤياها و خيال پردازيهاي مادري در جنين تأثير مستقيم دارد.[16]
براساس آموزههاي ديني، يكي از مراحلي كه ميتواند در تكون شخصيت ديني و ولايي فرزندان مؤثر باشد، مرحله انعقاد نطفه است؛ از اين رو در شرع دستورهاي زيادي
براي اين مرحله صادر شده است كه توجه به آنها ميتواند گامي مؤثر براي تربيت نسل ولايي باشد.
انتخاب زمان و شرايط روحي و رواني مناسب و توجه به خدا هنگام انعقاد نطفه، از دستوراتي است كه وارد شده است؛ از اين رو جا دارد پدران و مادران، در اين باره مطالعه و بررسي كنند و با توجه به اين آموزههاي ديني، به انعقاد نطفه فرزند خود اقدام نمايند.
رواياتي كه تأكيد ميكند هنگام خستگي زياد يا در ساعات اوليه شب و با شكم پر، آميزش انجام نگيرد.[17] همچنين ذكر مكروهات و مستحبات زيادي كه در روايات براي آميزش وارد شده است، همه دلالت بر اهميت و نقش اين لحظه در حيات مادي و معنوي فرد دارد.[18]
در اهميت اين مسئله، توجه به كيفيت انعقاد نطفه حضرت زهرا عليها السلام كه طراحي آن، از سوي خداوند صورت گرفته است، كفايت ميكند.وقتي قرار شد نطفه آن حضرت، منعقد شود، پدرش، رسول خدا صل الله عليه و آله و سلم چهل شبانه روز به تهجد و عبادت ميپردازد. سپس از غذاي بهشتي تناول ميكند و آن گاه اجازه انعقاد نطفه صادر ميشود.
گام سوم: رعايتهاي دوران بارداري
يكي ديگر از مقاطع و مراحل تأثيرگذار در تربيت نسل مهدي باور، دوران بارداري مادر است.
همه حالات و رفتار و حتي خطورات فكري مادر در فرزند، تأثيرگذار است. مادري كه خود علقه عاطفي و فكري با مولاي خود امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف داشته و اين علقه، نمود عملي در زندگي او دارد، قطعاً اين عاطفه را به فرزند هم منتقل خواهد كرد.
تجربه نشان ميدهد خواندن دعاهايي كه تقويت كننده ارتباط با امامان معصوم عليهم السلام است، ميتواند در تربيت نسل مهدي باور مؤثر باشد. اگر در آموزههاي ديني، بر خواندن دعاها و زياراتي چون زيارت جامعه كبيره، زيارت عاشورا، دعاي عهد و دعاي فرج تأكيد شده است، بدين سبب است كه ارتباط مستدام مادر با اين مضامين، به طور مستقيم در جنين تأثيرگذار است و نسلي عاشق ولايت را ميپروراند.[19]
روانشناسان بر اين باورند كه حالات رواني و هيجاني و حتي فعاليتهاي جسماني مادر در شخصيت كودك تأثير دارد.تراوش هورمونهايي كه در شرايط فشارهاي هيجاني يا رواني صورت ميگيرد، از طريق جفت، بر جنين تأثير ميگذارد.[20]
ذكر و ياد حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف توسط مادر باردار و نيز انجام عباراتي در اين باره ميتواند در تربيت نسل منتظر مؤثر باشد. علاوه بر آنچه ذكر شد، ارتزاق مادر از لقمه حلال در طول بارداري از مسائل مؤثر در تربيت نسل ديندار و ولايي است.
ادامه دارد…
پی نوشت:
[1]. جايگاه و نقش زن در نظامهاي مختلف از ديدگاه امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري، گردآوري و تنظيم: دفتر پژوهش اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان تهران، ص147و148.
[< ;SPAN dir=ltr>2]. محمد دشتي، فرهنگ سخنان حضرت فاطمه زهراء، ح91، ص146، سازمان تبليغات اسلامي.
[3]. «بموالاتكم تقبل الطاعة المفترضة و لكم المودة الواجبة».
[4]. هادي نجفي، موسوعه احاديث اهل بيت، ج1، ص234.«ان مودة اهل بيتي مفروضة واجبة علي كل مؤمن و مؤمنة…».
[5]. خزاز قمي، كفاية الاثر، ص23.«من تمسك بعترتي من بعدي كان من الفائزين»
[6]. «ادبّوا أولادكم علي ثلاث خصال: حب نبيكم و حب اهل بيته و قرائة القرآن» (خلاصة عبقات الانوار، ج4، ص255).
[7]. «صيانة المرء علي قدر ديانته» (غررالحكم، ج7، واژه دين، 5).
[8]. «الدين يصد عن المحارم» (غررالحكم، ج7، واژه دين).
[9]. «من رزق الدين فقد رزق خير الدنيا و الاخره» (غررالحكم، ج7، واژه دين)
[10]. همان.
[11]. «لعلل كثيرة منها ان من لم يقر بالله عزوجل لميجتنب معاصيه و لمينته عن ارتكاب الكبائر و لميراقب أحدا فيما يشتهي و يستلذ من الفساد و الظلم..» بحارالانوار، ج69، ص68.
[12]. (فمن يعمل مثقال ذرّة خيرا يره و من يعمل مثقال ذرّة شرا يره ) (زلزال، 7).ر.ك: ، محمد فتحعلي خاني، آموزههاي بنيادين علم اخلاق، ج1، قم، 1378ش&l t;/SPAN>.
[13]. سيد محمد سجادي، تربيت اخلاقي از منظر پست مدرنيسم و اسلام، كتاب دوم: تربيت اسلامي، مركز مطالعات و تربيت اسلامي، تابستان1379.
[14]. تحريم:6.
[15]. «ويل لاولاد آخرالزمان من آبائهم…» (خلاصه عبقات الانوار، ج2، ص255)
.[16] علي اكبر شعاري نژاد، روانشناسي رشد، ص181
[17]. تفسيرصافي، ج2، چاپ تهران، ص20.
[18]. علاقه مندان مي توانند مجموعه اين روايات را با مراجعه به منابعي، مثل: تهذيب الاحكام، ج7، ص407؛ بحارالانوار، ج76، ص327؛ وسايل الشيعه، كتاب النكاح، ج7، باب105 و كافي، ج5، ص500 به دست آورند.
[19]. دكترحسن احدي، روانشناسي رشد (مفاهيم بنيادي در روانشناسي كودك)، تهران، 1370.
[20]. سيما مخبر، ريحانه بهشتي، با همكاري جمعي از خواهران حوزه علميه، نورالزهراء، چاپ پنجم، 1383.
نويسنده: مريم معين الاسلام
http://asreshia.com