اگر چه این دعا و زیارت، کوتاه است اما معانی بلندی را القا میکند. پس در راه ترویج فرهنگ زیارت ائمه اطهار علیه السلام که چون خورشیدی فروزان بر بام قرون به هدایت و بیدارگری مردم و شکوفایی اندیشه بشریتند، باید بیشتر کوشید و چنان باید به ستایش آنان سخن گشود که شایسته آنان است.
زیارت اربعین امام حسین علیه السلام یکی از نشانههای شیعه است. مرحوم شیخ طوسی(ره) در این باره روایتی را از امام حسن عسکری علیه السلام نقل کردهاند: «علامت مؤمن (شیعه) پنج چیز است: نماز ۵۱ رکعتی (۱۷ رکعت واجب و ۳۴ رکعت مستحبی و نافله)، زیارت اربعین، انگشتر در دست راست، پیشانی را در سجده بر خاک نهادن و بسم الله الرحمن الرحیم را بلند گفتن. » (تهذیبالاحکام، ج ۶، ص ۵۲؛ مصباح، کفعمی، ص ۶۴۸)
در روز اربعین، جابر بن عبدالله انصاری صحابه گرانقدر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به کربلا آمد و به نقل مرحوم کفعمی اولین زائر قبر مطهر امام حسین علیه السلام شد. اما این که آیا در این روز حضرت زینب سلام الله علیها و سایر بازماندگان حادثه غمبار عاشورا، به کربلا بازگشتهاند و زیارت کردهاند، محل تردید و تأمل است و میان دانشمندان نظر یکسانی وجود ندارد.
زیارت اربعین را جناب صفوان از امام صادق علیه السلام نقل کردهاند و مرحوم شیخ طوسی(ره) در مصباح المتهجد (صص ۷۸۸-۷۹۰) و مرحوم کفعمی در المصباح (صص ۶۴۸-۶۵۰) نقل کردهاند که در آن معارف بلندی آمده است و در این نوشتار مختصر، به اجمال به شرح برخی از آن موارد پرداخته میشود:
در بخش اول زیارت، سلام آغازین این زیارتنامه همانند سایر زیارتنامههای وارد شده، بر پیامبران برگزیده خداوند و امامان علیه السلام است و این خود ادب بزرگی است که در تمامی زیارات، به آن سفیران هدایت سلام داده میشود چون تمامی پیامبران حامل خط نورانی بندگی خداوندند و باید آن بزرگان را گرامی داشت.
در بخش دوم زیارت، معرفی امام حسین علیه السلام و هدف و فلسفه قیام: «و بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة»؛ کسی که نهایت تلاش را در دعوت مردمان برای هدایت به کار برد و برای آنان به هر نحو ممکن خیرخواهی کرد تا آنجا که در نهایت خون خویش و جان عزیزش را برای بیدا
ری مردم از نادانی و گمراهی فدا کرد.
بخش سوم زیارت درباره لشکریان مقابل امام حسین علیه السلام است. مردمانی دنیاطلب، دین به دنیا فروش، پیروان طاغوت و هوسران، اهل اختلاف و نفاق و گروهی جهنمی: «قد توازر علیه من غرته الدنیا و باع حظه بالارذل الادنی و شری آخرته بالثمن الاوکس…»
در بخش چهارم زیارت آمده است: «أشهد أنک کنت نوراً فی الاصلاب الشامخه و الارحام المطهره…» این فراز، عمق ایمان شیعه به خداوند سبحان را ابراز میدارد و هم اوج پاکی و طهارت امامان شیعه را؛ در حالی که مخالفان ائمه اطهار علیه السلام و غاصبان خلافت علی علیه السلام هیچکدام این ویژگی نورانی را ندارند و این افتخار بزرگی است.
اگر چه این دعا و زیارت، کوتاه است اما معانی بلندی را القا میکند. پس در راه ترویج فرهنگ زیارت ائمه اطهار علیه السلام که چون خورشیدی فروزان بر بام قرون به هدایت و بیدارگری مردم و شکوفایی اندیشه بشریتند، باید بیشتر کوشید و چنان باید به ستایش آنان سخن گشود که شایسته آنان است.
زیارت اربعین، زیارتی عمیق و مهم است که شیعه در نشر قیام عاشورا و بازشناسی فلسفه قیام و معرفی امام مظلوم و شهیدش، آن را پاسداری میکند.
منبع: آينده روشن
www.shamsevelayat.com
