در حدیث آمده است: هرگاه برای کسی مشکل یا حادثه خاصی پیش آمد باید برای دفع یا رفع آن روزه بگیرد. روزه، حکمت هایی دارد که روح را به مقام بالا میرساند و روح بلند بر طبیعت فایق است.
از آنجا که در مسیر زندگی دشواری و مشکلات وجود دارد، دستور داده اند در شداید و مشکلات روزه بگیرید. یعنی اگر ما در هر نمازی چند بار از خدای سبحان استعانت می کنیم و می گوییم (إیّاک نعبد و إیّاک نستعین) راه کمک رسانی را هم خدا بیان فرموده است. اما این چنین نیست که بگویید: کمک کن! و ما رایگان کمک برسانیم. اگر سخن از (إیّاک نستعین) است، راهش را هم قرآن به ما آموخته که: (واستعینوا بالصّبر والصّلوة) و این صبر به «صوم» تفسیر و تطبیق شده و در حدیث آمده است که: «إذا نزلت بالرّجل النازلة والشدیدة فلیصم» هرگاه برای کسی مشکل یا حادثه خاصی پیش آمد باید برای دفع یا رفع آن روزه بگیرد. نه تنها در جنگ، بلکه اگر مشکلات دیگری هم برای انسان پیش آید، باید برای حل آن مشکل، روزه گرفت.
این روزه چه نقشی دارد که مشکل را حل میکند؟ انسان را به کجا می رساند که بر مشکل پیروز میشود؟ تازه این امساک ظاهری است؛ امّا روزه، حکمت هایی دارد که روح را به مقام بالا میرساند و روح بلند بر طبیعت فایق است.
اگر کسی برای خدا روزه گرفت چون کارها به دست اوست مشکل را حل میکند که فرموده اند: «یا مُسهّل الا قمور الصّعابِ» . قرآن نیز فرمود: (و أمّا من أعطی و اتّقی * و صدّق بالحُسنی * فسنُیسِّره للیسری) ما کارها را برای افرادی که در مسیر مستقیم اند، راحت میکنیم. آنگاه نمونه هایش را هم به عنوان انبیای عظام برای ما بیان فرمود.
وقتی موسای کلیم الله از خدای سبحان درخواست میکند: (ویسّر لی أمری) در پاسخ می فرماید: (قال قد أُوتیت سۆْلَکَ یا موسی) تو برای براندازی طاغوت فرعون از ما آسان کردن امور را طلب کردی، ما هم آن را به تو دادیم. آنچه را که از ما خواستی به تو دادیم؛ شرح صدر، روان بودن بیان، شرکت در رسالت و وزیر بودن برادرت را، و نیز خواستی که او را از وحی خاص برخوردار کنیم، همه را عطا کردیم.
درباره رسول خدا هم فرمود: (ألمْ نشْرح لک صدْرک * و وضعْنا عنک وِزْرک * الّذی أنْقض ظهْرک * ورفعنا لک ذکْرک) آیا به تو شرح صدر ندادیم و بار گران را که بر پشت تو سنگینی می کرد برنداشتیم و نام تو را بلندآوازه نکردیم؟
این راهها را قرآن در اختیار ما گذاشته است؛ زیرا باطن روزه به قدری نیرومند است که انسان را بر جهان طبیعت ـ به اذن خدا ـ پیروز میکند. (برگرفته از کتاب حکمت عبادات حضرت آیت الله جوادی آملی،ص137)
حالا ماییم و یک دنیا مشکل و تنیدگی و یک فرصت کوتاه به اسم ماه مبارک رمضان نباید بگذاریم این فرصت بگذرد و ما هنوز در درگیری های خو به سر ببریم ،بدون از استعانت از الطاف خاص خداوند که اینگونه برای ما فرصت فراهم می کند راه به جایی نمی بریم .
خداوند انتظار دارد که بندگانش از فرصتهای استثنایی و کمیاب، بهترین بهره را برده، مشمول مراحم و الطاف او شوند؛ لذا به پیامبر بزرگوارش توصیه میکند که کمتر از نیمی از شب را بخوابد و در دل شب بیشتر احیا، نماز و قرائت قرآن داشته باشد.
روشن است که این کار از همه مردم ساخته نیست و همه توان انجام چنین کاری را ندارند، اما از آنها انتظار است که هر اندازه میتوانند در دل شب از فیض تهجد، نماز و قرائت قرآن محروم نشوند. (کتاب صهبای حضور، ص77)
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع: خبر گزاری شبستان
سایت آیت الله مصباح یزدی