چگونه مي توانيم شخصيت سالم داشته باشيم؟/ بخش اول

سلامت روانی یك وضع وحال كاملا” طبیعی است و وسیله رسیدن به آن نیز در دسترس همه ما قرار دارد. به عقیده روان شناسان اجزاء یك زندگی مؤثر و مثبت و سازنده را مجموعه سنجیده ای از تلاش های جدی و پیگیر، همراه با اندیشه روشن، شوخ طبعی و اعتماد به خود تشكیل می دهند. ما معتقد به فرمول های تخیلی، یا كاوش های تاریخی در گذشته شما نیستیم تا كشف كنیم كه مثلاً چون با شما به شدت و سختگیرانه رفتار شده است پس دیگران مسئول اندوه و ناراحتی شماهستند.

انواع شخصيت هاي ناسالم و خصوصيات آنها

شخصيت وسواسي كمال گرايي:

عدم توانايي در تصميم گيري، انجام رفتارها بر اساس يك سري قوانين، ترس از اشتباه كردن، عوامل ضعيف

شخصيت خود شيفته:

خود مهم بيني شديد، تحسلات زياد، خودنماي، جلب توجه ديگران، مختل بودن روابط بين فردي، استثمار ديگران.

شخصيت منفعل – پرخاشگر:

مقاومت در برابر انتظارات جامعه، بي كفايتي در فعاليتهاي شغلي يا اجتماعي به صورت لجبازي، كم كار تنبلي، و عدم اعتماد به نفس، پرخاشگري و….

شخصيت پارانوئيد:

بدبيني و سوءظن، پرخاشگري، بي اعتمادي به ديگران روابط خشك و رسمي روابط اجتماعي ضعيف، كينه ورزي احساس تهديد از جانب ديگران و حالت تدافعي.

شخصيت اسكيزوئيد:

بي تفاوت نسبت به ديگران، بي علاقه، گوشه گيري، سرد، افسرده، عدم ابراز هيجانات، خجالتي، خرافاتي.

شخصيت وابسته:

افرادي مطيع، توافق پذير، اعتماد به نفس پايين، فاقد قدرت تصميم گيري، ترس از رهاشدن، غيرفعال، قهركننده، تأخير در كارها، سلطه پذيري و…..

شخصيت دوري گزين:

هراس، اضطراب، احساس بي كفايتي، دوري از موفقيت اجتماعي، حساسيت به انتقادها، احساس خجالت شديد.

شخصيت ضداجتماعي:

خودپسندي، تحريك پذير، بي نظم و قاعده، بي عاطفه، بي پروا، قانونگريزي، عدم توانايي در ايجاد رابطه گرم و صميمي با ديگران، پرخاشگري، سركشي وغيره…

شخصيت نمايشي:

رفتارهاي جلب توجه كننده، هيجانات سطحي: خلق و خوي ناپايدار، اغراق در مسايل خود، رفتارهاي تحريك آميز، زودرنج، وابسته، فاقد بلوغ فكري و…

شخصيت اسكيزو تايپال:

رفتارهاي عجيب و غريب، تفكرسخرآميز، تحريف واقعيت، افكارخرافي، سوءظن، عواطف نامتناسب، اظطراب اجتماعي، رفتار يا ظاهر غير عادي، عقايد انتساب، حرف زدن با خود.

شخصيت فردي:
ناپايداري خلق و خو، روابط بين فردي، تصور ار خود ضعيف، مضطرب و تحريك پذير، پرخاشگري.

راههاي رسيدن به شخصيت سالم عبارتند از از دیدگاه اسلام:

مثبت انديش باشيم: در قرآن سوره حجرات مي فرمايد: از بدگماني نسبت به افراد و قضاوت از روي گمان پرهيز كنيد كه بعضي گمان ها گناه است. سوءظن به افراد جامعه كار بدي است و زندگي را فلج ونابود مي كند اگر زن به شوهر يا شوهر به زن بدگمان باشد زندگي جهنم مي شود اگر افراد به يك ديگر سوءظن داشته باشنداعتماد و هم دلي از بين ميرود و آرامش خاطر جايش را به اضطراب و دلهره و نگراني مي دهد و انسان را دگير گناه و غيبت و تهمت وي سازد.
خوش گماني، غصه را كاهش مي دهد انسان را از گرفتار شدن در دام گناه نجات مي دهد (غررالحكم ص 68) عقل نيز حكم مي كند كه انسان تا دليل بربدي نديده و اطمينان پيدا نكرده گمان بد نبرد و بي دليل دوستي را مكدر و گناه خود را بسيار نسازد.
گمان، انسان ترازوي سنجش عقل اوست (غررالحكم ص72)

مثبت انديشي از ديدگاه حضرت علي(ع)

شايسته نيست سخني كه از دهان كسي خارج شد گمان بد ببري، چرا كه براي آن برداشت نيكويي نيز مي توان داشت (حكمت ص36)

انعطاف پذير باش تا نشكني: انعطاق پذير باش تا نشكني، خم شو تا قد راست كني، خالي باش تا راي پر شدن جا داشته باشي، خراب باش تا مرمت پذيري، ثروت بيندوز تا به درد سر دچار شوي.
خردمندي كه اين را بداند و به كار بندد، براي ديگران نمونه مي شود و سرمشق، بي خودنمايي نمايان خواهد شد و بي ادعا جلوه گر. بي نشان از قدرت، با نفوذاست و بي غرور وادعا از ديگران با نفوذ چون با كسي به رقابت نمي خيزد و كسي را با او سر رقابت نيست. چه درست است اين پند كه «انعطاف پذير باش تا نشكني» آن كه نيك است و از نيك بودن خود بي خبر، درنيكي برترين است. آن كه نيكي مي كند به اميد نيك نامي، در نيكي كم ترين است. آن كه در نيكي برترين است بي انجام عملي، هيچ كار را نا كرده نمي گذارد. و آن كه در نيكي كمترين است، با دخالت هاي خود بسياري از كارها را ناكرده مي گذارد. خير خواهي راستين، نيكي كردن بي چشم داشت، قضاوت كردن است، خالي از پيشداوري و بهترين آموزش ادب و اخلاق اين كه با ديگران ادب ورزي و اگرادب نبيني در ترغيب بي ادبان به ادب بكوشي. آن كه در هر فرصتي براي نشان دادن فضيلت خود در تكاپوست و، فضيلتش كامل نيست.
فضيلت راستين را تكاپوي خودنمايي نيست و نيرو مندترين واقعي را انگيزه اي براي خودستايي نيست. آن كه به پيروي از مقرارت ادب مي ورزد از ادب سود چشم دارد. و اگر نيابد و طلبش پا مي فشارد واين بي ادبي است.
– مسافر كار آزموده، از خود جاي پا بجا نمي گذارد.
– سخنران با تجربه، لغزش زبان ندارد.
– حساب دار كاركشته، چوب خط نميزند.
– درودگر ماهر، در را چنان ميسازد كه به چفت و بست نياز نداشته باشد و كسي باز كردن آن را نداند
– بار بند ورزيده، بار را چنان ميبيند كه كسي باز كردن آن نتواند
– در ياري ديگران برديگران برتري دارد
– هيچ كس را فرو نمي گذارد
– هيچ چيز را هدر نمي دهد و همه چيز در حفظ و حراست اوست
– انسان خوب پيش از آن كه به اصلاح ادم بد همت گمارد علت بد بودن را مي جويد
– كسي كه درخت شخصيت او نرم و بي عيب باشد، شاخ و برگش فراوان است
–با ياد خدا دل را آرام ميكند اميد، مونس و رفيق آدمي(غررالحكم ص311)
–آن گاه كه تنها شدي و در جستجوي يك تكيه گاه مطمئن هستي بر من توكل نما(نمل آيه70)
– آن گاه كه نوميدي برجانت پنجه افكند و رها نمي شوي به من اميدوار باش(زمر آيه 53)
–آن گاه كه سرمست زندگي دنيا و مغرور به آن شدي به ياد قيامت باشد (فاطر آيه5)
–آن گاه كه در پي تعالي و كمال هستي نيت را پاك و الهي كن(فاطر آيه 29و30)
–آن گاه كه دوست داري به آرزهايت برسي به درگاهم دعا كن تا اجابت نمايم (غافر آيه 60)
–آن گاه كه دوست داري كسي همواره به يادت باشد به ياد من باش كه من همواره به ياد تو هستم(بقره آيه159)
–آن گاه كه دوست داري با من هم سخن شوي نماز را به ياد من بخوان(طه آيه 14)
–آن گاه كه روحت تشنه نيايش و راز نياز است آهسته مرا بخوان(اعراب آيه 57)
–آن گاه كه شيطان همواره در پي وسوسه ي توست به من پناه ببر(مومنون آيه57)
–آن گاه كه لغزش ها روحت را آزوده ساخت در توبه به روي تو باز است(قصص آيه67)
برای آنکه انسان کارآمدی باشید و از تمام توانایی های خود بهره گیرید، فقط کافی است تصمیم بگیرید !
هنر كوچك سازي سختي ها را داشته باش
نخست بايد سختي ها را كوچك كرد وسپس آن هارا تحمل نمود اين كار موجب تحمل پذيري بيشتر سختي ها ميشود
اصل كوچك سازي نقش مهمي در كاهش ناراحتي ها دارد.

تكنيك غرقه سازي از ديدگاه امام علي(ع)
از چيزي كه مي ترسي خود را در آن بيانداز زيرا اجتناب از آن سخت تر از وارد شدن بر آن است. (حكمت 175)

بخشي از راه حل باشيد نه بخشي از مسئله
زندگي همه ما مملو از مشكلات، سختي ها است تازماني كه قفلي هست كليدي هم وجود دارد.
همه ما بايد بخشي از راه كار ها براي حل مشكلات باشيم و در واقع مشكل بر مشكلات اضافه نكينم
زماني بخشي از راه حل خواهيم شد كه بتوانيم بر دور و ور خود اثر مثبت بگذاريم.
زماني كه به عنوان يك مشاور مراقب رفتار و گفتار وبرخود هاي مان باشيم در واقع نقش يك راه حل را براي مخاطب خود ايفا كرده ايم.
وقتي براي مخاطبان خود به خصوص نوجوانان و جوانان راه حل و راه كارباشيم به آن ها هم آموخته ايم كه در زندگي مشكل و مشكل ساز نشوند تا اين دنيا جهنمي خود ساخته نشود.
حضرت علي (ع): بزرگ فكر كن، كوچك عمل كن همين حالا شروع كن.

بندگي خداضامن سعادت
امام علي (ع)ميفرمايد خردمندترين مردم كسي است كه اطاعتش از خدا وند سبحان از همه بيشتر باشد.
كسي كه ادعاي هوشمندي و خرد مندي مي كند ولي در برابر خداوند گردن كشي ميكند. در حقيقت ناداني است در ميان خردمندان.
اطاعت ازخداوند است كه به آدمي ارزش و معنا مي بخشد وگرنه اگر اطاعت وبندگي را از انسان بگيرند او نه تنها سرسبد موجودات نخواهد بود كه از بهايم نيز پست تر و بي ارزش تر خواهد شد. زيبايي آدمي به اطاعت بندگي او از خداونداست. (غررحكم181)
سپاس گزاري كن
امام علي مي فرمايد:جادارد خردمند اهل تشكر و سپاس گزاري باشد تاشايسته نعمت بيشتر باشد. سپاس گذاري از ولي نعمت امر طبيعي ممدوح و مورد عنايت پيشوانان ديني و عقلاي عالم است. نشانه ي كمال فرد.
سپاس گزاري موجب محبوبيت و بهره وري بيشتر از داشته هاي ديگران ميگردد ودر حقيقت امكانات ديگران نيز مال آدمي ميشود. و امكان استفاده از آن ها را مي يابد. بنابر اين چه زيبااست كه انسان بجاي روحيه ي طلب كاري، داراي روحيه ي تشكر و سپاس گذاري باشد
شكايت نكردن
كساني كه تحمل مصيبت را ندارند لب به شكايت از خدا مي گشايند و خدارا مقصر مي دانند اما افراد صبور و بردبار كه موقعيت تلخ پيش آمده را مهار كرده و تحت اختيار خود گرفته اند.
نشان شخص صابر سه چيز است
اول آن كه كسل نيست دوم آن كه بيتابي نمي كند و سوم آن كه از خداوند عزوجل شكايت نميكند. (بحارالانوار جلد71 صفحه86)

یک شخصیت سالم…
در همه ی جنبه های زندگی، توانایی مرموزی در خلاقیت دارد.
همه چیز زندگی را دوست دارد.
تقریبا آماده انجام هر کاری است.
مشتاق زندگی است.
هنگامی که در کنارش هستید، از آه و ناله، گله و شکایت و نق زدن و افسوس خوردن خبری نیست.
از ظاهر و قیافه خود خشنود است.
همیشه خرسند و خشنود است.
هیچ گاه در آرزومندی به سر نمی برد.
به سادگی با شرایط روزگار سازگار است.
اگر وضیعت نامطلوبی باید برچیده شود، با تمام قوا برای ریشه کن کردنش تلاش می کند.
دوستدار زندگی است.
سالک و جستجوگر است.
احساس گناه نمی کند. او پذیرفته است که انسان جایزالخطاست.
از تکرار رفتارهایی که او را از سازنده بودن باز می دارد پرهیز می کند.
خود را ملامت نمی کند و گریه و زاری سر نمی دهد.
هرگز نگران و مضطرب نیست.
از ورود احساسات نامطلوب به ذهنش جلوگیری می کند.
او همیشه نگران اکنون است.
به پوچی انتظار برای لذت و کامیابی در آینده به خوبی واقف است.
به استقلال در محیط اجتماعی زندگی خود شدیدا نیازمند است.
مایل است گهگاهی خلوت گزین باشد و تنهایی اختیار کند.
هرگز جویای تایید و تحسین دیگران نیست.
مستقل از عقاید دیگران عمل می کند.
بسیار ساده و صادق و بی تکلف است.
با آداب و رسوم کلیشه ای مخالفت می ورزد.
می داند کجا بخندد و چگونه بخنداند.
شوخ طبعی خود را در هر شرایطی حفظ می کند.
اصولا به مردم نمی خندد بلکه با مردم می خندد.
ستایشگر طبیعت و شیفته آن است.
به هیچ وجه در مشاجره بی حاصل دخالت نمی کند.
او همواره به عنوان امدادگری دلسوز، در صف مقدم فعالیت های اجتماعی شرکت می کند.
همیشه به کاری مشغول است که زندگی دیگران را باصفاتر و قابل تحمل تر کند.
در مقابل تفاوت های ظاهری افراد نابینا است.
خوب می خورد و بخشی از اوقات روز را به ورزش اختصاص می دهد.
خود را در پس نقاب ها و نقش های اجتماعی پنهان نمی کند.
او از جمله افرادی نیست که این جا و آن جا بنشیند و به شایعه پراکنی و یاوه گویی بپردازد.
هر کاری را به شیوه ماهرانه و خاص خودش انجام می دهد.
شور زندگی در وجودش موج می زند.
ساعات کمی را به خواب اختصاص می دهد.
او هرگز به اندازه کافی نمی داند و پیوسته می کوشد تا بیشتر بداند.
قادر است احساسات مخرب را دفع کند.
مردم را همان طوری که هستند می پذیرد.
هرگز تلاش نمی کند دیگران را تحت تاثیر قرار دهد.
معیارهای اخلاقی او تابع شرایط نیست.
دوستی اش حد و مرزی نمی شناسد.
او خود را متعلق به حامعه بشری می داند.
جنگ را معضل بزرگی برای جامعه بشری می شناسد.
هرگز رشک و حسد نمی ورزد.
هر روزش سرشار از شادی و شادمانی است.
فقط کافی است تصمیم بگیرید تا چنین باشید.

ادامه دارد…

http://psychology.blogfa.com