ورود

ثبت نام

موسسه قرآن و نهج البلاغه
home-icone
Institute of Quran & Nahjul Balaghah

حکمت6 حقیقت اعمال

شگفتی های بدن انسان

فهرست مطالب

حقیقت اعمال

حکمت 6

حقیقت اعمال: و قال (ع): مَن رَضِیَ عن نَفسِهِ کَثُرَ الساخِطُ علیه، و الصدقةُ دواءٌ مُنْجِحٌ، وَاَعمالُ العبادِ فی عاجِلِهم نَصبُ اَعیُنِهِم فی آجِلِهِم.

واژگان مهم 

  بَشاشَة: گشاده رویی حِبالَة: دام قَبر: پوشنده، محل دفن
مُسالَمَة: صلح وآشتی خَبء: پنهان کردن الإحتمال: تحمل کردن
ترجمه: سینه خردمند مخزن راز اوست، و گشاده‎رویی و خوش‎خویی دام دوستی است، و تحمل سختی‎ها [پوشاننده و] قبر بدی‎ها و عیوب است.
و نیز به همین مضمون، در روایت دیگر فرموده است: صلح و آشتی، پنهان کردن عیب‎هاست..

چکیده مفاهیم

در این حکمت سه مطلب اساسی مورد عنایت امام (ع)  قرار گرفته است که با هم در ارتباط هستند؛ سینه‎ی انسان عاقل، گنجینه اسرار اوست، هم راز خود را از دیگران حفظ می‏کند

و هم امانت‏دار اسرار دیگران است، او آنچه را که در دل دارد، به بیرون بروز نمی‎دهد، بلکه با گشاده‎رویی، دل‎های رمیده را صید و رام می‎کند. گاهی از دیگران، بدی‎‎هایی می‎بیند،

ولی با کمال متانت و بردباری، رفتار نادرست آنان را تحمل می‎کند

که میوه شیرین این بردباری، پوشیده ماندن ضعف‏ها و کاستی‏های وجود آدمی است.

نکته‌ها

 1- یکی از انواع عجب، از خود راضی بودن است که بر اساس روایات از آسیب‏های مُهلک شمرده شده است. فرد از خود راضی، نزد مردم محبوبیتی ندارد؛ زیرا:
* به دیگران با دیده تحقیر می‎نگرد؛
* قدر و منزلت خود را بالاتر از شأن واقعی خود می‎داند و عیوب خود را نمی‎بیند و به جای پذیرش خطاهایش، به توجیه‏گری می‏ پردازد

و با این کار خشم مردم را برمی‎انگیزد؛ * چون خود را بهتر و کامل‏تر می‎بیند، مردم را صاحب حق یا دارای شأن نمی‎بیند و حاضر به ادای حقوق مردم نیست.
2- پیامبر اسلام(ص) فرمود:‌ «بیمارانتان را با صدقه مداوا کنید.» سرّش آن است که چون صدقه دهنده گرفتاری کسی را رفع می‎کند،

خدای سبحان نیز در دنیا بلای او را رفع می‎کند. صدقه در آخرت نیز تقلیل دهنده یا از بین برنده عذاب الهی است.1 صدقه دارویی است که نه تنها دوای بیماری‎ها،

بلکه دوای بسیاری از بلاها و گرفتاری‎هاست؛ بر اساس روایات، مرگ بد را دفع می‎کند،

غضب الهی را خاموش می‎سازد، گناه بزرگ را از بین می‎برد و حساب را آسان می‎کند.

ادامه نکته‌ها

به همین سبب امام؟ع؟ فرمود: «صدقه دوایی سودمند و نجات‎بخش است.»3- به تصریح آیات و روایات، ‌شخص محتضر در لحظه مردن [پیش از آنکه از دنیا برود]

همه کارهایی که در طول عمر خود انجام داده می‎بیند.

گویا‌ در یک لحظه، پرده‎ها کنار می‎رود و مانند کسی که از روی کوه بر اطراف مسلط است، افق دید او نیز در هنگام جان دادن بیشتر خواهد شد.

در روز قیامت نیز چنین است: «تو از اين روز بزرگ در بى‏خبرى و غفلت بودى، پس ما پرده بى‏خبرى را از ديده [بصيرت‏]‎ات كنار زديم در نتيجه ديده‏ات امروز بسيار تيزبين است.»

فراز آخر این حکمت نورانی دلالت می‎کند بر اینکه اعمال آدمی تجسم دارند و هر عملی چه خیر و چه شر به صورتی متناسب با خود شکل می‎گیرد

و در برابر دیدگان آدمی قرار خواهد گرفت: «روزى كه هر كس آنچه را از كار نيك انجام داده و آنچه را از كار زشت مرتكب شده حاضر شده مى‏يابد،

و آرزو مى‏كند كه اى كاش ميان او و كارهاى زشتش زمان دور و درازى فاصله بود.»؛ ‌مثلا: صورت غیبت، همانند خوردن گوشت برادر مؤمن، یا ربا و مال یتیم خوردن، مانند خوردن آتش تجسم می‎یابد

پیام‌ها

 1- «صدقه دادن در راه خدا»، را عاملی مؤثر برای درمان بیماری‎ها و رفع گرفتاری‎ها‌، توسعه مالی،

داشتن عمر طولانی و مرگ خوب، حساب آسان و خشنودی خدا بشماریم،

البته صدقه تنها جنبه مالی ندارد، ‌بلکه هر کار خوب‌، هر حرکت سازنده، هر اقدام مثبت در حق دیگران صدقه است. همچنین نشر دانش و توسعه معرفت بشری و ترویج معارف دین مصداق روشنی

از تعمیم و گسترش صدقه در منطق اسلام است. 2. اگر بدانیم در برابر دوربین قرار داریم و بناست دوباره خود یا دیگران رفتارهایمان را ببینیم، بسیار با مراقبت و با تأمل رفتار خواهیم کرد،

پس اگر بناست تمام رفتارهای ما در آخرت برابر دیدگان ما قرار گیرد، باید نسبت به تک تک اعمال‏ها و رفتارهایمان دقّت به خرج داده و از هر نوع کار نادرست دوری گزینیم.
3. یک مسلمان واقعی باید همواره به خدا حسن ظن و به خود سوء ظن داشته باشد.

(نه اینکه به خود حسن ظن داشته و از اعمال خود راضی باشد و در مقابل به خداوند متعال سوء ظن داشته باشد)

لطائف

هر آن کس که خودبین بود ای امین فراوان شود کس به وی خشمگین
صدقه بود دوایی سودمند که باشد شفابخش و شیرین چو قند

خودآزمایی

1. به چه دلایلی فرد از خود راضی نزد مردم محبوبیتی ندارد؟
2. چرا صدقه دادن سبب مداوا شدن بیماری ها می شود؟

.


برچسب ها:    حقیقت اعمال، حکمت6 نهج البلاغه،حکمت شش نهج البلاغه، یک مسلمان واقعی، تصریح آیات و روایات

ادامه مطالب: شرح کامل و تفسیر حکمتهای نهج البلاغه به کتاب برگزیده راه روشن مراجعه شود.

خرید کتاب برگزیده راه روشن

 

 

 

حکمت6 حقیقت اعمال. حکمت6 حقیقت اعمال حکمت6 حقیقت اعمال حکمت6 حقیقت اعمال. حکمت6 حقیقت اعمال. حکمت6 حقیقت اعمال. حکمت6 حقیقت اعمال

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

به این مطلب امتیاز دهید:
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در email

فرصت ویژه برای علاقه مندان به نویسندگی

شما می توانید مقالات خود را با نام خود در وب سایت موسسه منتشر نمائید. برای شروع کلیک نمائید.

نویسنده مقاله باشید