شبنم بزمی، مدير اجرايی مركز تحقيقات اخلاق و حقوق پزشكی دانشگاه علوم پزشكی شهيد بهشتی در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، به آغاز تعهد اخلاقی در پزشكان اشاره كرد و گفت: پزشكان از زمان اتمام دوران تحصيل خود در جامعه به عنوان يك پزشك به رسميت شناخته میشوند كه اين خود به نوعی آغازی است كه برای تعهد اخلاق پزشكی كه بايد آن را رعايت كنند.
بزمی به اجرای دقيق سوگندنامه بقراط تأكيد كرد و گفت: دانشجويان پزشكی از روز فارغالتحصيلی خود ملزم به رعايت نكاتی اخلاقی همچون عدم افشای اسرار بيمار و اموری كه مهارتی كافی در آنان ندارند و همچنين مشورت از افراد خبره در اين زمينه و موارد بسيار ديگر میشوند كه در سوگندنامه بقراط به آن اشاره و هر پزشكی كه وارد اين عرصه میشود ملزم به عمل و رعايت آن میشود.
وی ادامه داد: عدم اجرای اين تعهدات از جمله افشای اسرار بيمار، اقدام به سقط جنين غير قانونی و يا صدور گواهی خلاف واقع تبعات قانونی نيز دارد و نوعی جرم محسوب میشود.
شبنم بزمی: |
در بسياری از موارد تصميم گيری از طريق اصول اخلاقی دقيقا صورت نمی گيرد در اين صورت ورود دستورات دينی و نظر فقها در مباحث اخلاق پزشكی می÷تواند كمك شايانی در تصميم گيری÷های اخلاقی اين مقوله داشته باشد |
مدير اجرايی مركز تحقيقات اخلاق و حقوق پزشكی افزود: با توجه به اينكه پزشك فردی است كه جان انسانها در دست اوست و خود نيز احساس میكند با افرادی ديگر متفاوت است؛ تعهد بيشتری دارد و همين تعهد است كه از نظر وجدانی او را ملزم به رعايت موارد اخلاقی میكند.
بزمی با بيان اينكه بسياری از مسائل اخلاقی و دينی با هم مشترك است، ادامه داد: اگر ما به طور كلی در اخلاق شاهد مواردی از قبيل اعمال ناپسند هستيم، از ديد دينی و فقها نيز اينها امری پذيرفته شده نيست.
وی با بيان اينكه خيلی از اصول اخلاقی مواردی است كه در دين هم به آن اشاره شده است، افزود: پيامبر اسلام(ص) نيز فرمودهاند من مأمور شدم تا مكارم اخلاقی را گسترش دهم؛ يعنی از نظر دينی هم توجه زيادی به مسائل اخلاقی میشود.
بزمی به صفاتی كه در مباحث اخلاقی مورد توجه است اشاره كرد و گفت: همان گونه كه صفات و خصوصياتی از جمله راستگو بودن، احترام به ديگران، آسيب نزدن به ديگران، توجه به منفعت افراد، برخورد با روی خوش و عدم پايمال نكردن حق و حقوق را برای افراد با تقوا در نظر میگيريم همان صفات را نيز در مباحث اخلاقی مورد توجه قرار میدهيم.
وی ادامه داد: يكی از مباحثی كه امروزه در مبحث اخلاق پزشكی كشورهای مختلف و با توجه به نوع مذهب وجود دارد، ورود آموزهای دينی به مسائل مختلف اخلاق پزشكی است.
بزمی با بيان اينكه اين روش بايد در تمامی كشورهای اسلامی مورد توجه قرار گيرد، ادامه داد: در بسياری از موارد تصميمگيری از طريق اصول اخلاقی دقيقا صورت نمیگيرد كه در اين صورت ورود دستورات دينی و نظر فقها در مباحث اخلاق پزشكی میتواند كمك شايانی در تصميمگيریهای اخلاقی اين مقوله داشته باشد.
شبنم بزمی: |
مراكز درمانی می توانند در ابتدای پذيرش بيماران منشور اخلاقی را در اختيار آنان گذاشته تا بيماران از بدو ورود از حق و حقوق خود آگاه و شاهد احترام بيشتری برای بيماران باشيم |
مدير اجرايی مركز تحقيقات اخلاق و حقوق پزشكی به برخی از اين تصميم گيریها اشاره كرد و گفت: در مسائلی همچون سقط جنين كه آيا اين كار به نفع بيمار است يا به عكس! در خيلی از اصول اخلاقی نمیتوانيم به راحتی تكليف را مشخص بكنيم.
وی ادامه داد: يكی از روشهای كه كمك شايانی در اين زمينه میكند استفاده از آموزهای دينی است، زمانی كه در دين قانون و دستورالعمل مشخصی بر اين موضوع وجود دارد كه جنين نيز دارای روح و يك انسان كامل است و ما به هيچ عنوان اجازه سقط جنين را نداريم بنابراين اين تكليف روشن میشود كه اگر ما بخواهيم با توجه به آموزههای دينی كار كنيم ديگر مشكل حل خواهد شد.
بزمی به منشورهای اخلاقی نيز اشاره كرد و گفت: منشورهای اخلاقی آييننامهای است برای طرز برخورد پزشكان با بيمارن و حقوقی كه بيماران دارند تدوين شده است، در اين آييننامه كه وزارت بهداشت تصويب و آن را به به تمامی مراكز درمانی ابلاغ كرده دستورالعملی است كه بايد به آن توجه كافی بشود.
وی ادامه داد: درصورتی كه بيمارن متوجه شوند كه براساس اين منشور عمل نمیشود میتوانند پيگيری كرده و خواهان رعايت مفاد اين منشور برای خود شوند.
بزمی در ادامه سخنان خود پيشنهاد كرد كه مراكز درمانی میتوانند در ابتدای پذيرش بيماران اين منشور را در اختيار آنان گذاشته تا آنان از بدو ورود از حق و حقوق خود آگاه و شاهد احترام بيشتری برای آنان باشيم.
مدير اجرايی مركز تحقيقات اخلاق و حقوق پزشكی در پايان تأكيد كرد: احترام به حريم خصوصی بيمار و عدم افشای راز بيمار اصولی است كه پزشكان بابد آنان در نظر بگيرند.
:: iqna