آيا بيماريهايي مانند پينه پا، ميخچه و ناخن انگشت پا باعث درد يا خجالت شما شدهاند؟ پاهاي خود را با ياد گرفتن نحوه مراقبت از آنها، سالم نگه داريد.
1- خوابرفتگي
خوابرفتگي يا paresthesia احساس سوزش و خارشي ناخوشايند همراه با سوزنسوزنشدن عضو خواب رفته است كه غالبا در دست و پا ايجاد ميشود. دليل معمول بروز چنين حالتي نشستن، تكيه كردن يا خوابيدن روي عضو است بهطوريكه فشاري مداوم بر اعصاب اين عضو وارد شده يا جريان خون در اين منطقه مختل شود.
تغيير حالت دادن و خارج كردن عضو خواب رفته از حالت فشرده، معمولا اين حالت را از بين ميبرد. اما با برداشته شدن فشار و با برقرار شدن پيامرساني اعصاب ب
ه مغز و نخاع، ابتدا حالت بيحسي جاي خود را به درد و سوزش داده و سپس از بين ميرود. در بعضي از موارد خوابرفتگي در اثر آسيبديدگي عصب يا اختلالات خاصي در سيستم عصبي ايجاد ميشود. اگر شما غالبا يا بهمدتهاي طولاني دچار خوابرفتگي اعضا ميشويد، حتما به پزشك مراجعه كنيد.
2- برآمدگي كنار پا
برآمدگي در قاعده انگشت شست پا، باعث انحراف آن به سمت انگشتان ديگر ميشود. اين برآمدگي، استخوان پا را از حالت طبيعي خارجكرده و در محل اتصال انگشت به پا، يك برجستگي مشخص ايجاد ميكند. اين نقطه برجسته ممكن است بهعلت فشار يا ورم مفاصل، دردناك شده و گاهي تبديل به ميخچه شود. بيماريهاي سيستم عصبي مثل فلج مغزي و ضربه به شست پا نيز ميتوانند عامل ايجاد قوز شست پا باشد افرادي كه به هر علتي پاي بلندتر دارند احتمال پيدايش اين عارضه در پايشان بيشتر خواهد بود.
از لحاظ آماري نيز شايعترين دلايل مراجعه اين افراد به پزشك عبارت است از: درد ناحيه پنجه پا بهعلت انتقال وزن پا از ناحيه شست به ديگر انگشتان، التهاب و برجسته شدن استخوان شست پا و تراكم انگشتان درون كفش بهخصوص در داخل كفشهاي نوك تيز. اما يكي از علل مراجعه اين افراد به پزشك، تغيير شست پا و ديگر انگشتان است كه البته اين عامل به تنهايي شرط كافي براي جراحي محسوب نميشود و ميتواند با استفاده از كفشهاي طبي و ورزش آن را درمان كرد.
به گفته متخصصان، افراد مبتلا به اين عارضه براي پيشگيري بايد از راه رفتن و ايستادن زياد خودداري كنند و از كفشهاي پنجه پهن و پاشنه كوتاه استفاده كنند.
براي تسكين درد، پد و نوارهايي را ميتوان بهصورت لايه كنار انگشت شست قرار داد تا از فشاري كه كفش به آن وارد ميكند، كاسته شود. كفشهاي سفارشي يا عمل جراحي هم ميتواند به بهبودي كمك كند. به خاطر داشته باشيد كه كفشهاي تنگ و پاشنه بلند نپوشيد.
3- ميخچه و قسمت سخت شده پوست
اصطكاك و سايش شديد، سبب سخت و ضخيم شدن قسمتهاي مرده پوست ميخچهها و پوستهاي سفت شده ميشود. سفتشدن پوست، واكنش بدن براي حفاظت از
قسمتهاي حساس پوست است. ميخچهها معمولا در قسمتهايي از پوست كه وزن كمتري را تحمل ميكنند، بهوجود ميآيند. درحاليكه پوستهاي سفت شده، هرجا كه اصطكاك و سايش بيشتر است، شكل ميگيرند و گسترش بيشتري دارند. هر دوي اين عارضه ميتوانند ناشي از كفشهاي نامناسب باشند.
پدهاي مخصوصي از نوع پارچه پنبهاي براي درمان ميخچه مؤثر است اما پوستههاي سفت شده ميتوانند با تراشيدن يا به كمك جراحي درمان شوند.
4- نقرس
نوعي از آرتروز است كه با يك درد ناگهاني، قرمزي، تورم و خشكي و اغلب در مفاصل انگشت پا، مشخص ميشود. نقرس همچنين ميتواند در پا، مچ پا و يا زانو ايجاد شود. مقدار اسيد اوريك بالا در خون، ميتواند نوعي از كريستالهاي سخت را در مفاصل ايجاد كند. حملات نقرس ميتواند روزها و يا هفتهها طول بكشد و ممكن است با داروهاي ضدالتهاب يا داروهاي كاهشدهنده ميزان اسيد اوريك درمان شود. با پزشكتان جهت تغيير رژيمي كه به كاهش اسيد اوريك كمك كند، مشورت كنيد.
5- زگيل كف پا
زگيلهاي كف پا، سفت و شيپوري شكل هستند كه روي پاشنه پا، توسعه پيدا ميكنند. مسري هستند و توسط ورود يك ويروس از پوست بيمار و گاهي از طريق استخرهاي عمومي و حمام انتقال مييابد. آنها بيضرر هستند و ميتوانند درمان شوند. اما در بسياري از موارد درد شديد آنها مانع ناديده گرفتنشان ميشود. پمادهاي موضعي اسيد ساليسيليك به درمان آنها كمك ميكند درحاليكه، سوزش، انجماد، فيزيوتراپي يا عمل جراحي در موارد شديدتر انجام ميشود.
6- عفونت قارچي انگشتان
عفونت قارچي ميتواند باعث پوستانداختن، قرمزي، خارش، سوزش و اغلب تاول و زخم شود. اين بيماري مسري است و از طريق تماس مستقيم يا پا برهنه راه رفتن در مكانهايي مانند اطراف استخرها منتقل ميشود. قارچ در كفش، مخصوص كفشهاي تنگ يا كفشهايي كه گردش هوا در آن نيست رشد ميكند. اين عفونت اغلب با لوسيونهاي موضعي يا داروهاي خوراكي ضدقارچ در موارد شديد درم
ان ميشود.
7- عفونت قارچي ناخن:
زماني اتفاق ميافتد كه قارچ از طريق يك شكستگي در ناخن وارد ميشود. عفونت قارچي ميتواند ناخن شما را ضخيم و شكننده و دچار تغيير رنگ كند. اگر درمان نشود از بين نميرود و بعدا به راحتي درمان نميشود. اين عفونت در گرما و محيطهاي مرطوب از شخصي به شخص ديگر منتقل ميشود. در موارد خفيف از پمادهاي موضعي براي درمان استفاده ميشود. اما در موارد پيشرفتهتر از قرصهاي ضدقارچ.
8- انگشت چكشي:
زمانيكه ماهيچههاي انگشت، نامتعادل شوند، باعث مشكلات دردناكي ميشوند. كساني كه مستعد اين بيماري باشند، پوشيدن كفش تنگ برايشان دردسر ساز خواهد شد.
اين عارضه عموما باعث خم شدن انگشتان از بند وسطي به سمت پايين ميشود. پوشيدن كفشهايي با اندازه مناسب بهخصوص در قسمت پنجه پا به كساني كه به اين مشكل دچار شدهاند توصيه ميشود و گاهي عمل جراحي!
9- ناخنهاي داخل پوست شده
ناخنهايي كه داخل پوست رشد ميكنند باعث درد، قرمزي، تورم و حتي عفونت ميشود. كوتاهكردن بيش از حد ناخن يا صاف كوتاهنكردن آن و پوشيدن كفش تنگ، باعث آسيب به ناخن ميشود.
در موارد خفيف خيس كردن پا در آب گرم، تميز نگه داشتن و گذاشتن يك تكه پنبه زير گوشه ناخن، آن را از داخل پوست بلند ميكند. يك عمل جراحي كوچك هم ميتواند كل و يا بخشي از ناخن را از بين ببرد.
10- كف پاي صاف
كف پا با كمي فاصله يا بهطور كامل با زمين در تماس است. ممكن است ارثي يا ناشي از صدمه و يا بيماري آرتروز رماتيسمي باشد. علائم بيماري پاي صاف بسيار كم است. به هر حال افزايش وزن، كفشهاي نامناسب يا ايستادن بيش از حد ممكن است باعث درد شود. درمان شامل ورزشها و تمرينات براي تقويت پا و كفشهايي با قوس مناسب هستند.
درد پا نشانه چيست؟
چيزهاي ناشناخته در پزشكي بسيار است. اما درد پا در ميان آنها نيست. در بسياري موارد، فقط بهعلت نامناسب بودن كفش است.
در بررسياي كه روي ۳۵۶زن انجام شد، ۳۱۳نفر آنان كفش تنگ ميپوشيدند. پس عجيب نيست كه ۲۸۵نفر آنان دچار درد پا بودند. كفشهاي نوكتيز انگشتان و تمام پا را ميفشارند. اگر كفش تنگ ميپوشيد و سابقه خانوادگي گرفتاري پا داريد، قطعا دچار ناراحتي پا خواهيد شد.
اين ناراحتي خود را بهصورتهاي مختلف نشان ميدهد، از جمله پينه شست پا، ميخچه، برآمدگي پاشنه، در گوشت رفتگي ناخن و نوروم مورتون (درد شديد بين انگشتان سوم و چهارم پا در اثر عصب تحت فشار) نوروم مورتون ممكن است با التهاب كيسه زلالي مفصل يا درد استخوان كف پا اشتباه شود.
اگر اضافه وزن داريد، زياد سرپا هستيد، يا قوس كف پايتان زياد است ممكن است دچار التهاب نيام كفپايي شويد كه درد زير پاشنه و قوس پا است. اين عارضه در اثر استفاده بيش از حد از نيامي كه از پاشنه تا جلو پا كشيده شده است بهوجود ميآيد. نيروي راه رفتن و دويدن فشار زيادي بر اين ناحيه وارد ميكند. گاهي نيز به رسوب كلسيم و التهاب پيوندگاه استخوان پاشنه منجر ميشود.
يك علت ديگر ناراحتي پا زگيل كفپايي است كه از يك عفونت ويروسي ناشي ميشود. زگيل كفپايي اغلب با پينه اشتباه ميشود اما اين زگيلها نوك ريز سياه دارند و اگر آنها را فشار دهيد كمي درد ميگيرند. شكستگيها نيز از علل شايع درد پا هستند. اگر تورمي در جلو پا و درست پشت انگشتان ديديد، به فكر شكستگي باشيد.
از علل ديگر درد پا واكنش آلرژيايي به رنگ يا جنس كفش و جوراب، محدوديت گردش خون و حالت شديد پاي ورزشكار (رشد قارچ تريكوفيتوم روبهروم در كف پا) است.
درمان درد پا
وقتي گرفتار درد پا شويد، تمام مدت بيقراريد. در اينجا راههايي براي تسكين آن گفته ميشود.
كفشهايتان را در آوريد. هر وقت فرصت ميكنيد كفشهايتان را در آوريد يا اصلا دمپايي بپوشيد. (اگر بيماري قند داريد، كفش را در نياوريد.)
پاها را بلند كنيد. در آخر روز، دراز بكشيد و پاه
ايتان را بالاتر از سطح بدن قرار دهيد. اين كار باعث برگشت مايعات جمع شده در پا شده و درد و گاهي نيز تورم و فشار را كاهش ميدهد.
كفشها را عوض كنيد. عوض كردن نوع كفش در طول روز فشار روي پا را كاهش ميدهد. هر وقت ميتوانيد، كفش راحتتر بپوشيد و كفشهاي شيك ناراحت را كنار بگذاريد.
بعضي رنگهاي صنعتي مصرف شده در كفش و جوراب باعث التهاب تماسي پوست ميشود كه خارش، قرمزي و سوزش را بهدنبال دارد. اگر فكر ميكنيد ناراحتي شما ناشي از نوع كفش يا جوراب است، چند روز آن را عوض كنيد تا مطمئن شويد.
پا را خيس كنيد. خيساندن پاها بهمدت 2۰دقيقه در روز خوب است (بهشرطي كه بيماري قند نداشته باشيد. چون اين كار ممكن است پا را خشكتر كرده و اگر آب داغ باشد، ممكن است احساس نكنيد و پوست را بسوزانيد). بعد از آن، پا را حتماً با كرم مرطوب كنيد.
پا را ماساژ دهيد. ماساژ دادن روزانه پا با كرم مرطوبكننده در تسكين درد پاي كساني كه تمام مدت سرپا هستند مؤثر است.
كفش مناسب بخريد. وقتي كفش ميخريد، حتماً نوع خوب آن را انتخاب كنيد. دقت كنيد: جلو كفش بايد ۱۲ميليمتر فضاي خالي داشته باشد، پشت پاشنه محكم باشد و پاشنه كوتاه باشد. كفش بندي هم بهتر از كفش بدون بند است. هر دو لنگه كفش را با جورابي كه هميشه از آن ميپوشيد با دقت امتحان كنيد. پهنترين جاي پا بايد در پهنترين جاي كفش قرار گيرد. هميشه در بعدازظهر كفش بخريد چون در طول روز پايتان ورم ميكند.
كفش بزرگ بپوشيد. اگر دچار نوروم مورتون هستيد، كفش بزرگ يا كفي مخصوص بپوشيد. براي درد شديد و مداوم پا پزشك ممكن است درمان دارويي يا جراحي براي آزاد كردن عصب را بهعنوان آخرين راهحل پيشنهاد كند.
منبع: همشهری ـ مريم غفاري
www.thaghalain.com