جستجو
این کادر جستجو را ببندید.
از این طرف اومدی: 
جمال حضرت مهدى عليه‏السلام در آينه زيارت آل يس

جمال حضرت مهدى عليه‏السلام در آينه زيارت آل يس

فهرست مطالب

حجت الاسلام والمسلمين حسين گنجي


بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم


قبل از ورود به اين مبحث جايگاه زيارات حضرات اهل بيت عصمت و طهارت بايد تبيين شود.


اصولاً زيارات در تربيت و تعليم نفوس نقش بس ارزنده‏اى دارد و از نظر معارف، بسيار بالاتر از احاديث و روايات مى‏باشد، چون در روايات، اهل بيت عليهم‏السلام مردم را مورد خطاب قرار داده و در خور فهم آنان سخن فرموده‏اند، اما در زيارات مطالب عنوان شده در شناخت خداوند و اهل بيت عليهم‏السلام و شئون و
مقامات آنان است و از افق برترى برخوردار گرديده‏اند.


اينك به بعضى از تعاليم ارزنده زيارات اشاره مى‏نمائيم:


1 – خدا شناسى


2 – پيامبر شناسى


3 – امام شناسى


4 – پرورش روح تقوا

5 – ارتباط با اولياى خداوند متعال


6 – توجه به سيره و روش برگزيدگان خداوند متعال كه هر گوشه‏اى از آن بنوعى انسان‏ساز و الگوى مقدسى براى تمام انسانهاست.


7 – بيان اهدف ائمه معصومين عليهم‏السلام


8 – توجه به دقائق عرفانى، اعتقادى، اخلاقى، اجتماعى، تاريخى،…



در اين زيارت حضرت صاحب الزمان عليه‏السلام با بيست ويژگى ياد شده كه ما به شرح بعضى از آنها مى‏پردازيم:


1 – السلام عليك يا داعى اللّه‏ و ربّانى: سلام بر تو اى دعوت كننده بسوى خداوند و پرورش دهنده آيات او.


«داعى اللّه‏» يعنى دعوت كننده بسوى خداوند متعال. يكى از صفات حضرات امامان معصوم عليهم‏السلام دعوت خلق بسوى خداوند است در بيان و عمل. در زيارت جامعه كبيره(1) مى‏خوانيم: «والدعوة الحسنى» يعنى زيباترين دعوت كنندگان بسوى خداوند، و در فراز ديگرش مى‏خوانيم: «الى اللّه‏ تدعون و عليه تدّلون» يعنى بسوى خداوند دعوت مى‏كنيد و بر او بشر را رهنمون مى‏شويد. در مقام بيان، زيباترين عبارات و كلمات را در دعوت بسوى خداوند دارند و در مقام عمل نيز با صفات و اخلاق و روش‏شان بشر را بخداوند سبحان و زيبائيها مى‏خوانند:


«وَ مَنْ أحسنُ قولاً ممّن دَعا الى اللّه‏ و عَمَلَ صالحا…»(2)


يعنى: و كيست نكوتر در سخن از آنكه بخواند بسوى خداوند و كردار نيك كند…


رئيس مذهب شيعه آقا امام صادق عليه‏السلام فرمودند: «كونوا لنا زينا ولاتكونوا علينا شينا»(3) يعنى شما دوستان زينت ما باشيد نه عار و عيب بر ما.


پس شيعه بايد اقتدا به امامان عليهم‏السلام كند در مقام بيان عمل، مردم را بخداوند دعوت كند.


«و ربّانىّ آية»: سلام بر تو اى آيت ربّانىّ خداوند و اى مربّى آيات حضرت حق.


الف: جهان
آفرينش همه نشانه قدرت و دانش و جمال حق است، از اين نظر همه چيز آيه و نشانه خداوند سبحان است.


اَلا كل شيئى له آيةٌ – دليلٌ عَلى اَنَّه واحدٌ


يعنى آگاه باش هر چيزى نشانه اوست و دليل بر يكتايى حضرت حق است.


به صحرا بنگرم صحرا تو وينم              به دريا بنگرم دريا تو وينم


بهر جا بنگرم كوه و در و دشت            رخ زيبا، قد رعنا تو وينم


امّا اشياء قطره‏اى از اقيانوس و خوشه‏اى از خرمن جمال اويند. در اين ميان حضرت مهدى عليه‏السلام وجه اللّه‏ اَتمّ حضرت حق است، غير از خدا نمايى چيز ديگرى در وجود او نيست، او قدرة اللّه‏، يداللّه‏، عين اللّه‏، اذن اللّه‏، جاراللّه‏، جنب اللّه‏… بتمام معناست.


خداى منان در عالم جلوه‏هايى دارد: يك جلوه در جهان هستى، يك جلوه در مجموعه حيوانات، يك جلوه در مجموعه انسانها و يك جلوه كامل و جامع در وجود امام معصوم عليهم‏السلام (كه آنها تجلّى اعظم خدايند) نموده است. لذا وقتى آيات الهى در برابر او قرار مى‏گيرند گويا آيه نيستند بلكه اوست كه جلوه اتّم جمال و كمال و صفات خداوند را نمايانگر است. پس عرضه مى‏داريم: سلام خداوند بر تو باد اى نشانه تمام عيار صفات جمال و كمال خداوند، و هر گاه حضرت ظهور بفرمايند اولين بيعت كننده با ايشان جبرئيل امين هستند.


ب: حضرت مهدى عليه‏السلام مربى آيات الهى است، رشد و تربيت نفوس در اين عصر و زمانه بيد توانمند اوست، از لسان شريف سه معصوم حديثى در اين زمينه صادر گرديده: حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و حضرت على عليه‏السلام در نهج البلاغه فرمودند: «… نحن صنايع ربّنا و الخلق بعد صنائنا»(4) و حضرت مهدى عليه‏السلام : «فانّا صنايع ربنا و الناس بعدُ صنايع لنا»(5)


يعنى ما تربيت شدگان پروردگارمان هستيم و مردم پس از آن تربيت شدگان ما هستند و در بعضى زبان روايات از سه معصوم عليهم‏السلام ، حضرت مهدى عليه‏السلام تشبيه به خورشيد شده‏اند:


از پيامبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله عن جابر انصارى: انّه سئل النبى صلى‏الله‏عليه‏و‏آله هل ينتفع الشيعه بالقائم عليه‏السلام فى غيبته، فقال (ص): اى والّذى بعثنى بالنبوةّ انّهم لينتفعون به و يستضيئون بنور ولايته فى غيبته كانتفاع الناس بالشمس و اِن جللّها السحاب (6)


يعنى جابر بن عبداللّه‏ انصارى از حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏ و‏آله پرسيد آيا شيعه بهره‏مند مى‏شود از حضرت مهدى عليه‏السلام در زمان غيبتش؟ حضرت صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند: آرى قسم بخدايى كه مرا به پيامبرى برانگيخت هر آينه شيعيان بهره‏مند مى‏شوند بوجود آنحضرت و روشنايى مى‏طلبند بنور ولايتش در زمان غيبتش مثل بهره‏بردن مردم بخورشيد گر چه ابر آن را پوشانده باشد.


قال الصادق عليه‏السلام : «قال سليمان اعمش فقلت الصادق (ع) فكيف ينفع الناس بالحجة الغائب المستور؟ قال (ع): كما ينتفعون بالشمس اذ استرها السحاب»(7)


يعنى: سليمان اعمش مى‏گويد به امام صادق عليه‏السلام عرض كردم: پس چگونه مردم بهره‏مند مى‏شوند، به حجتى كه غائب است ودر پس پرده غيبت بسر مى‏برد؟ حضرت فرمودند: همچنانكه بهره‏مند مى‏شوند مردم بخورشيد هنگامى كه ابر آن را بپوشاند.


حضرت مهدى عليه‏السلام فرمودند: «و اما وجه الانتفاع بى فى غيبتى فكلانتفاع بالشمس اذا غيبها عن الابصار السحاب»(8)


يعنى: و امّا بهره‏بردن از من در زمان غيبتم مثل بهره بردن از خورشيد است، هنگامى كه ابرها آن را از ديدگان بپوشانند.


يك وجه شباهتش اين است كه خورشيد به اذن اللّه‏ رشد و تربيت نباتات عالم را بعهده دارد كه با حرارت و نورافشانيش گياهان و درختان رشد مى‏كنند، همانطور با عنايت و توجه به حضرت مهدى عليه‏السلام بشر در مسير هدايت و تربيت قرار مى‏گيرد. مرحوم شيخ عبدالكريم حامد از شاگردان برجسته مرحوم شيخ رجبعلى خياط نياز به خانه‏اى پيدا مى‏كند، به يكى از شاگردانش كه الآن در قيد حيات است ذكرى ميدهد كه از حضرت امام زمان عليه‏السلام برايش خانه بگيرد. شاگرد ايشان سه روز ذكر را مى‏گويد، روز سوم در عالم مكاشفه بيمارستانى را مى‏بيند كه در آن بيماران فراوانى روى تختها خوابيده‏اند و پرستاران به بيماران رسيدگى مى‏كنند، ناگهان رئيس بيمارستان را مشاهده ميكند كه لباس پزشك بتن دارد و به او سلام مى‏كند جواب مى‏شنود متوجه مى‏شود كه ايشان حضرت صاحب الامر عليه‏السلام هستند، حضرت مى‏فرمايد ما به شيخ عبدالكريم حامد خانه نمى‏دهيم، چون با داشتن خانه او به شهرهاى نمى‏رود و به بيماران ما رسيدگى نمى‏كند. از اين جريان متوجه مى‏شويم كه حضرت مهدى عليه‏السلام مشغول تربيت دوستان و متوسلين بخود هستند و آنها را رها نمى‏كنند.


آنان كه خاك را به نظر كيميا كنند         آيا شود كه گوشه چشمى بما كنند


در زيارت شب نيمه شعبان مى‏خوانيم:


سيف اللّه‏ الذى لا ينبو و نور اللّه‏ الذى لا ينجو، و ذوالحلم الذى لا يعبو مدار الدّهر، و نواميس العصر (9)


يعنى: ولى‏عصر عليه‏السلام شمشير خدايى است، شمشيرى كه كند نمى‏گردد و نور الهى است كه خاموش نميشود و داراى حلم و بردبارى است كه از جا در نمى‏رود، او مدار نظام هستى و قطب عالم امكان و نواميس زمان است.


حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله : «انّ من نسل فاطمه من تطيعه النار و الشمس و القمر» (10)


يعنى: آتش و خورشيد و ماه از امام زمان عليه‏السلام فرمان مى‏برد.


على عليه‏السلام : «و يَصْفُو لَهُ الزّمان و يسمع كلامَهُ»(11) يعنى زمان در اختيار صاحب الزمان عليه‏السلام و گوش بفرمان اوست.


امام باقر عليه‏السلام : يُسير بسيرة سليمان بن داوود، يدعُوا الشمس و القمر فيُجيبانه و تُطوى لَهُ الاَرض فيوحى اللّه‏ اليه فيعمل بأمراللّه‏(12)


يعنى: امام زمان عليه‏السلام سيره‏اش همانند سيره سليمان بن داوود عليه‏السلام است، آفتاب و ماه را مى‏خواند، پس در فرمان او مى‏باشند و زمين در اختيار او قرار مى‏گيرد، پس خداوند متعال بسويش وحى ميكند، پس حضرت عليه‏السلام بأمر خداوند سبحان عمل ميكند.


امام باقر عليه‏السلام : «يأمر اللّه‏ تعالى الفلك باللُّبوثِ وَ قلّةِ الحركة فتطولُ الايّام لذلك و السون، قال قلت له: انّهم يقولون: انّ الفلك اِنْ تغيَّرَ فَسَدَ؟ قال: ذلك قولُ الزنادقه، فامّا المسلمون فلا سبيلَ لهم الى ذلك، قد شقَّ اللّه‏ تعالى القمر لِنبيّه
(ص) وَ رَدّ الشمسَ من قبله ليوشع بن نون عليه‏السلام و أخبر بطول يوم القيامة انّه كالف سنةٍ ممّا تعدّون».(13)


يعنى: خداوند تعالى أمر مى‏كند چرخش زمان را به آرامى و كمى حركت، پس از اينرو و روزها و سالها طولانى مى‏شود. راوى گفت: بامام عليه‏السلام عرض كردم: مردم مى‏گويند: اگر چرخ زمان تغيير يابد زمين و زمان مى‏ريزد؟ امام عليه‏السلام فرمودند: اين سخن بى‏دينان است، امّا مسلمانان راستين چنين نخواهند گفت، چه اينكه خداوند متعال ماه را براى ـ رسول خاتمش صلى‏الله‏عليه‏و‏آله دو نيم كرد و آفتاب را براى يوشع بن نون پيش از رسول‏خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله برگردانيد. و خداوند سبحان خبر داد بطولانى بودن روز قيامت كه هر روزِ آن همسانِ هزار سال طبيعى و بحساب شماست كه زندگى مى‏كنيد (حال آنكه زمين و زمان بر هم نخورده است.)


دل ميرود ز دستم صاحب زمان خدا را   بيرون خرام از غيب طاقت نماند ما را


اى كشتى ولايت از غرق ده نجاتم       باشد كه باز بينم ديدار آشنا را


اى صاحب هدايت شكرانه ولايت         برخوان وصل بنواز مهجور و بينوا را


آنكو شناخت قدرت هرگز نگشت محتاج             اين كيمياى مهرت سلطان كند گدار را


يكى از مدرسين بنام حوزه حضرت آيت اللّه‏ وحيد خراسانى از فرزند مرحوم آخوند خراسانى، آية اللّه‏ شيخ محمد كفايى نقل كردند كه ايشان مادرش مريضه شدند براى خبر شدن از آينده‏اش به يك مرتاضى در شهر نجف اشرف مراجعه مى‏كند، او مى‏گويد مادرتان سه روز بيشتر مهمان شما نيست. همينطور هم مى‏شود و بعد از سه روز مادرشان فوت مى‏كند و مى‏گويد با خود گفتم كه از اين مرتاض درباره حضرت عليه‏السلام سؤال كنم ببينم چه ميداند؟ اينگونه سؤال را مطرح ميكند: يكى از وابستگان ما به مسافرت رفته از او هيچ خبرى نداريم مى‏دانيد او كجاست و چه ميكند؟ مرتاض حدود نيم ساعت بفكر فرو مى‏رود بعد از آن مى‏گويد اين شخص كيست؟ من به او توجه كردم ديدم خورشيد به گرد سر او مى‏چرخد، تا او را در لبنان ديدم پس از يك لحظه او را در مدينه يافتم بلافاصله او را در جاى ديگر يافتم. آيه اللّه‏ كفايى مى‏گويد به مرتاض گفتم اين آقاى ما و مولاى ما حضرت صاحب الزمان عليه‏السلام است.(14)


ما از اين جريان نتيجه مى‏گيريم كه زمان مأموم و مطيع او است و او در همه جاى عالم هست.


آن سفر كرده كه صد قافله دل همره اوست


هر كجا هست خدايا به سلامت دارش


 


پانوشتها:


1 – زيارت جامعه كبيره نقل از مفاتيج الجنان


2 – سوره فصلت آيه 33


3 – اصول كافى، جلد 2 ، ص 77، حديث 9.


4 – نهج البلاغه صبحى صالح، ص 386، نامه 28: «فانا صنايع ربّنا و الناس بعد صنائع لنا»


5 – از غيبت شيخ طوسى ص 285: نحن صنايع ربنا و الخلق بعد صنائنا.


6 – بحارالانوار، جلد 52 ص 93.


7 – بحارالانوار، ج 52، ص 92.


8 – بحارالانوار، جلد 52، ص 92 والغيبة نعمانى، ص 292.


9 – مصباح المتهجد، ص 843.


10 – فاطمة الزهراء قلب مصطفى (ص)، از احد رحمانى ص 102.


11 – نقل از معجم أحاديث الامام المهدى عليه‏السلام حديث 1512.


12 – دلائل الامامة، ص 456.


13 – ارشاد، شيخ مفيد، ص 385


14 – نقل از كتاب سه گفتار آية اللّه‏ وحيد خراسانى، مؤلف حجازى.


منبع: شمس ولايت

به این مطلب امتیاز دهید:

فرصت ویژه برای علاقه مندان به نویسندگی

شما می توانید مقالات خود را با نام خود در وب سایت موسسه منتشر نمائید. برای شروع کلیک نمائید.

نویسنده مقاله باشید