ورود

ثبت نام

موسسه قرآن و نهج البلاغه
home-icone
Institute of Quran & Nahjul Balaghah

آشنایی با مکی و مدنی سوره های قرآن

فهرست مطالب

از جالب‏ترین مباحث‏ شناخت قرآن، شناخت آیات و سوره‏ هاى مکى و مد
نى است. و نیز شناخت آیاتى که در مکه درباره اهل مدینه نازل شده و در مدینه، درباره اهل مکه. یا آیاتى که در جحفه، بیت المقدس، طائف، حدیبیه و
نازل شده، یا شناخت آیه‏ هاى مدنى در سوره‏هاى مکى، یا آیات مکى و سوره‏ هاى مدنى.


سوره ‏ها و آیه‏ هاى مکى، به آنهایى گفته مى‏شود که قبل از هجرت، نازل شده باشد و سوره‏هاى مدنى به سوره‏ هایى که بعد از هجرت، نازل شده، اگرچه در مکه باشد.


بعضى از علماء هم، ملاک مکى یا مدنى بودن آیات و سوره‏ها را، نزول آنها در مکه یا مدینه (و اطراف هر یک) دانسته‏اند. نه قبل از هجرت و بعد از هجرت.


نزول اغلب سوره ‏هاى کوتاه قرآن، دفعى و در یک نوبت و یکپارچه بوده است و همچنین بعضى از سوره‏ هاى متوسط قرآن. حدود پنجاه و سه سوره از سوره ‏هاى قرآن به اینصورت فرود آمده است.


ولى بیشتر سوره‏ هاى بزرگ، در چند نوبت و به مناسبت‏هاى گوناگون نازل شده و بعدا مجموعه آنها بصورت یک سوره درآمده است، که گاهى فاصله زمانى آیات نازله که در یک سوره آمده، به چند سال هم می ‏رسد. در بعضى موارد، در وسط آیات مدنى، آیه ‏هاى مکى گنجانده شده است.


در مورد ترتیب سوره ‏ها به شکل کنونى در کل قرآن بسیارى آن را به دستور پیامبر(ص) مى‏دانند، و برخى این ترتیب را بر اساس نظر صحابه. همچنانکه گفته شد، در اعتبار مکى یا مدنى بودن، بعضى‏ ها «زمان‏» را
ملاک قرار داده‏اند و بعضى ‏ها «مکان‏» را
.


در هر صورت، به یکى از دو راه مى‏توان مکى یا مدنى بودن آیه و سوره را معلوم کرد:


۱دلیل نقلى: استفاده از احادیث ائمه(ع).


۲دلیل مضمونى: دقت در محتوا و مضمون آیات و سوره ‏ها.


آیات و سوره‏ هاى «مکى‏» معمولا این ویژگى‏ها را دارد: (با توجه به مضمون آنها).


۱دعوت به اصول عقائد، خدا، قیامت، بهشت، و جهنم و


۲دعوت به اخلاق متعالى (در قبال فساد اخلاق دوره جاهلى).


۳کوتاه بودن آیات و سوره‏ ها (با توجه به بعد ادبى و فصاحت و بلاغت بیشترى که در سوره‏ هاى کوچک است).


۴کثرت سوگند، و سوره‏ هائى که با سوگند شروع مى‏شود.


۵بحث و مجادله با مشرکین و ابطال نظریه آنان.


۶کثرت (یا ایها الناس…) و ندرت و کم بودن (یا ایها الذین آمنوا…) در اول آیات.& lt;o:p>


۷قصص انبیاء و امت‏ها و گروه هاى اجتماعى موافق و مخالف.


در مقابل، آیات مدنى، معمولا این خصوصیات را دارد:


۱طولانى بود
ن آیات و سوره ‏ها
.


۲جدال با اهل کتاب (یهود و نصارى) و دعوت آنان به توحید اسلام.


۳دعوت به جهاد و مسائل مربوطه.


۴بیان احکام و مقررات و قوانین اجتماعى مثل: نماز، روزه، زکات، خمس، حدود، قصاص، اهل ذمه، جزیه، احکام ارث و… قوانین دیگر.


مجددا یادآورى مى‏شود که این ملاکها، صورت غالب و اکثریت را بیان مى‏کند نه یک حکم کلى و غیر قابل استثناء را.


http://karballa.ir

به این مطلب امتیاز دهید:
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در email

فرصت ویژه برای علاقه مندان به نویسندگی

شما می توانید مقالات خود را با نام خود در وب سایت موسسه منتشر نمائید. برای شروع کلیک نمائید.

نویسنده مقاله باشید