ورود

ثبت نام

موسسه قرآن و نهج البلاغه
home-icone
Institute of Quran & Nahjul Balaghah

استثنائات حجاب بدن

فهرست مطالب

صورت و دو کف دست مواضعی است که در حفظ حجاب زنان استثنا شده است،[۱] و استثنا شدن آنها نوعى تسهیل براى زن است؛ زیرا پوشاندن آن موجب دشوارى افزون ترى است.


به تعبیر استاد مطهرى، این “مباح اقتضایى” است؛ یعنى اقتضاى حرمت نگاه و وجوب پوشش را دارد، ولى شارع به جهت تسهیل، چنین حکمى را صادر نکرده است.


در این رابطه توجه به دو نکته لازم به نظر می رسد:


۱٫ از نظر اسلام، پیدا بودن صورت زن در صورتی اشکال ندارد که بدون آرایش یا همراه با آرایش های خیلی جزئی که در عرف­ زینت به حساب نمی آید، باشد و مفسده ای را هم به همراه نداشته باشد.[۲]


۲٫ در مواردی که بیان می شود پوشیدن وجه و کفین لزومی ندارد، به این معنا نیست که نگاه و نظر به آن از طرف مرد اشکالی ندارد، چون ملازمه ای بین آن دو نیست و آنچه در این جا بدان پرداخته شد  مسئلۀ اوّل است.[۳]


حجاب از نگاه مراجع تقلید


در توضیح المسائل مراجع عظام محدوده نگه داشتن حجاب زنان نسبتاً به تفصیل آمده است که در این جا به چند نمونه از آن اشاره می کنیم:


امام خمینی (ره) می فرماید: زن باید بدن و موى خود را از مرد نامحرم بپوشاند. بلکه احتیاط واجب آن است که بدن و موى خود را از پسرى هم که بالغ نشده ولى خوب و بد را مى فهمد و به حدّى رسیده که مورد نظر شهوانى است نیز بپوشاند.[4] همچنین پوشیدن چیزى که از جهت رنگ یا شکل و یا نحوه پوشیدن باعث جلب توجه اجنبى شود و موجب فساد و ارتکاب حرام گردد، جایز نیست.[5]


آیت الله خامنه ای (مدظله العالی): زن ها باید تمام بدن خود را از نامحرم بپوشانند، فقط گردى صورت و دست ها از سر انگشتان تا مچ دست استثناء شده است.[6]


آیت الله مکارم شیرازی (مدظله العالی): بر زنان و دختران لازم است تمام بدن خود به جز گردى صورت و دست ها تا مچ را در مقابل نامحرمان بپوشانند. و این مقدار به هر نوع لباس غیر زینتى که تنگ و چسبان نباشد پوشیده شود کافى است. هر چند چادر حجاب برتر است، اما زنان و دختران مى توانند در برابر محارم خویش سر و گردن و مقدارى از سینه و دست­ها و پاها را نپوشانند، ولی بقیه بدن را باید بپوشانند. و جایز نیست به شکل نیمه عریان در مقابل آنها ظاهر شوند. و عرف محل در این حکم تفاوتی ایجاد نمی کند.[7]


آیت الله سیستانى (مدظله العالی): زن نمی تواند بیش از قرص صورت و دو دست خود را، آن­هم تا مچ در مقابل مرد نامحرم مکشوف کند،[8] اما در خصوص نگاه کردن به بدن زن­هاى بى باک ک
ه اگر کسى آنها را امر به حجاب‏ نماید اعتنا نمى‏کنند اشکال ندارد مشروط به آن که بدون شهوت و ترس وقوع در حرام باشد، و در این حکم فرقى میان زن هاى کفار و دیگر زن ها نیست و همچنین فرقى نیست میان دست و صورت و دیگر جاهاى بدن که معمولًا آنها را نمى پوشانند.[9]


به این ترتیب در مورد برخی از زنانی که قانون حجاب را رعایت نمی کنند و احترام خود را نگه نمی دارند؛ نگاه کردن به آنها در صورتی که به قصد شهوت و در معرض افتادن در گناه نباشد جایز است؛ معنای این سخن این نیست که آنها مکلف به رعایت حجاب نیستند یا عرف آنها محدودیت را بر می دارد؛ بلکه این حکم متوجه دیگران و مردان است.


پی نوشت:


[۱]. وسائل الشیعة، ج ۲۰، ح ۲۵۴۲۹، ص ۲۰۳، باب یحل النظر الیه من المرأة بغیر التلذذ، «عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ فِی قُرْبِ الْإِسْنَادِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ زِیَادٍ قَالَ: سَمِعْتُ جَعْفَراً وَ سُئِلَ عَمَّا تُظْهِرُ الْمَرْأَةُ مِنْ زِینَتِهَا قَ
الَ: الْوَجْهَ وَ الْکَفَّیْن»


 [۲]. نک: استفتائات امام خمینی، ج ۳، ص ۲۵۶، س ۳۳و ۳۴؛ توضیح المسائل مراجع، ج‏۲، ص ۹۲۹٫


[۳]. برای آگاهی بیشتر، نک: مسئلۀ حجاب، مطهری، مرتضی، ص ۱۶۴- ۲۳۵٫


 [4] . توضیح المسائل مراجع، ج‏ ۲، ص ۴۸۸٫



[6] . استفتاء کتبی از دفتر ایشان.


[7] . استفتاء کتبی از دفتر ایشان.


[8] . استفتاء کتبی از دفتر ایشان.


[9] . توضیح المسائل مراجع، ج ‏۲، ص ۴۸۸٫


http://islampedia.ir

به این مطلب امتیاز دهید:
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در email

فرصت ویژه برای علاقه مندان به نویسندگی

شما می توانید مقالات خود را با نام خود در وب سایت موسسه منتشر نمائید. برای شروع کلیک نمائید.

نویسنده مقاله باشید