شما هم شروع کنید، شروع یک متن و به پایان رساندن آن هنر می خواهد و می تواند برگ برنده شما در جذب مخاطب باشد در ادامه در اینباره بیشتر بخوانید
اگر شما غذایی خوب و سفرهاى رنگین براى من تدارک دیده باشید اما درِ اتاقى را که در آن سفره پهن است بر من قفل کرده، پنجرهاى نیز بر آن نگشوده باشید.چگونه من متوجه مرحمت شما خواهم شد. این «در» همان آستانه ورود یامدخل مقاله است.
یک شروع بد مىتواند بعنوان بزرگترین مصیبت باشد و فرصت مطالعهى نوشتهى ما را از مخاطب بگیرد. شروع باید جذاب و بهگونهاى باشد که یقهى مخاطب را بگیرد و او را به درون مقاله بکشاند ،یاحداقل گفتن یک بفرما را از او در
یغ نکند. ایجاد جذابیت از راههاى مختلف ممکن است؛ نقل یک حکایت یا روایت، یک نقل قول، ایجاد یک تصویر، یکخبر جذاب و تکان دهنده، یک ضربالمثل، طرح یک سوال و… مىتواندشروع جذابى براى نوشته ما به ارمغان آورد.
برندان هِنسى Brendan Hennessy در کتاب «نوشتن مقالات فیچر» writing feature articles ویژگىهایى را براى شروعولید مقاله به شرح زیر برشمرده است:
1، استفاده از حقایق چشمگیر و جذاب use of striking facts
2. استفاده از لطیفه و حکایت ancdote
3. تشریح و توصیف description
4. دلیل و برهان آوردن از طریق مقایسه و تمثیل Exposition/argument by analogy
5. نقل قولى که از طریق مصاحبه بدست آمده است
A quote from the subject of an interview
6. نکتههاى پرشور، شگفتانگیز و یا تکان دهنده vivid، surprisng، or shocking statement
7. سوال Question
8. مناسبت روز Topical
9. برملا ساختن نیمه پنهان خبر Digging behind the news
10. استفاده از شهرت و آوازهcelebrity peg
11. شوخ طبعى و استفاده از کنایه و طنزhumour / Irony
12. تجربه شخصىpersonal experience
13. ایهام، نهفتگى cryptic
14. تضاد و تقابل
شما هم «شروع» کنید!
در اینجا به چند شروع اشاره شده است، توجه کنید:
شروع با ضربالمثل
یک ضربالمثل انگلیسى است که مىگوید: اطلاعات کار نجیبزادگان است اما با ورود به دنیاى مدرن دسترسى به اطلاعاتبراى مردم امرى سادهتر شده است. روزنامه، رادیو – تلویزیوناین امر را به عهده دارند. سپس با آمدن اینترنت و سهولتافزایش و خوانش اطلاعات، دیگر این کار تنها حرفهاى براىنجیب زادگان
نیست.//سام فرزانه، روزنامه شرق، نوروز 1383
شروع با مقایسه و مقابله
صبح روز 11 سپتامبر، هواپیماهایى را دیدم که در آسمان، بالاىسرم پرواز مىکردند و دقایقى بعد، صداى انفجارهایى را شنیدمو دیدم که گوىهاى آتش و دود آسمان را پر کرد. بر اثر اینعملیات، هزاران نفر مردند که بین آنها دو نفر از دوستان خوبمن هم بودند. من از 11 سپتامبر 2001 سخن نمىگویم که درنیویورک اتفاق افتاد. دربارهى 11 سپتامبر دیگرى سخنمىگویم که به همین اندازه فجیع و دهشتناک بود: 11 سپتامبر1973 هواپیماهایى را که من دیدم هواپیماهاى جنگى بودند وهدف آنها کاخ ریاست جمهورى در سانتیاگوى شیلى بود. این دو11 سپتامبر از خیلى جهات به هم ارتباط پیدا مىکنند. و بهدرک این امر کمک مىکنند که چرا جرج بوش آمریکا را به باتلاقعراق کشاند.//گاردین – روزنامه ایران – 1 آبان 1382
شروع با مقایسه و بکارگیرى استعاره
اگر از یک انگلیسى زبان بپرسید خروس چگونه سپیده دم رابشارت مىدهد، فرد انگلیسى زبان صدایى از خود در مىآورد کهاگر بخواهیم با الفباى فارسى آوانگارى کنیم به این صورت درمىآید: کیلى، کیلى.
و اگر همین پرسش را با یک فارسى زبان در میان بگذاریم خواهدگفت: قوقولى قوقو. از خود مىپرسیم مگر خروس انگلیسىها با فارسى زبانها فرقدارد یا ساختمان تولید صدا در خروسهاى انگلیسى با فارسىزبانها تفاوت مىکند؟ پاسخ زبان شناسان و پرنده شناسان به اینپرسش منفى است. تفاوت در ظرفیت شنیدن و بازتولید هر زباناست.// رامین مستقیم، مجله خواندنى، مهر ماه 1381
شروع با استفاده از نقل قول و مقایسه
در آن روزگار عجز و ناامیدى که بریتانیا یک تنه در مقابل آلماننازى ایستاده بود وینیستون چرچیل اصول یک خط مشى را که هرزمامدارى باید در ایام بحرانى در پیش گیرد بیان داشت. او گفت:اگر هیتلر به دوزخ تجاوز کند من در مجلس عوام دستکم یک بارهم که شده جانب شیطان را خواهم گرفت. اکنون که صدام حسینبه کویت تجاوز کرده است، آمریکا مقدم نیروهایى که از سوریهاعزام شدهاند، گرامى مىدارد…// جان بولاک، ایندیپندنت، 16 سپتامبر 1990
شروع سوالى
نمىتوانید بخوابید؟ پس قرص مصرف کنید. احتیاج دارید کهبیدار بمانید؟ پس قرص مصرف کنید. با وجود قرصى کهخوردهاید نمىتوانید بیدار بمانید؟ و با وجود قرصى که خوردهاید نمىتوانید بخو
ابید؟ پس باز هم قرص مصرف کنید. www.drugguide.com – همشهرى 5 مرداد 1382
شروع با پیشینه و سابقه
آخرین بار که دونالد رامسفلد با صدام حسین دیدار کرد، صدام بااحترام دست او را فشرد. این دیدار تقریباً 20 سال پیش در تاریخ20 سپتامبر 1983 صورت گرفت. یک گروه رسمى تلویزیونعراق این لحظه تاریخى را ثبت کرد.// ایوان توماس، دیکى کریستوفر، نیوزویک 23 سپتامبر 2002
& lt;SPAN style=”mso-spacerun: yes”> شروع با روایت و تصویر
میریاناو ونیویچ (24 ساله و اهل کرواسى) و زلیکو ونیویچ (28ساله اهل صربستان) هفته هاست یکدیگر را ندیدهاند، ولى گاهىاوقات از این بیم دارند که در نیم رخهاى تیره و تارى که با شتاب و عجله از برابر هدفگیر تفنگ هایشان عبور مىکنند، چهرهیکدیگر را مجسم کنند آنها چهار سال قبل با هم ازدواج کردهاند و پسرشان حالا نوزده ماهه است. طفل با مادربزرگ مادریشزندگى مىکند. زیرا والدینش در دو طرف سنگرهاى خونینترینجبهههاى نبرد در منطقه اسلوونى سرگرم جنگ هستند.//خوان کارلوس الگانیاراس، نشریه کامبیو 16، اسپانیا، 19 اوت 1991
شروع خبرى
روساى حکومت و دول
ت ثروتمندترین و قدرتمندترینکشورهاى جهان از اول تا سوم ژوئن 2003 در شهر اویان فرانسهگرد هم مىآیند. و اگر قرار ملاقات مورد تایید قرار گیرد. اینبیست و هشتمین نشست آنها از 1975 به این سو خواهد بود.این گروه رهبران به تدریج به صورت یک نهاد جهانى درآمدهاست. مقاومتها و اعتراضها علیه گروه 8 طى سالهاى اخیر باظهور جنبش جهانى شدن از نوع دیگر جهش تازهاى یافتهاست.//گوستاو مسیاه، لوموند دیپلماتیک، ضمیمه همشهرى، اردیبهشت
پایان بیاد ماندنى در نوشتار ژورنالیستی
اگر چه این سخن لانگ فیلد (Lang Field) نسخهاى است که براى سخنوران پیچیده شدهاست، اما باید مقاله نویسان نیز به آن توجه کنند. او مىگوید: شروع کردن هنربزرگى است، اما بزرگتر از آن هنر تمام کردن است.
پایانمقاله نیز باید بیاد ماندنى باشد. همانطور که گابریل گارسیا مارکز نویسنده وروزنامه نگار آمریکاى لاتین نیز مىگوید پایان نوشته مطبوعاتى باید پر طنینباشد. پایان مقاله باید به گونهاى باشد که مخاطب دلش براى نوشته بعدى ماتنگ شود. پایان مقاله نیز مانند شروع مىتواند از مواد و محتویات آورده شدهدر درون مثلث طلایى بهره برده باشد، روایت، سوال، ضربالمثل و… در یکجمله؛ باید تاثیر گذار و جذاب باشد و مخاطب را به تعمق و تامل وادارد. بهچند نمونه توجه کنید: …
ما چه کار مىتوانیم بکنیم؟ مىتوانیم حافظه خود را بیشتر بهکار اندازیم و از تاریخ بیاموزیم مىتوانیم به تاثیر خود بر افکارعمومى ادامه دهیم تا به غرشى کر کننده تبدیل گردد. مىتوانیمچهره واقعى جرج بوش، تونى بلر و دیگر متحدان آن را به عنوانقاتلان بزدل کودکان و نوزادان، مسموم کنندگان آبها وجنایتکاران جبارى که از راه دور بمباران مىکنند، افشا کنیم.مىتوانیم نافرمانى مدنى را از نو به هزاران شیوه بیافرینیم. هنگامى که جرج بوش اعلام مىکند: آن کس که با ما نیست باتروریستهاست مىتوانیم به او بفهمانیم که خلقهاى دنیامجبور نیستند بینمیکى ماوس بزهکار و بن لادنهاى دیوانه یکى را انتخاب کنند.
(آروندهاتى روى، لوموند دیپلماتیک، ضمیمه همشهرى، اردیبهشت 1382)
کمتر کسى است که فکر کند اعلام توقف برنامههاى گستاخانهقذافى، در ایجاد صلح جهانى سهم چندان مهمى داشته باشد.اما او مىتواند امروز در جهان ژست صلح خواهى بگیرد و حتىایالات متحده آمریکا نیز از این اقدام استقبال کرده و هدیه رهبرلیبى را چون ران ملخ پذیرفته است. گویى قذافى این پند سعدىرا نشنیده که مىگوید: یا مکن با پیل بانان دوستى یا بنا کن خانهاى در خورد پیل
(مهران کرمى، روزنامه شرق، 30 آذر 1382 )
… فیلیپ گریفیث مىگوید: روزى در خلال جنگهاى ویتنامگفتوگوى یک خلبان هیلىکوپتر با فرماندهاش را شاهد بودم:ربین آیا مىتوانیم خانهها را آتش بزنیم؟ جواب: اوکى، ولىمطمئن باشید که آن دور و بر خبرنگار نباشد. گریفیث مىگوید: واکنش خلبان بسیار عجیب بود. او با فریادپاسخ داد ما نباید هیچ کارى را که نمىتوانیم نشان بدهیم، انجامدهیم. این جوان به دمکراسى ایدهآل آمریکایى اعتقاد داشت ومرا بلافاصله به محلى که خانهها را آتش مىزدند برد و منتوانستم عکسهایى از آنجا تهیه کنم. گریفیث مىگوید: در دولت بوش(پدر) به این خلبان به چشم یکدیوانه نگاه مىکردند. در فاصله یک دهه چه اتفاقى افتاده است که تئورى یک دیوانه بهدیپلماسى رسانهاى از حکومت پدر تا حکومت پسر مبدل شدهاست؟ آیا مىتوان مشاوران نومحافظهکار جورج بوش را از نسلىمشابه همان خلبان دیوانه در جنگ ویتنام قلمداد کرد؟ (احمد توکلى، روزنامه جام جم، 5 خرداد1382 )
بخش ارتباطات تبیان
منبع: رو د رو- سایت دکتر احمد توکلی