ورود

ثبت نام

موسسه قرآن و نهج البلاغه
home-icone
Institute of Quran & Nahjul Balaghah

حکمت24_از مهلت الهی بترس

حکمت24_از مهلت الهی بترس

فهرست مطالب

حکمت24_از مهلت الهی بترس

 

و قال(ع): يَا ابْنَ آدَمَ إِذَا رَأَيْتَ رَبَّكَ سُبْحَانَهُ يُتَابِعُ عَلَيْكَ نِعَمَهُ وَ أَنْتَ تَعْصِيهِ فَاحْذَرْهُ

 

 

واژگان مهم:

يُتَابِعُ: پی در پی می‎آورد

نِعَمَهُ: نعمت‌هایش

تَعْصِيهِ: نافرمانی می‎کنی او را

فَاحْذَرْهُ: پس پرهیز کن از او

 

 

ترجمه:

ای پسرآدم! هرگاه دیدی پروردگار منزهت، نعمت‌هایش را پی در پی به تو عطا می‎کند، در حالی که تو او را معصت می‎کنی، پس در این هنگام از [عذاب] او بر حذر باش.

 

 

چکیده مفاهیم:

این سخن امام(ع) با اشاره به سنت استدراج الهی، در بیان پرهیز از گناه، به هنگام وفور نعمت هاست. وفور نعمت، دو حالت دارد؛ یا خداوند این نعمت‎ها را از روی رحمت به بنده خود می‎دهد و او باید قدردان نعمت ‎های خدای کریم و منعم خویش باشد

تا دچار تغییر و زوال نعمت‎ها نشود، یا آنکه از روی قهر است و آن را به بندگان گنهکار و ناسپاس که قابل هدایت و اصلاح نیستند می‎دهد، خداوند ایشان را غرق نعمت ساخته تا با وفور نعمت‎ها و کفران آن‎ها، بیشتر مستحق عذاب الهی باشند.

 

 

نکتــــــه‌ها:

1- «املا در لغت به معنی مهلت و تأخیر مدت است؛ «استدراج» در لغت یعنی به تدریج و کم کم نزدیک گردانیدن کسی به سوی چیزی است.

سنت املا و استدراج در اصطلاح به معنی مهلت دادن خدا به فرد گناهکار است و حتی نعمتش را از وی نمی‌گیرد؛ بلکه زیادتر می‎کند تا فرد عاصی بر طغیان و سرکشی و گناهش بیفزاید و کم کم به سوی هلاکت و بلکه عذاب بزرگ‌تری دچار شود.

بدین جهت، امام انسان را در چنین حالتی که اثر گناهانش را نمی بیند و حتی نعمت‌های پیاپی به او می‌رسند، از مغرور شدن و فریب خوردن از حال خود و سرکشی بیشتر بر حذر می‎دارد.

2- آدمی انتظار دارد کیفر گناهش را سریع‎تر ببیند و نعمت‎ها از او گرفته شوند؛ اما هنگامی که پس از ارتکاب معاصی عقوبت الهی را نمی‎بیند، جری، سرکش و مغرور می‎شود و حتی به مرز کفر می‎رسد. از این رو، خداوند درباره اهل نفاق می‎فرماید:

«آیا ندیدی کسانی را که از نجوا [و سخن درگوشی] نهی شدند؛ سپس به کاری که از آن نهی شده بودند، باز می‎گردند… و در دل می‎گویند: چرا خداوند به خاطر گفته هایمان عذاب نمی‎کند؟». خداوند در ادامه به آن ها وعده عذاب می‎دهد.

چنین فردی یا از عقوبت اعمالش غافل می‎باشد، یا بر صحت رفتار یا حال خود، خوش‎بین است،

اما توجه ندارد که شدیدترین عقوبت بر گناهان شخص متجری، سنت استدراج و مهلت پروردگار بر ادامه معاصی است. کیفر، مخصوص کسانی است که امیدی به اصلاح آ نها در دنیا باشد، اما آنان که قابلیتی برای اصلاح و هدایت ندارند، در این دنیا به صورت ظاهر آزادند.

خداوند در مورد این افراد به پیامبرش می‎فرماید: «آنها را رها کن! بگذار بخورند و بهره ببرند و آرزو آنها را به بازیچه بگیرد؛ پس به زودی خواهند فهمید.»

 

 

پیـــــــام‌ها:

امام علی(ع) در مقام هشدار فرمود: ای فرزند آدم، وقتی باران نعمت‎های خدای سبحان بر شما فرو می‎بارد و شما بی‌باکانه به عصیانگری خود ادامه می‎دهید، از عذاب او بر حذر باشید.

در واقع این سخن حضرت، نوعی اتمام حجت و بر حذر داشتن از نتیجه غفلت و گناه است تا آدمی غافل نشود و از گذرگاه آرام زندگی، در آتش کفر و عصیان گرفتار نیاید و توجه داشته باشد که صاحب‌خانه در همه حال مراقب اوست

که«اِنَّ ربَّک لَبِالمِرصاد؛ بی‎تردید، پروردگارتو در کمینگاه [ستمگران] است.»

 

 

لطـــــــــــــــائف:

در روزگاران پیشین، قبل از اسلام، در سرزمین یمن روستایی به نام «صروان» یا «ضروان» بود که باغی پرثمر با میوه‌های گوناگون داشت.صاحب این باغ مردی سخاوتمند و خداشناس بود و هر ساله مقداری از محصول باغ را به اندازه نیاز خود و خانواده ‎اش بر می‎داشت و

بقیه را به نیازمندان می‎داد. از این رو، آن باغ سال به سال پر رونق‎تر و بهتر می‎شد. مستمندان عادت کرده بودند که در فصل برداشتِ محصول، به آن باغ می‎رفتند و صاحب باغ با کمال خوش‎رویی از محصولات باغ به آن‎ها می‎داد و خوشحالشان می‎نمود و

سفارش آن‎ها را به فرزندان خود نیز می‎کرد. او در سال‎های آخرِ عمرش آن‎ها را به حضور طلبید و وصیت نمود تا نیازمندان را از میوه‎های باغ محروم نسازند.

صاحب باغ از دنیا رفت و فرزندان، که سرمست به زرق و برق دنیا بودند، نصیحت‌های پدر را فراموش کردند و حتی باهم سوگند خوردند که محصولات باغ را به فقرا ندهند. این کار ناشایسته خود را چنین توجیه کردند که ما عیال وار هستیم و محصول باغ و کشتزار باید

برای تامین زندگی خودمان باشد. مدتی گذشت تا فصل برداشت محصول فرا رسید. قرارگذاشتند تا هر روز صبح زود دور از دیدگان فقرا، میوه ها را بچینند و جمع کنند. نیازمندان طبق معمول هرساله به باغ سر می‎زدند،

ولی با دست خالی بر می‎گشتند. این وضع چندان ادامه نیافت. در نیمه‎های شب غضب خداوند برآن‎ها وارد شد، صاعقه‌ای مرگبار به باغ اصابت کرد و تمام درختان را سوزاند و جز مشتی زغال و خاکستر چیزی باقی نماند.

صبح زود که صاحبان باغ از همه جا بی خبر بودند، یکدیگر را صدا زدند تا به سوی باغ بروند. در مسیر، آهسته به همدیگر می‎گفتند:

مراقب باشید که امروز حتی یک فقیر هم به طرف باغ نیاید؛ اما وقتی به باغ رسیدند، از دیدن باغ سوخته‎شان به قدری مات و متحیر شدند که به هم گفتند: ما راه را گم کرده‎ایم. آن‎ها زمانی به خود آمدند و واقعه را فهمیدند،

که از کار خود پشیمان شده، به تسبیح خدا پرداختند و فریاد زدند: ای وای بر ما که ظغیانگر بودیم!

 

****
چو اندر گناهی، خدا را حذر به عاصی دهد نعمت بیشتر

 

 

خودآزمایی:

1. سنت املا و استدراج را اصطلاحا توضیح دهید؟

2. زیاد شدن نعمت های انسان دو حالت دارد، آنها را بیان کنید؟

 

 

صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor

 

 

حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس.  حکمت24_از مهلت الهی بترس. حکمت24_از مهلت الهی بترس.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

به این مطلب امتیاز دهید:
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در email

فرصت ویژه برای علاقه مندان به نویسندگی

شما می توانید مقالات خود را با نام خود در وب سایت موسسه منتشر نمائید. برای شروع کلیک نمائید.

نویسنده مقاله باشید