ورود

ثبت نام

موسسه قرآن و نهج البلاغه
home-icone
Institute of Quran & Nahjul Balaghah

پیوند قلبی امام رضا(ع) و امام مهدی(عج)

فهرست مطالب

روایاتی از امام رضا(علیه السلام) به دست آمده که درباره غیبت و نهان زیستی امام مهدی(ع)، فضیلت انتظار و چشم به راه بودن امام مهدی(عج) و ظهور امام مهدی(عج) و پیامدهای آن است که به توسعه و تعمیق اندیشه مهدوی و فرهنگ انتظار در میان شیعیان کمک می کند که به توضیح آن ها می پردازیم:


 ۱، غیبت و نهان زیستی امام مهدی(عج)


امام رضا(علیه السلام) نیز چون دیگر اجداد طاهرینش موضوع غیبت آخرین حجت حق را پیش بینی و شیعیان را برای برخورد با این پدیده آماده نموده است. در یکی از روایاتی که «حسن بن علی بن فضال» از آن حضرت نقل کرده،
در این زمینه چنین می خوانیم:


گویا شیعیان را می بینم که به هنگام فقدان سومین فرزند من، ۱ مانند گوسفندانی که به دنبال چوپان خود می گردند سرگردانند و او را نمی یابند. گفتم: چرا این گونه است، ای پسر رسول خدا؟ فرمود: زیرا امامشان از آنها غایب شده است. پرسیدم: چرا؟ فرمود: برای اینکه به هنگام قیامش با شمشیر، بیعت هیچکس بر گردنش نباشد. ۲


آن حضرت در روایت دیگری به نقل از رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:


پدرم به فدای فرزند بهترین کنیزان، فرزند آن (کنیز) ا
هل نوبه ۳ که دهانی خوشبو و رحمی نیک نژاد دارد. او رانده شده (دور افتاده)، بی خانمان و کسی است که انتقام خون پدر و جدش گرفته نشده و صاحب غیبت است. گفته می شود: او مرده یا هلاک شده است، در چه سرزمینی سیر می کند؟ ۴


همچنین امام هشتم شیعیان (علیه السلام) در زمینه غیبت آخرین امام، به نقل از پدران بزرگوار خود از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) چنین روایت می کند:


سوگند به آنکه مرا به حق به عنوان بشارت دهنده برگزید، [امام] قائم از فرزندان من، براساس پیمانی که ازجانب من برعهده اوست، از دیده ها پنهان می شود تا آنجا که بیش تر مردم می گویند: خدا نیازی به خاندان محمد ندارد. و گروهی دیگر در ولادت او شک می کنند. پس هر کس زمان او را دریابد بایستی به دین او درآویزد و به واسطه شک خود برای شیطان راهی به سوی خود باز نسازد، تا شیطان او را از آئین من زائل و از دین من بیرون نکند. همچنانکه پیش از این پدر و مادر شما را از بهشت بیرون کرد. به درستی که خداوند عزّوجلّ شیطان را سرپرست (ولیّ) کسانی که ایمان ندارند، قرار داده است. ۵


< P style="TEXT-ALIGN: justify; LINE-HEIGHT: 200%; MARGIN: 0in 0in 10pt; unicode-bidi: embed; DIRECTION: rtl; mso-margin-top-alt: auto; mso-margin-bottom-alt: auto" dir=rtl class=MsoNormal align=justify> 


۲، فضیلت انتظار و چشم به راه بودن امام مهدی(عج)


موضوع دیگری که در زمینه باور مهدوی در کلام امام رضا(علیه السلام) یافت می شود، موضوع «انتظار فرج» یا چشم به راه گشایش بودن است. آن حضرت در روایات متعددی به موضوع فضیلت انتظار فرج اشاره کرده اند. از جمله در روایتی خطاب به «حسن بن جهم» که از ایشان در مورد «فرج» می پرسد، می فرماید:


&l t;P style=”TEXT-ALIGN: justify; LINE-HEIGHT: 200%; MARGIN: 0in 0in 10pt; unicode-bidi: embed; DIRECTION: rtl; mso-margin-top-alt: auto; mso-margin-bottom-alt: auto” dir=rtl class=MsoNormal align=justify>آیا می دانی که انتظار فرج [جزیی] از فرج است؟ گفتم: نمی دانم مگر اینکه شما به من بیاموزید. فرمود: آری انتظار فرج، جزیی از فرج است. ۶


در روایت دیگری نیز می فرماید:


”ما أحسن الصبر و انتظار الفرج أما سمعت قول العبد الصالح“ : «و ارتقبوا إنّی معکم رقیب» [ سوره هود /۹۳]، «وانتظروا إنّی معکم من المنتظرین»[سوره اعراف، آیه ۷۱]” فعلیکم بالصبر إنّما یجی ء الفرج علی الیأس و قدکان الذین من قبلکم أصبر منکم…”


موضوع دیگری که در زمینه باور مهدوی در کلام امام رضا(علیه السلام) یافت می شود، موضوع «انتظار فرج» یا چشم به راه گشایش بودن است.


چه نیکوست صبر و انتظار فرج، آیا سخن بنده صالح خدا [شعیب] را نشنیدی که فرمود: «و انتظار برید که من [هم] با شما منتظرم» و «پس منتظر باشید که من [هم] با شما از منتظرانم»، بر شما باد به صبر و بردباری؛ چرا گشایش بعد از ناامیدی فرا می رسد و به تحقیق کسانی که پیش از شما بودند از شما بردبارتر بودند.


و بالاخره در روایت بسیار زیبایی فضیلت انتظار را این گونه بیان می کنند:


آیا هیچ یک از شما خوش ندارد که در خانه خود بماند، نفقه خانواده اش را بپردازد و چشم ب
ه راه امر ما باشد؟ پس اگر در چنین حالی از دنیا برود مانند کسی است که به همراه رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در [نبرد] بدر به شهادت رسیده است. و اگر هم مرگ به سراغ او نیاید مانند کسی است که به همراه قائم ما و در خیمه او باشد
. ۸


 ۳، ظهور امام مهدی(عج)


موضوع دیگری که در روایات رضوی به آن پرداخته شده، موضوع ظهور امام مهدی و آثار و پیامدهای آن است. از جمله در روایتی که «حسین بن خالد» آن را نقل می کند آن حضرت در پاسخ این پرسش که:


ای فرزند رسول خدا! قائم شما اهل بیت کیست؟


می فرماید: چهارمین از فرزندان من، فرزند سرور کنیزان، کسی است که خداوند به واسطه وی زمین را از هر ستمی پاک و از هر ظلمی پیراسته می سازد و او کسی است که مردم در ولادتش شک می کنند و او کسی است که پیش از خروجش غیبت می کند و آنگاه که خروج کند زمین به نورش [نور پروردگارش] روشن گردد و در میان مردم میزان عدالت را برقرار کند و هیچکس به دیگری ستم نکند و او کسی است که زمین برای او درهم پیچیده می شود و سایه ای برای او نباشد و او کسی است که از آسمان ندا کننده ای او را به نام ندا کند و به وی دعوت نماید به گونه ای که همه اهل زمین آن ندا را بشنوند، می گوید: «آگاه باشید که حجت خدا در کنار خانه خدا ظهور کرده است پس او را پیروی کنید که حق با او و در اوست» و این همان سخن خدای تعالی است که فرمود: « اگر بخواهیم از آسمان برایشان آیتی نازل می کنیم که در برابر آن به خضوع سر فرود آورند ». [سوره شعرا /۹]

& lt;v:f eqn=”prod @6 1 2″>

 ۴، دعا به امام مهدی(عج)


میان امام رضا(علیه السلام) و (ع) آنچنان پیوند قلبی وجود داشته که آن حضرت از سال ها پیش از تولد نسل چهارم خود با بیان های متعدد و متفاوت او را دعا کرده و نصرت و یاریش را از خداوند طلب کرده است. در یکی از این دعاها چنین می خوانیم:


خداوندا! [امور] بنده و جانشین ات را اصلاح کن، آنچنانکه [امور] پیامبران و رسولات را اصلاح کردی ؛ او را با فرشتگانت در برگیر و با روح القدس از جانب خودت یاری کن ؛ در پشت سر و پیش روی نگهبانانی قرار ده که او را از بدی در امان دارند ؛ بیم و نگرانی او را تبدیل به امنیت و آرامش کن تا تنها تو را بپرستد و کسی را برای تو شریک نگیرد ؛ هیچ یک از آفریدگانت را بر ولیّ ات مسلط مساز؛ اجازه جهاد با دشمان تو و دشمنان خودش را به او عطا کن و مرا از یاران او قرار ده ؛ چرا که تو بر همه چیز توانایی. ۱۰


 پی نوشت:


۱، ظاهرا در اینجا از سوی راوی یا کسانی که از او نقل کرده اند اشتباهی رخ داده است؛ چرا که امام مهدی(عج) چهارمین فرزند امام رضا(علیه السلام) محسوب می شود نه سومین فرزند.


۲، محمد بن علی بن الحسین بن بابویه (شیخ صدوق)، ص۴۸۰، ح۴،


۳، «نوبه» ولایتی از بلاد سودان از اقلیم اول، به جنوبی مصر بر کنار رود نیل… هم اکنون نیمی از سرزمین نوبه جزو مملکت مصر و نیم دیگر جزو سودان است (علی اکبر دهخدا، لغتنامه، ج۱۴، ص۲۰۱۵۸-۲۰۱۵۷). مراد از کنیز اهل نوبه (نوبیّه) مادر امام جواد(علیه السلام) است.


۴، محمد بن یعقوب الکلینی، همان، ج۱، ص۳۲۳-۳۲۲، ح۱۴؛ محمدباقر المجلسی، همان، ج۵۰، ۲۱، ح۷،


۵، محمدبن علی بن الحسین (شیخ صدوق)، همان، ج۱، ص۵۱،


&lt ;SPAN style=”LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: ‘Tahoma’,’sans-serif’; FONT-SIZE: 9pt; mso-fareast-font-family: ‘Times New Roman’; mso-bidi-language: FA” lang=FA>۶، ابو جعفر محمدبن الحسن (شیخ طوسی)، کتاب الغیبة، ص۲۷۶؛ محمدباقر المجلسی، همان، ج۵۲، ص۱۳۰، ح۲۹،


۷، عبداللّه بن جعفر الحمیری، قرب الاسناد، ص۲۲۴، به نقل از: عزیزاللّه العطاردی، همان، ص۲۱۷، ح۳۷۳،


۸، محمدبن یعقوب الکلینی، همان، ج۴، ص۲۶۰، ح۳۴،


۹، محمدبن علی بن الحسین (شیخ صدوق)، همان، ج۲، ص۳۷۲، ح۵،


۱۰، ابوجعفر محمدبن الحسن (شیخ طوسی)، مصباح المتهجّد، ص۳۲۶، به نقل از: معجم أحادیث الإمام المهدی(
ع)، ح۴، ص۱۷۱،


http://www.emahdi.com

به این مطلب امتیاز دهید:
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در email

فرصت ویژه برای علاقه مندان به نویسندگی

شما می توانید مقالات خود را با نام خود در وب سایت موسسه منتشر نمائید. برای شروع کلیک نمائید.

نویسنده مقاله باشید