مناظره حضرت علی علیه السلام با مرد شامی
شیخ صدوق در «خصال» و «عیون» و «علل» حدیث كند كه مردی از اهل شام از امیرالمؤمنین سؤال كرد كه چند نفر از انبیاء به عربی تكلّم كردند و چند نفر آنها ختنه شده به دنیا آمدند و چند نفر آنها دو اسم داشتند و اول كسی كه شعر گفت كیست و آن شش موجود زندهای كه بی مادر در دنیا پدید آمدند كدامند؟
حضرت فرمودند: اما پیغمبرانی كه به زبان عربی صحبت كردند پنج نفر بودند: هود و صالح و شعیب و اسماعیل و محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ.
اما كسانی كه ختنه شده متولد شدند: آدم ابوالبشر و فرزند او لیث و ادریس و نوح و سام بن نوح و ابراهیم و داوود و سلیمان و موسی و عیسی و محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ.
و اما پیغمبرانی كه دو نام داشتند عبارتند از: یعقوب كه او را «اسرائیل» هم میگفتند و خضر كه او را «قالیا» هم مینامیدند و یونس كه او را «ذالنّون» هم مینامیدند و یوشع بن نون كه او را «ذوالكفل» نیز میگفتند و عیسی كه او را «مسیح» هم مینامیدند و محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ كه «احمد» نیز نام دارد.
و اما اول كسی كه شعر گفت آدم ابوالبشر بود كه چون هابیل كشته شد در مرثیه او گفت:
تَغَیّرَتِ البلادُ وَ مَن علیها و وجهُ الارضِ معنبر قبیح
تَغَییَّرَ كُلُّ ذی لون وَ طَعْمٍ و قَلَّ بشاشه الوجه الملیح [1]
اما آن شش موجود زندهای كه بی مادر موجود شدند عبارتند از: 1.آدم 2. حوّا 3. قوچی كه فدای اسماع
یل شد 4.عصای موسی(كه به صورت اژدها درآمد) 5.ناقه صالح پیامبر 6.پرندهای كه عیسی آنرا با دست خود ساخت و به آن دمید و آن پرنده زنده شد و پرواز كرد به اذن خداوند.
پی نوشت:
[1]. سرزمینها و ساكنان آنها دگرگون و روی زمین غبارآلود و زشت گردید. رنگها و طمعها تغییر كرد و خرّمی از صورتهای نیكو كناره گرفت.
المواعظ العدديه، ص 179
http://andisheqom.com