ورود

ثبت نام

موسسه قرآن و نهج البلاغه
home-icone
Institute of Quran & Nahjul Balaghah

مونس حضرت یار(عج) کیست؟

فهرست مطالب

< P style="TEXT-ALIGN: justify; LINE-HEIGHT: 200%; MARGIN: 0in 0in 0pt; unicode-bidi: embed; DIRECTION: rtl" dir=rtl class=MsoNormal align=justify>در روایات، تفاسیر و کتب تاریخی اسامی زیادی برای حضرت خضر(علیه السلام) آورده اند. بعضی اسم ایشان را بلیا بن ملکان (1) دانسته اند.


اسامی دیگری که برای آن حضرت ذکر شده عبارتند از: ایلیا، ارمیا، خضرون، بلیان، عامر، احمد. (2)


عده ای ایشان را پسر آدم (علیه السلام) معرفی کرده اند. صاحب تفسیر روح البیان از قول ابن عباس نقل میکند که حضرت خضر علیه السلام پسر آدم(ع) بوده است.


مرحوم شیخ طبرسی در تفسیر مجمع البیان می نویسد: حضرت خضر(علیه السلام) را بدین جهت خضر می نامیدند که هر کجا نماز به جای می آورد اطراف او سبز می شد. 


حضرت خضر(ع) یکی از بهترین یاران و مونس امام زمان (عج) می باشد و در دوره ی ایشان فعالیت های زیادی انجام میدهند، از تصمیمات امام(ع) آگاه و در اجرای کارها مددکار ایشان هستند. گاهی اوقات بر یاران دیگر امام زمان(عج) آشکار می شوند و راهنمای علماء و عرفاء هستند. به یاری مستمندان و گرفتاران می شتابند و حاجت نیازمندان را برآورده می کنند.


در تفسیر روح البیان آمده است که علت استمرار بقای حضرت خضر(ع) دعایی بود که حضرت آدم(ع) برای او داشت. در این تفسیر روایتی از حضرت نوح (ع) نقل میشود که حضرت آدم به هنگام مرگ از خدا خواست که هر یک از فرزندانش او را به خاک بسپارد؛ به او تا روز قیامت عمر عطا کند.


یکی دیگر از علت های استمرا حیات خضر (علیه السلام) نوشیدن آب حیات(عین الحیاه) بوده است.


صاحب تفسیر روح البیان از قول ابن عباس نقل می کند که حضرت خضر(ع) پسر آدم بوده و مرگ برای او نوشته نشده است تا زمانی که دجّال را تکذ
یب کند.


در وسائل الشیعه و تفسیر برهان؛ از امام رضا (علیه السلام) آمده است که می فرمایند: خضر (ع) آب حیات نوشیده است. پس او زنده است و هیچگاه تا روز قیامت نخواهد مُرد و او می آید و بر ما سلام میکند.


خداوند متعال عمر حضرت خضر(ع) را طولانی کرده است که دلیلی محکم بر عمر طولانی حضرت مهدی(عج) باشد، تا حجّت بر همگان تمام شود و کسی ایرادی در این مورد نداشته باشد.


حضرت صادق(ع) میفرمایند:


خداوند عمر او (حضرت خضر) را طولانی نکرد مگر به جهت استدلال بر عمر حضرت قائم(عج) که بدین وسیله حجّت بر دشمنان لجوج تمام شود.


در کتاب مهدی موعود روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است که می فرمایند: طول عمر خضر(ع) برای آن نبود که منصب نبوّت به وی اعطا شود یا کتابی بر او نازل گردد یا دینش، دین انبیاء پیش از خود را نسخ کند یا دارای مقام امامت باشد که مردم پیروی او را لازم بدانند یا به خاطر اطاعتی باشد که خداوند بر وی واجب گرداند بلکه چون در علم ازلی خداوند مقدار عمر قائم ما و طول غیبت او تقدیر شده بود و میدانست که بندگانش طول عمر(حضرت مهدی علیه السلام) را انکار می کنند، از این رو عمر خضر(علیه السلام) را طولانی گردانید تا در اثبات طول عمر قائم ما، به وسیله آن استدلال شود و بدان وسیله ایراد دشمنان از میان برود و مردم را بر خدا حجّت و ایرادی نباشد. (3)


حضرت خضر(ع) دارای دوره های مختلف زندگی بوده اند که در حال حاضر در زمان غیبت امام زمان(عج) قرار دارند. در زمان حضرت رسول(ص)، حضرت خضر(ع) را جزء اصحاب حضرت دانسته اند.


حضرت خضر(ع) قبل از غیبت امام زمان(عج) با ائمه اطهار به خصوص حضرت علی(ع) و امام محمد باقر(ع) مکرر ملاقات داشته اند.


در حیوه القلوب علامه مجلسی حدیث معتبری از امام رضا(ع) آمده که در قسمتی از این حدیث، امام(ع) عنوان می کنندکه حضرت خضر(ع) در زمان غیبت امام زمان (عج)، مونس ایشان و در تنهایی رفیق آن حضرت می باشد. در زمان ظهور، ایشان یکی از وزرای خاصّ حکومتی حضرت هستند.


مسئله ای که شخصیت حضرت خضر را بارزتر می کند؛ مقام استادی و دستگیری حضرت می باشد. در جاهایی که صحبت از حضرت خضر(ع) به میان می باشد، بیشتر مقام استادی و دستگیری ایشان مورد تأکید قرار گرفته است.


در ماجرای دیدار خضر(ع) و موسی(ع) در قرآن کریم به نکته ای برخورد می کنیم که نشان میدهد حتی یک پیغمبر اولوالعزم که آگاهترین افراد محیط خویش است، باز دامنه علم و دانشش در بعضی جهات محدود است و به سراغ استادی می رود که به او درس بیاموزد.


تصویر پرکرامتی که قرآن کریم از حضرت خضر(ع) نشان داده است او را چون پیر و مرشد و هادی و راهنما مطرح می سازد. در این تصویر حضرت خضر(ع) شخصیتی است که مرز میان حق و ب
اطل را می داند و روا را از ناروا باز می شناسد. از اسرار آگاه است و رازهای نهفته را میداند. چهره حضرت خضر(ع) در روایت قرآن، چهره ای است روحانی، که پیوند چندانی با مسائل این جهانی ندارد.


نظر به اینکه حضرت خضر(علیه السلام) دارای علم لدنّی است، در دولت حضرت مهدی (علیه السلام) هم از جایگاه ویژه ای برخوردار است و مقام او با مقام سایر وزرای حضرت مهدی (عج) کاملاً متفاوت است. به دلیل آنکه سایر وزرای حضرت، دارای علوم ظاهری می باشند و با قضایا به همین نحو برخورد می کنند ولی مراتب علمی حضرت خضر (ع) دارای افق بیشتری می باشد و بر اساس علم لدنّی و بر حسب واقع عمل و حکم می کند. لذا احتمال قوی داده می شود در دولت حضرت مهدی(عج) مقام رفیعی را دارا باشد. 


بنا بر روایات از ائمه اطهار (علیهم السلام) مسکن و محل زندگی حضرت خضر(ع) مسجد سهله می باشد که در مفاتیح الجنان مرحوم حاج شیخ عباس قمی به این مطلب اشاره شده است. مسجد سهله مسجدی است در شهر کوفه که از مساجد پرفضیلت و مهم است که گفته می شود پس از مسجد کوفه، مسجدی به عظمت و فضیلت مسجد سهله نیست. در این مسجد مقامی به نام مقام حضرت خضر(ع) وجود دارد که خواندن نماز و دعای مخصوص در این مقام، دارای اجر و ثوابی عظیم است.


در کتاب مهدی موعود روایتی از امام صادق(ع) به نقل از ابوبصیر آمده که گفته است، حضرت امام صادق(ع) به من فرمود: ای ابومحمد، گویا من فرود آمدن قائم را با کسان و بستگانش در مسجد سهله می بینم. عرض کردم: مسجد سهله اقامت گاه اوست؟ فرمود: آری. مسجد سهله جایگاه ادریس و ابراهیم خلیل الرحمن بوده. خداوند هیچ پیغمبری را مبعوث نکرد جز اینکه در این مسجد نمازگزارد. و هم محل سکونت خضر در این مسجد است.


پی نوشت:


1) تفسیر نمونه، ج 12، ص509 ؛ قصص با داستان های شگفت انگیز قرآن مجید، حاج علی آقا قاضی زاهدی گلپایگانی، ص 467


2) الخضر بین الواقع و التحویل، محمّد خیر رمضان یوسف، ص 43


3) مهدی موعود، ترجمه جلد سیزدهم بحارالانوار، علامه مجلسی ص 489


4) مهدی موعود، علامه مجلسی، ص 1134 و بحارالانوار ج 100 باب مسجد سهله و سائر مسجد کوفه
تهیه و تنظیم: پیروان عترت – واحد خواهران هیات رزمندگان اسلام


www.e-heyat.com

به این مطلب امتیاز دهید:
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در email

فرصت ویژه برای علاقه مندان به نویسندگی

شما می توانید مقالات خود را با نام خود در وب سایت موسسه منتشر نمائید. برای شروع کلیک نمائید.

نویسنده مقاله باشید