كاوشی در شباهتهای یزید و سفیانی
در این عالم به جهت نظمی كه خداوند متعال در آن قرار داده است بین همه
اجزاء و افراد، ارتباط و پیوند تنگاتنگی وجود دارد كه اساسیترین پیوند میان ذوات مقدس معصومین ع با تمام هستی از ابتدای خلقت تا پایان تاریخ است و در این میان، ارتباط ناگسستنی امام حسین علیه السلام و حضرت مهدی (عج) ارتباطی پرمعناست میان این دو امام راز و رمزی است كه یاد و نام آنان را همیشه در كنار هم نگه داشته است.(1)
و آنچه باعث پیوند و ارتباط بیشتر این دو امام بزرگوار میگردد، شباهت عجیب بین دشمنان این دو امام همام است تشابه میان یزید به عنوان چهره شاخص دشمنان امام حسین علیه السلام و سفیانی یكی از دشمنان سرسخت امام زمان (عج).
به همین جهت این مقاله سعی شده است به شباهتهای میان یزید و سفیانی پرداخته شود و شباهتهای شخصی و رفتاری این دو در حد امكان بیان گردد.
1. نسب
همانطوركه جد یزید ابوسفیان و جدهاش هند جگر خوار محسوب میشد سفیانی نیز بر طبق روایات از نسل ابوسفیان و همسرش هند جگر خوار میباشد.
امام صادق علیه السلام فرمودند:
ما و اولاد ابوسفیانی افراد دو خانواه هستیم دشمنی ما به هم در راه خدا است ما میگوئیم خدا راست گفته و آنها میگویندخدا دروغ گفته است ابوسفیان با پیامبر خدا جنگید و معاویه با علی بن ابیطالب علیه السلام پیكار نمود و یزید با حسین علی علیه السلام جنگید و او را به شهادت رسانید و سفیانی هم با قائم آل محمد (عج) خواهد جنگید(2)
2. ناپاكی ولادت (زنازاده بودن)
امام حسین علیه السلام در سخنانی كه در برابر سپاه عمر سعد ایراد كردند در این رابطه فرمودند: هان بهوش باشید كه این (یزید) ناپاكزاده فرزند ناپاكزاده مرا در میان دو انتخاب قرار داده است كشته شدن یا قبول ذلت و چقدر دور است كه ما تن به ذلت دهیم(3)
در ارتباط با سفیانی نیز عمر بن ابان كلبی از حضرت صادق علیه السلام روایت كرده كه فرمود گویا سفیانی (راوی میگوید یا رفیق سفیانی) در كوفه شهر شما فرود آمده از جانب او صدا میزند هركس یك نفر از شیعیان علی را بیاورد هزار درهم به او خواهیم داد… آگاه باشید آنروز فقط زنازادگان بر شما حكومت میكنند.
كینه و دشمنی سفیانی نسبت به شیعیان به حدی است كه عمر بن ابان كعبی از حضرت صادق علیه السلام روایت كرده كه فرمود گویا سفیانی (راوی میگوید یا فرمود رفیق سفیانی) در كوفه شهر شما فرود آمده و از جانب او صدا میزند هركس یك نفر از شیعیان علی را بیاورد هزار درهم به او خواهیم داد كار به آنجا میرسد كه همسایه همسایه را میگیرد و میگوید این از شیعیان علی است. سپس گردن او را میزند و هزار در هم میگیرد
3. دین
یزید اگرچه در ظاهر مسلمان بود اما براساس تعلیمات مسیحیت پرورش یافته و به مسیحیت تمایل داشت.
یزید از طرف مادر از قبیله بنی كلب بود كه پیش از اسلام مسیحی بودند و حال و هوای دوران مسیحیت در سر آنان بود و یزید تا زمان جوانی در این قبیله نزد داییهای خود در بادیه پرورش یافت از اینرو بیش از آنكه تربیت او اسلامی باشد تربیت مسیحی داشت.
درباره دین سفیانی روایات مختلفی وارد شده كه دستهای از آنها به مسیحی بودن سفیانی تصریح دارند.
امام علی علیه السلام در اینباره فرمودهاند:… و خروج سفیانی با پرچمی سبز و صلیبی از طلاست.
دستة دیگر از روایات سفیانی را در ابتدا مسلمان میدانند كه به نصرانیت میگرود.
و دسته سوم روایات، دین سفیانی را اسلام معرفی كردهاند
در جمعبندی میان این روایات و آشتی میان روایات شاید بتوان گفت كه سفیانی در ابتدا به ظاهر مسلمان است و در نهایت به آیین مسیحیت میگرود انگیزه این گرایش میتواند بهرهگیری از امكانات غرب در رویارویی با حركت امام مهدی علیه السلام باشد(4)
4. مركز خلافت
همانگونه كه شام مركز خلافت یزید بوده است روایات مكان قیام سفیانی را نیز از سرزمین شام میداند.
امام علی علیه السلام فرمودهاند: سفیانی از شام خروج میكند پس اهل شام از او اطاعت میكنند(5)
5. دشمنی و كینه نسبت به اولاد پیامبر (صلی الله علیه و آله) و شیعیان
در این ر
ابطه نقل شده وقتی كه سرهای مقدس شهیدان كربلا را وارد مجلس یزید ساختند یزید در حالی كه با چوب دستی خود بر لب و دندان امام حسین علیه السلام میزد این اشعار را میخواند.
…..كاش بزرگان من كه در جنگ بدر كشته شده بودند امروز میدیدند كه قبیلة خزرج چگونه از ضربات نیزه به زاری آمده است(6) …….من از فرزندان خندف نیستم(7) اگر از فرزندان احمد (رسول اكرم) انتقام نگیریم(8)
درباره سفیانی نیز در این رابطه جابر جعفی روایت میكند كه امام باقر علیه السلام فرمودند… سفیانی و پیروانش خروج میكنند و قصدی جز كشتن و آزار اولاد پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و شیعیان آنها را ندارد.(9) كینه و دشمنی سفیانی نسبت به شیعیان به حدی است كه عمر بن ابان كعبی از حضرت صادق علیه السلام روایت كرده كه فرمود گویا سفیانی (راوی میگوید یا فرمود رفیق سفیانی) در كوفه شهر شما فرود آمده و از جانب او صدا میزند هركس یك نفر از شیعیان علی را بیاورد هزار درهم به او خواهیم داد كار به آنجا میرسد كه همسایه همسایه را میگیرد و میگوید این از شیعیان علی است. سپس گردن او را میزند و هزار در هم میگیرد(10)
قاضی نعمان مصری مینویسد: روزی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به معاویه نظر افكند و فرمود:
امت من چه روز (سختی) از تو خواهد داشت؟و خاندان من از فرزندی كه از صلب تو خارج میشود روز بدی را در پیش دارد! همان فرزندی كه آیات خدا را به استهزا میگیرد و آنچه را خداوند از حریم من حرام كرده، وی حلال میشمارد(11)
و در ارتباط با سفیانی نیز امیرالمۆمنین ع میفرمایند: به خدا سپاه سفیانی به جنایات خود ادامه میدهد تا هیچ حرامی نماند جز اینكه حلالش بشمارند، هیچ پیمانی نماند جز اینكه نقض كنند. هیچ خانهای از خشت رخام تا سنگ خام باقی نباشد جز اینكه دامنه ظلم و ستمشان در آن وارد شود(12)
7. حمله به مدینه
پس از حادثه خونین كربلا
و آگاهیِ مردم از ماهیت یزید و پلیدی و خباثت وی، قیام و جهاد در مدینه آغاز شد مردم والی مدینه را بیرون كردند و یزید را از خلافت خلع كرده.(13)
و گفتند كسی كه قاتل اولاد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و ناكح محارم و تارك صلوة و شارب خمر است لیاقت خلافت ندارد.(14)
یزید كه از ماجرا مطلع شد لشكر عظیمی فراهم ساخت و فرماندهی آن را به عهده مردی خونریز به نام «مسلم بن عقبه» گذاشت.
وی حرمت قبر مطهر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را
نگه نداشتند و با اسبان خود داخل روضه منوره شدند و مردمی كه به قبر مطهر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پناه آورده بودند كشتند تا روضه مسجد پر از خون شد و تا قبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) رسید در این فاجعه از بزرگان مهاجر و انصار هزار و هفتصد تن و از سایر مسلمین ده هزار تن به قتل رسیدند.
نظیر آنچه لشكر یزید در حمله به مدینه در فاجعه حرّه انجام دادند برای سپاه سفیانی نیز در روایات نقل شده است.
سفیانی پس از حمله به كوفه و تصرف آن از حضور امام مهدی (عج) در مدینه مطلع میشود از اینرو برای دستگیری آن حضرت سپاهی را به سمت مدینه گسیل میدارد.
سپاه سفیانی برای دستگیری و كشتن حضرت عده زیادی را دستگیر میكند و به قتل میرساند امام علی علیه السلام در این باره میفرماید:… سفیانی سپاهی را به مدینه گسیل میدارد و آنها كسانی از خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) بتوانند دستگیر میكنند و از بنی هاشم مردان و زنان
فراوانی را میكشند در این هنگام مهدی و مبیض به سمت مكه میروند(15)
به خدا سپاه سفیانی به جنایات خود ادامه میدهد تا هیچ حرامی نماند جز اینكه حلالش بشمارند هیچ پیمانی نماند جز اینكه نقض كنند، هیچ خانهای از خشت خام تا سنگ رخام باقی نباشد جز اینكه دامنه ظلم و ستمشان در آن وارد شود و مردم در اثر سوء تدبیر و كشورداری آنان دستخوش اضطراب و ناامنی شوند همه مردم اشك حسرت بریزند یك دسته برای تباه شدن دینشان و دستهای دیگر برای تباه شدن دنیایشان .
8. امام ستیزی (قصد كشتن امام (عج) در حرم امن الهی)
سید الشهداء علیه السلام روز هشتم ذی الحجه از مكه بیرون آمد زیرا عمرو بن سعید بن العاص با لشكر سنگینی به فر
مان یزید وارد مكه شد تا با حسین بن علی علیه السلام بجنگد و اگر دست یافت آن حضرت را شهید نماید(16)
امام به برادر خود محمد حنفیه فرمود برادر من بیم از آن دارم كه یزید خونم را در حرم (امن خدا) بریزد و بدین سبب حرمت این خانه شكسته شود(17)
سفیانی نیز بعد از آنكه مطلع میشود كه حضرت مهدی (عج) به مكه رفته است سپاهی را برای دستگیری ایشان میفرستد اما سپاه سفیانی هرگز موفق نمیشوند داخل مكه شوند و در سرزمین بیدا به زمین فرو میروند.
9. جنایات بزرگ در مدت كم
یزید در مدت كوتاه خلافت خونین كه سه سال و چند ماه بیشتر طول نكشید جنایات بزرگی مرتكب شد از میان آنها سه جنایت مهم او فاجعه خونین كربلا، كشتار وسیع مردم مدینه، و آتش زدن كعبه بود. ذهبی در معرفی یزید مینویسد یزید ناصبی، خشن، تندخو و بیادب بود مسكرات مینوشید و مرتكب منكرات میشود دولت وی با شهادت امام حسین علیه السلام آغاز و با واقعه حره در مدینه پایان یافت(18)
سفیانی هم بمثابه یزید با وجود آنكه از آغاز قیام او تا كشته شدن بیشتر از 15 ماه طول نمیكشد اما جنایات زیادی در این مدت كم انجام میدهد.
امیرالمومنین علیه السلام در این باره فرمودند به خدا سپاه سفیانی به جنایات خود ادامه میدهد تا هیچ حرامی نماند جز اینكه حلالش بشمارند هیچ پیمانی نماند جز اینكه نقض كنند، هیچ خانهای از خشت خام تا سنگ رخام باقی نباشد جز اینكه دامنه ظلم و ستمشان در آن وارد شود و مردم در اثر سوء تدبیر و كشورداری آنان دستخوش اضطراب و ناامنی شوند همه مردم اشك حسرت بریزند یك دسته برای تباه شدن دینشان و دستهای دیگر برای تباه شدن دنیایشا
ن(19)
پی نوشت:
1- محمدرضا فوادیان فرات تا فرات، دفتر اول، ص83.
2- عبدالعلی محمدی شاهرودی، ترجمه معانی الاخبار، ج2، ص310، باب 392.
3- سعید داودی و مهدی رستم نژاد، عاشورا ریشهها، انگیزهها رویدادها، پیامدها، ص423.
4- نصرت الله آیتی، تأملی در نشانههای ظهور، ص1
40ـ 138.
5- الغیبة نعمانی، باب8، ح14، ص316.
6- این بیت از ابیات عبدالله بن زبْغری از دشمنان رسول خدا (ص) است وی اشعاری را پس از جنگ احد و كشته شدن یاران رسول خدا (ص) سرود و در آن آروزكرد كه كاش كشتگان ما در جنگ بدر امروز بودند و میدیدند كه قبیله خزرج چگونه زاری میكنند یزید از بیت استفاده كرد و بقیه را خود سرود
7- خِنْدِف لقب همسر الیاس بن مضرار بن نزار است كه نامش دیلابنت حلدان است فرزند الیاس را به نام همسرش فرزندان خِندِف نامیدند بنابراین خندف از جدّههای اعلای قریش و از جمله یزید محسوب میشود
8- عاشورا ریشهها، انگیزهها رویدادها، پیامدها، ص112ـ 111.
& lt;P style=”TEXT-ALIGN: justify; LINE-HEIGHT: 200%; MARGIN: 0in 0in 0pt; unicode-bidi: embed; DIRECTION: rtl” dir=rtl class=MsoNormal align=justify>9- مهدی موعود، ص1001 ـ1000
10- همان، ص989.
11- عاشورا ریشهها، انگیزهها رویدادها، پیامدها، ص213.
12- كامل سلیمان، روزگارهائی ، ترجمه علی اكبر مهدیپور، ص1091.
13- عاشورا ریشهها، انگیزهها رویدادها، پیامدها، ص219.
14- تتمة المنتهی، ص38.
15- تاملی در نشانههای حتمی ظهور، ص169ـ 168.
16- دكتر محمد آیتی، بررسی تاریخی مدینه تا كربلا، ص238.
17- عاشورا ریشهها، انگیزهها، رویدادها، پیامدها، ص350.
18- عاشورا ریشهها، انگیزهها، رویدادها، پیامدها، ص223.
19- روزگار رهایی، ص1091.
منبع: مرکز مجازی مهدویت
پدیدآورنده: محمّد مهدی صمصامی
www.pker.blogfa.com