طه تهامی
اسلام بين دختر و پسر تفاوت نمي‌گذارد و ملاك برتري را در «تقوا» مي‌داند؛ چرا كه پسر شدن نوزاد، در اختيار كسي نيست و خداوند است كه به هر كس بخواهد، دختر و به هر كس كه خواست، پسر مي‌دهد. مهم، اين است كه فرزند، «سالم و صالح» باشد. قرآن كريم مي‌فرمايد:
«يهَبُ لِمَنْ يشاءُ إِناثاً وَ يهَبُ لِمَنْ يشاءُ الذُّكُورَ أَوْ يزَوِّجُهُمْ ذُكْراناً وَ إِناثاً وَ يجْعَلُ مَنْ يشاءُ عَقيماً إِنَّهُ عَليمٌ قَديرٌ»؛ 1«خداوند به هر كه بخواهد، دختر و به هر كه بخواهد، پسر مي‌دهد و يا پسر و دختر را با هم به وي عطا مي‌كند و آن كه را بخواهد، نازا مي‌كند. به درستي كه او داناي تواناست.»
اسلام شديداً سنّت ناپسند و جاهلي اكراه از دختر داشتن را رد مي‌كند و بر خلاف افكار ظاهربين كه پسر را بيشتر دوست مي‌دارند، در بعضي از موارد، دختر را برتر از پسر قلمداد مي‌كند و دليل آن را وجود پاره‌اي از ويژگيهاي ذاتي كه در درون آنهاست، تلقي مي‌كند. رسول خداصلي الله عليه وآله در اين باره مي‌فرمايد:
«نِعْمَ الْوَلَدُ الْبَنَاتُ مُلْطِفَاتٌ مُجَهِّزَاتٌ مُؤْنِسَاتٌ مُبَارَكَاتٌ مُفَلِّياتٌ؛ 2دختران چه فرزندان خوبي هستند! مهرباني كنندگان، آماده به خدمت رساني، يار و غمخوار [اعضاء خانواده]، با بركت و پاكيزه كننده [در خانواده براي پدر و مادر] .»
و نيز فرمودند:
«إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي عَلَي الْإِنَاثِ أَرَقُّ مِنْهُ عَلَي الذُّكُورِ؛ 3خداوند متعال بر دختران مهربان‌تر است تا پسران.»
اين مطلب از آن جهت است كه روحيات آنان، لطيف‌تر و شكننده‌تر است.
همچنين روايت كرده اند: امام صادق عليه السلام به شخصي كه در مدينه ازدواج كرده بود، فرمود: ازدواج خود را چگونه ديدي؟ پاسخ داد: هيچ مردي هيچ گونه خوبي در زني نيافته مگر آنكه من همه آن را در همسر خود ديده‌ام؛ جز اينكه او در كاري به من خيانت كرده است.
امام پرسيد: چه خيانتي؟ پاسخ داد: دختر به دنيا آورده. امام پرسيد:
مگر تو از داشتن دختر ناراحتي؟ به درستي كه خداوند بلند مرتبه و بزرگ فرمود: «نمي دانيد كه كدام يك از پدران و پسرانتان سودشان به شما نزديك‌تر است [و بيشتر به نفع شما هستند] .» 4
در برخي موارد، دختران برتري نيز دارند. امام صادق عليه السلام فرمود: «الْبَنَاتُ حَسَنَاتٌ وَ الْبَنُونَ نِعْمَةٌ وَإِنَّمَا يثَابُ عَلَي الْحَسَنَاتِ وَ يسْأَلُ عَنِ النِّعْمَةِ؛ 5دختران، نيكي و پسران، نعمت اند و همانا بر نيكيها، پاداش و از نعمتها، سؤال مي‌شود.»
همچنين به مردي كه از دختردار شدن خود ناراحت بود، فرمودند:
«به من خبر رسيده خدا به تو دختري داده، ولي موجب خشم و ناراحتي تو شده است. از او به تو زياني نخواهد رسيد. او گلي است كه
تو آن را مي‌بويي و خدا روزي‌اش را خود فراهم مي‌كند [و تو براي مخارج او به زحمت نمي‌افتي و روزي‌اش را با خود مي‌آورد] و بدان كه رسول خداصلي الله عليه وآله هم پدر دختران بودند [و بيشتر دختر داشتند] .» 6
اسلام با نظر به روحيات لطيف دختر، به والدين دستور داده كه در برخي از رفتارهاي خانوادگي مانند تقسيم هدايا، دختران را مقدم شمارند. رسول خداعليه السلام فرمودند:
«كسي كه به بازار برود و براي خانواده‌اش چيزي به عنوان هديه يا سوغات بخرد، همانند كسي است كه به مستمندان صدقه مي‌دهد [و اجري برابر آن مي‌برد] ؛ اما بايد [به جهت رعايت روحيه لطيف دختر] ابتدا هديه يا سوغاتي را به دختر بدهد؛ زيرا هر كس دخترش را شاد كند، گويي فردي از فرزندان اسماعيل عليه السلام را از بند رهانيده است.» 7
پی نوشت:
1) شوري / 49.
2) مستدرك الوسائل، ميرزا حسين نوري، بيروت، مؤسسة آل البيت لاحياء التراث، چاپ دوم، 1408 ق، ج 15، ص 115؛ وسائل الشيعة، ج 15، ص 100؛ الفروع من الكافي، ج 2، ص 82.
3) وسائل الشيعة، ج 15، ص 104، الفروع من الكافي، ج 2، ص 82.
4) نساء / 11. وسائل الشيعة، ج 15، ص 101؛ الفروع من الكافي، ج 2، ص 82.
5) وسائل الشيعة، ج 15، ص 104؛ الفروع من الكافي، ج 2، ص 82.
6) وسائل الشيعة، ج 15، ص 102؛ الفروع من الكافي، ج 2، ص 82.
7) بحارالانوار، ج 23، ص 116؛ مستدرك الوسائل، ج 15، ص 118.
منبع: ماهنامه اطلاع رساني، پژوهشي، آموزشي مبلغان شماره79.
http://zitova.ir
