كدامین آیات دلیل بر خلقت حیوانات میباشد؟ و اساسا چرا خداوند متعال حیوانات را خلق کرده است؟
آیات قرآن پیرامون خلقت حیوانات را در چند دسته می توان قرار داد:
1. دسته ای از آیات که در آن ها به صورت کلی به خلقت آنچه در آسمان و زمین است ، اشاره شده است. مانند:
الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ …(1) همان كسى كه آسمانها و زمین و آنچه را كه میان آن دو است در شش روز آفرید ….
هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَكُم مَّا فِی الأَرْضِ جَمِیعًا ….(2) او خدائی است كه همه آنچه (از نعمتها) در زمین وجود دارد، برای شما آفریده ….
مسلم است که از جمله آنچه که در آسمان و زمین است ، حیوانات هستند.
2. آیات کلی منتها به حیواناتی که دابّه (جنبده) و ریز هستند اشاره شده است. مانند:
وَ فِی خَلْقِكُمْ وَ ما یَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آیاتٌ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ (3) در آفرینش شما و جنبندگانی که در سراسر زمین منتشر ساخته، نشانههایی است برای جمعیتی که اهل یقینند.
3. آیاتی که صریحتا از خلقت حیوانات صحبت شده است . مانند:
الف: آفرینش پرندگان از جمله آیات آن عبارتند از: سوره نحل آیه 79، سوره ملک آیه 19، سوره نور آیه 41 و…
أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَیَقْبِضْنَ مَا یُمْسِكُهُنَّ إِلَّا الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ بَصِیرٌ (4)؛ آیا پرندگانی را كه بالای سرشان گاه بالهای خود را گسترده و گاه جمع می كنند نگاه نكردند؟ جز خداوند رحمان كسی آنها را بر فراز آسمان نگه نمی دارد چرا كه او به هر چیز بینا است.
ب: آفرینش و حیات زنبور عسل
وَأَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِی مِنَ الْجِبَالِ بُیُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا یَعْرِشُونَ * ثُمَّ كُلِی مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُكِی سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا یَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاء لِلنَّاسِ إِنَّ فِی ذَلِكَ لآیَة
ً لِّقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ (5) پروردگار تو به زنبور عسل وحی (الهام غریزی) فرستاد كه از كوهها و درختان و داربست هائی كه مردم میسازند خانه هائی برگزین! * سپس از تمام ثمرات تناول كن، و راههائی را كه پروردگارت برای تو تعیین كرده به راحتی بپیما، از درون شكم آن ها نوشیدنی خاصی خارج میشود، به رنگهای مختلف، كه در آن شفای مردم است در این امر نشانه روشنی است برای جمعیتی كه اهل فكرند!
ج: آفرینش شتر .أَفَلا یَنْظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَیْفَ خُلِقَتْ& lt;/B> (6) آیا آنها به شتر (حیوان) نمینگرند که چگونه آفریده شده است؟
د: آفرینش حیوانات و انواع آن، مانند: سوره غافر آیه 79 و 81، سوره زخرف آیه 12 و 13 ، زمر آیه6 ،
یس آیه72 و …
اللَّهُ الَّذِى جَعَلَ لَكُمُ الاَنْعَمَ لِترْكبُوا مِنهَا وَ مِنهَا تَأْكلُونَ(7) خداوند كسى است كه چهارپایان را براى شما آفرید تا بعضى را سوار شوید، و از بعضى تغذیه كنید.
وَ الَّ
ذِى خَلَقَ الاَزْوَجَ كلَّهَا وَ جَعَلَ لَكم مِّنَ الْفُلْكِ وَ الاَنْعَمِ مَا تَرْكَبُونَ(8) و همان كسى كه همه زوجها را آفرید، و براى شما از كشتیها و چهارپایان مركبهائى قرار داد كه بر آن سوار شوید.
پروردگار تو به زنبور عسل وحی (الهام غریزی) فرستاد كه از كوهها و درختان و داربست هائی كه مردم میسازند خانه هائی برگزین! * سپس از تمام ثمرات تناول كن، و راههائی را كه پروردگارت برای تو تعیین كرده به راحتی بپیما، از درون شكم آن ها نوشیدنی خاصی خارج میشود، به رنگهای مختلف، كه در آن شفای مردم است در این امر نشانه روشنی است برای جمعیتی كه اهل فكرند!
تذکر چند نکته
با بررسی آیاتی که در زمینه آفرینش حیوانات است به چند نکته می رسیم:
1. این آیات شامل همه نوع حیوانات از ریزترین تا درشت
ترین حیوانات را شامل میشود و اختصاص به حیوان خاصی ندارد.
2. به منشأ خلقت حیوانات که آب است اشاره شده که همه جنبندگان و دوابّ از آب خلقت شدهاند.
وَ جَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ … (9) و هر چیز زنده را از آب بوجود آوردیم.
وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِن مَّاء فَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَى بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَى رِجْلَیْنِ وَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَى أَرْبَعٍ
یَخْلُقُ اللَّهُ مَا یَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ(10)؛ و خداوند تمام جنبندگان را از آب آفرید، پس برخی از آنها بر روی شکم خود (خزندگان) و برخی بر دو پا و برخی از آنها بر چهار پای خود راه می‌روند، خداوند هر آنچه بخواهد می‌آفریند.
3. از عجایب و شگفتیهای آفرینش آنها (حیوانات) سخن به میان آمده است؛ چرا که از حکمت و نظم و علم و آگاهی حکایت میکند. به طوری که نمیشود گفت تصادفی و بیحساب باشد. أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَیَقْبِضْنَ مَا یُمْسِكُهُنَّ إِلَّا الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ بَصِیرٌ(11) آیا پرندگانی را كه بالای سرشان گاه بالهای خود را گسترده و گاه جمع می كنند نگاه نكردند؟ جز خداوند رحمان كسی آنها را بر فراز آسمان نگه نمی دارد چرا كه او به هر چیز بینا است.
4. از فواید وجودی و غایت خلقت آنها سخن میگوید که وجود هیچ چیز در آفرینش، بیفایده و بدون خاصیت نیست که این مسأله هم حاکی از حکمت خالق میباشد. اللَّهُ الَّذِى جَعَلَ لَكُمُ الاَنْعَمَ لِترْكبُوا مِنهَا وَ مِنهَا تَأْكلُونَ
(12) خداوند كسى است كه چهار پایان را براى شما آفرید تا بعضى را سوار شوید، و از بعضى تغذیه كنید.(13)
پی نوشت ها :
(1) فرقان/59
(2) بقره/29
(3) جاثیه/4
(4) ملک/19
(5) نحل/68-69
(6) غاشیه/17
(7) غافر/79
(8) زخرف/12
(9) انبیا/30
(10) نور/45
(11) ملک/19
(12) غافر/79
(13) اقتباس از : سایت اندیشه قم
بخش قرآن تبیان
منبع : سایت پرسمان قرآن
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
