سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج

ازدواج از مهم‎ترین تصمیم‎های زندگی به شمار می‎آید. شتا
بزدگی و بدون تحقیق و بررسی در این مسیر گام برداشتن نكوهیده است. چنان كه شتاب در كردار نیك پسندیده است، دقت نیز ضرورت دارد؛ زیرا دقت در امور موفقیت را تضمین می‎كند و از مشكلات می‎كاهد. روان شناسان معتقدند هر اندازه زن و مرد قبل از ازدواج اطلاعات صحیح‎تر و دقیق‎تر دربارة یكدیگر داشته باشند، بهتر می‎توانند موفقیت یا شكست زناشویی خود را پیش ‎بینی كنند.1

سفارش‎های امیر مۆمنان ـ علیه السلام ـ پیرامون ملاك‎های انتخاب به دو دسته تقسیم می‎شود:

الف) ویژگی‎های فردی

ویژگی‎های فردی پسر و دختر مناسب برای ازدواج، چنین است:

1. دینداری

در انتخاب همسر، ایمان نخستین ملاك به شمار می‎آید؛ زیرا انسان با ایمان، به علت ارتباط قلبی با خدا و برخورداری از نیروی كنترل كنندة‌ درونی، فردی قابل اعتماد است و به پیمان‎هایش عمل می‎كند. تجربه نشان داده است كسانی كه ایمان ندارند پس از تشكیل زندگی مشترك، به دلیل نداشتن ارزش‎های ثابت معنوی، با وزش نخستین باد ناموافق پیوند می‎گسلند.

پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ یارانش را چنین سفارش می‎كرد:

علیك بذوات الدین؛ بر تو باد كه همسر دیندار انتخاب كنی. 2

اذا اتاكم من ترضون دینه و امانته فزوجوه؛

هر گاه كسی برای خواستگاری نزدتان شتافت كه از دین و امانتش مطمئن و راضی بودید، وی را به ازدواج درآورید. 3

2. رشد اخلاقی

اخلاق نیك بهترین سرمانه و شاخص‎ترین شرط ازدواج است. حضرت علی ـ علیه السلام ـ یارانش را از ازدواج با آنان كه اخلاق پریشان و ناشایست دارند، نهی فرمود. 4

3. رشد عقلی

عاقل كسی است كه كارها را در موقعیت مناسب انجام دهد و درست و نادرست را بشناسد. محرومان از رشد عقلی، حتی اگر اندیشة خدمت در سر پرورانند، به دلیل درك ناقص خوش زیان می‎رسانند. بدین سبب، معصومان ـ علیهم السلام ـ ما را از ازدواج با ابلهان باز داشته‎اند.

حضرت علی ـ علیه السلام ـ می‎فرماید:

ایاكم و التزویج الحمقاء، فان صحبتها بلاء و ولدها ضیاں

از ازدواج با احمق بپرهیزید؛ زیرا زندگی با او بلا است و فرزندش تباه می‎شود. 5

4. رشد عاطفی

توانایی كنترل احساسات منفی و مثبت و بروز نفرت و خشم و عشق و شادی در محدودة مورد قبول جامعه، رشد عاطفی خوانده می‎شود. زن و مرد باید از توان داد و ستد عاطفی برخوردار باشند. 6 حضرت علی ـ علیه السلام ـ همسر همراه و همدل را مایة انس و پایبندی به خانواده می‎داند7 و زن موافق را یكی از دو آسایش می<STRONG& gt;‎شمارد. 8امام جوانان را چنین اندرز می‎داد: از خداوند همسری مهربان، شیفته و سپاسگذار درخواست كنید؛ همسری كه اگر به او بدی كردید، از شما درگذرد و اگر بر او وارد شوید، شادتان سازد. 9

ب) همتایی و همانندی

تناسب، همانندی، همتایی و هماهنگی (كفو بودن) از ملاك‎های بنیادین ازدواج است. هر اندازه دختر و پسر از نظر ویژگی‎های گوناگون نزدیك‎تر باشند، پیوند ازدواج آن‎ها استوارتر و عمیق‎تر خواهد بود. امام علی ـ علیه السلام ـ از پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ چنین روایت كرده است:

انكحوا الاكفاء؛ با همتایان خود ازدواج كنید.10

ویژگی همانندی، در ابعاد گوناگون اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی، تحصیل و حتی سن قابل بررسی است:

1. ایمان

پای‎بندی به دین و ارزش‎های دینی از عوامل خوشبختی به شمار می‎آید. همانندی در ایمان، همسران را به انجام دادن كردار نیك و دوری از اعمال خلاف اخلاق وا می‎دارد.

امام علی ـ علیه السلام ـ به جوانان چنین سفارش می‎كند:

از خدا همسری بخواهید كه اگر یاد پروردگار كردید، یاری و همراهی‎تان كند؛ و چنانچه در سایة غفلت خدای را از یاد بردید، یادتان آورد. 11

2. اصالت خانوادگی

این ویژگی، از اساسی‎ترین ملاك‎های ازدواج است. شناخت خصوصیات و وضعیت تربیتی – فرهنگی خانوادة همسر آینده، در ایجاد تفاهم در زندگی زناشویی نقش محوری ایفا می‎كند. بررسی‎ها نشان می‎دهد تفاوت‎های بارز فرهنگی، تربیتی و اخلاقی در خانواده‎های زن و شوهر از مهم‎ترین عوامل طلاق در ایران است. 12 شخصیت اخلاقی و معنوی كسانی كه در خانواده‎های نجیب و سالم بار آمده‎اند، عمق و اصالت بیش‎تر دارد. پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ از ازدواج با گیاه رسته در زباله‎ها نهی فرمود و این گروه را چنین شناساند: زن زیبایی كه در خانوادة‌ زشت رشد كرده است. 13

البته همتایی در سن، تحصیلات، زیبایی، محیط و فرهنگ و وضعیت اقتصادی و اجتماعی نیز شایستة دقت است.

 پی نوشت ها:

[1]. شكوه نوایی نژاد: مشاورة ازدواج و خانواده درمانی، ص 10

[2]. حر عاملی: و
سائل الشیعه، ج 20، ص 38.

[3]. حسین نوری: مستدرك الوسائل، ج 14، ص 188.

[4]. ابن ابی جمهور: عوالی اللثالی، ج 3، ص 302.

[5]. كلینی: الكافی، ج 5، ص 353.

[6]. شكوه نوایی نژاد: مشاورة ازدواج و خانواده درمانی، ص 13.

[7]&lt ;/SPAN>. عبدالواحد آمدی: غرر الحكم، ح 82. (الانس فی ثلاثه الزوجة الموافقة).

[8]. حسین نوری: مستدرك الوسائل، ج 14، ص 164. (الزوجة الموفقه الراحتین).

<SPAN style=”LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: ‘Tahoma’,’sans-serif’; FONT-SIZE: 9pt; mso-fareast-font-family: ‘Times New Roman'” dir=ltr&g t;[9]. همان، ص 247.

[10]. محمد بن محمد بن اشعث كوفی: جعفریات، ص 90.

[11]. حسین نوری: مستدرك الوسائل، ج 14، ص 217.

[12]. شكوه نوایی نژاد: مشاورة ازدواج و خانواده درمانی، ص 14.

[13]. حر عاملی: وسائل الشیعه، ج 20، ص 35.

منبع: کتاب تصمیم های بزرگ جوانی، نویسنده: محمد باقر پور امینی

بخش نهج البلاغه تبیان

صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه

کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor

سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج. سفارش‌های امام علی(ع)برای قبل ازدواج