مصلَین چه کسانی هستند؟

نزول آیه ولایت درباره امیرالمؤمنین(ع) در حالت نماز
… و اگر بهترین مقام كه مقام ولایت است به عنوان ﴿إِنَّمَا وَلِیُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ﴾ درباره حضرت امیر آمده است، در حال صلات بود كه اگر آن زكات را داد، به بركت خضوع، مناجات و حالات صلاتی به این مقام عظیم رسیده است. شاید این زكات و این دادن انگشتر در غیر نماز این نقش را نمی‌داشت، از اینكه در حال صلات این انگشتر را اعطا كرده است به این درجه والا رسیده است: ﴿الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ﴾. اقامهٴ صلات و ایتای زكات به هم آمیخته است؛ آن‌چنان كه اگر در حال نماز، زكاتی داده شود باعث نزول چنین آیه‌ای خواهد بود. آن حالت خلوصی كه در حالت صلات است در حالت غیر صلات نیست.

نماز، عامل بخشایش گناهان/ تمثیل نماز به چشمه

قرآن كریم گناه را «رین» می‌دا
ند، غبار و چرك می‌داند؛ می‌فرماید: هر گناهی كه یك انسان تبهكار می‌كند چركی است بر قلب او: ﴿كَلَّا بَلْ رَانَ عَلَی قُلُوبِهِم مَّا كَانُوا یَكْسِبُونَ﴾. چیزی كه این «رین» را شست‌و‌شو می‌كند نماز است؛ نماز این گرد و غبار را شست‌و‌شو می‌كند…

«و تطلقها اطلاق الرّبق و شبّه‌ها رسول‌الله (ص) بالحمّة»؛ «حمّه» یعنی چشمه، «تكون علی باب الرّجل»؛ نماز مثل چشمه‌ای است در خانهٴ انسان، «فهو یغتسل منها فی الیوم و اللّیله خمس مرّات»؛ انسان نمازگزار، مثل آن است كه شبانه‌روز پنج بار در این چشمهٴ اختصاصی منزلش غَسل و غُسل داشته باشد، «فما عسی أن یبقی علیه من الدرن»؛ «دَرَن» همان «رین» است؛ «درن» یعنی چرك، یعنی غبار. پس اگر قرآن، گناه را چرك و «رین» می‌داند كه می‌فرماید: ﴿كَلَّا بَلْ رَانَ عَلَی قُلُوبِهِم مَّا كَانُوا یَكْسِبُونَ﴾، چیزی كه این چرك و غبار را شست‌و‌شو می‌كند نماز است. نماز چشمه است [و] دیگر، انسانِ نمازگزار آلوده نخواهد بود.

ذكر دائم و ذكر موقّت

این مفسر قرآن كریم در بخشی از تفسیر آیات ابتدایی سوره بقره، نماز را ذكر دائم الهی خوانده و می گوید: …اقامه صلات «ذكرالله» است، ایتای زكات هم «ذكرالله» است؛ امّا اینها یك ذكر موقّت‌اند؛ نماز، شبانه‌روز پنج وقت دارد [پس] یك ذكر موقّت است؛ زكات در نُه چیز است [پس] یك عبادت موقّت است؛ امّا «ذكرالله» موقّت نیست كه فرمود: ﴿اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِیراً﴾

آیت الله جوادی آملی در ادامه با اشاره به حدیثی از امام صادق(ع) به تبیین آثار و حقیقت نماز پرداخته و تأكید می كند: …امام صادق(ع) فرمود: «إنّ العبد إذا صلّی الصّلاة فی وقتها و حٰافَظَ علیها ارتفعت بیضاء نقیّة»، این همان تمثّل اعمال است و تجسم اعمال؛ اگر كسی نماز را در وقت خواند و محافظش بود و اركان و شرایطش را انجام داد، این نماز بالا می‌رود به عنوان یك امرِ روشن طاهر؛ «ارتفعت بیضاء نقیّة تقول حفظتنی حفظك الله»؛ نماز به نمازگزار می‌گوید: تو مرا حفظ كردی، خدا حفظت كند، «و إذا لم یصلّها لوقتها ولم یحافظ علیها ارتفعت سوداء مظلمة تقول ضیّعتنی ضیّعك الله»&l t;/o:p>

namaz.namaz.ir