آیا امام علی (ع) به کتمان کنندگان ماجرای غدیر نفرین کرده است؟
سماک بن عبید بن ولید عبسى می گوید: به نزد عبد الرحمان بن ابى لیلى رفتم. به من گفت که شاهد بوده است على علیه السلام در رُحبه فرموده است: «سوگند مى دهم هر کس را که شنیده و شاهد بوده است که پیامبر خدا روز غدیر خم چه گفته، برخیزد و کسى جز آن که او را دیده است، برنخیزد».
دوازده تن برخاستند و گفتند: ما دیدیم و شنیدیم که دست علی(ع) را گرفت و فرمود: «هرکه من مولاى اویم، پس على مولاى اوست. خدایا! دوستدارش را دوست بدار و دشمنش را دشمن بدار؛ یاورش را یارى ده و واگذارنده اش را وا گذار». همه برخاستند، جز سه نفر. على علیه السلام هم آن سه تن را ن
فرین کرد، که نفرینش کارگر افتاد. (۱)
همچنین عمیره بن سعد مى گوید: شاهد بودم که على علیه السلام اصحاب پیامبر خدا را بر روى منبر، سوگند داد و ابوسعید و ابو هریره و انس بن مالک هم گرد منبر بودند. على علیه السلامبر بالاى منبر بود و دوازده مرد هم گرد منبر بودند که اینان در میان شان بودند.
على علیه السلام فرمود: «شما را به خدا سوگند مى دهم! آیا شنیدید پیامبر خدا بفرماید: هرکه من مولاى اویم، پس على مولاى اوست؟».
همگى برخاستند و گفتند: به خدا، آرى! ولی انس بن مالک برنخاست.على علیه السلام فرمود: «چه چیز تو را از برخاستن بازداشت؟».
گفت: اى امیر مؤمنان! پیر و فراموشکار شده ام!
(على علیه السلام) فرمود: «خدایا! اگر دروغ مى گوید، بر او بلایى نیکو نازل کن». آن مرد نمرد، تا آن که چنان پیسى و سفیدى اى در بین دو چشمش دیدیم که دستار (عمامه) هم آن را نمى پوشاند. (۲)
ابن قتیبه ـ درباره اَنَس بن مالک ـ می نویسد: صورتش پیسى داشت. و مردم می گفتند که على علیه السلام از او درباره گفته پیامبر: «خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار» پرسید. و او گفت: سالخورده شده ام و از یاد برده ام. على علیه السلام فرمود: «اگر دروغ مى گویى، خدا تو را به چنان پیسى اى مبتلا کند که دستار هم آن را نپوشانَد».(۳)
همچنین اُسد الغابه ـ به نقل از ابو اسحاق ـ می نویسد: عدّه بى شمارى، از جمله: عمرو ذو مرّ، یزید بن یثیع، سعید بن وهب و هانى بن هانى برایم نقل کرده اند که على علیه السلام مردم را در رحبه، سوگند داد که چه کسى شنیده است پیامبر خدا بگوید: «هرکه من مولاى اویم، پس على مولاى اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار»<SPAN dir=ltr& gt;.
پس، عدّه اى برخاستند و گواهى دادند که آن را از پیامبر(صلى الله علیه وآله) شنیده اند و گروهى هم کتمان کردند. این گروه از دنیا نرفتند، مگر آن که کور شدند و بلایى گریبانگیرشان شد. یزید بن ودیعه و عبد الرحمان بن مدلج، از آن جمله اند. (۴)
و نیز در أنساب الأشراف ـ به نقل از ابو وائل، و شقیق بن سلمه ـ آمده: على علیه السلام بر منبر فرمود: «هر کسى را که شنیده است پیامبر خدا(ص) در مورد من روز غدیر خم فرمود: خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار، سوگند مى دهم که برخیزد و گواهى دهد».
انس بن مالک، براء بن عازب و جریر بن عبد الله در پایین منبر بودند. على علیه السلام سخنش را تکرار کرد امّا پاسخش ندادند. پس فرمود: «خدایا! هر کس این مطلب را مى دانست و گواهى نداد، او را از دنیا مبر، تا آن که علامتى برایش قرار دهى که بدان شناخته شود». بعد ازآن انس، پیسى گرفت؛ و بَراء، کور شد؛ و جریر، پس از ایمان، به جاهلیّت بازگشت و به سَرات(۵) رفت و در خانه مادرش مُرد. (۶)
زید بن ارقم نیز می گوید: على علیه السلام مردم را (چنین) سوگند داد: « هر کسى را که شنیده است پیامبر خدا فرمود: هر که من مولاى اویم، پس على مولاى اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار سوگند مى دهم که برخیزد». پس، دوازده بَدرى برخاستند و بدان گواهى دادند؛ و من در میان کسانى بودم که کتمان کردند. پس، بینایى ام (از دست) رفت.(۷)
پی نوشت:
1. مسند ابن حنبل: ج ۱ ص ۲۵۳ ح ۹۶۴؛ تاریخ دمشق: ج ۴۲ ص ۲۰۷ ح ۸۶۸۴؛ البدایه والنهایه: ج ۵ ص ۲۱۱ .
2. حلیه الأولیاء: ج ۵ ص ۲۶ ؛ محاضرات الاُدباء: ج ۲ ص ۴۱۵ نحوه .
3. المعارف لابن قتیبه: ص ۵۸۰؛ الإرشاد: ج ۱ ص ۳۵۱؛ شرح الأخبار: ج ۱ ص ۲۳۲ ح ۲۲۱؛ الخرائج والجرائح: ج ۱ ص ۲۰۷ ح ۴۹ و الثلاثه الأخیره عن طلحه بن عمیره؛ إرشاد القلوب: ص ۲۲۸ نحوه .
4 . اُسد الغابه: ج ۳ ص ۴۸۷ الرقم ۳۳۸۸ .
5 . سَرات، کوهى مشرِف بر عرفه است که تا صنعاء کشیده شده است (معجم البلدان: ج ۳ ص ۲۰۴) .
6 . أنساب الأشراف: ج ۲ ص ۳۸۶.
7 . المعجم الکبیر: ج ۵ ص ۱۷۵ ح ۴۹۹۶ و ص۱۷۱ ح ۴۹۸۵ عن أبی سلیمان زید بن وهب عن زید بن أرقم وفیه «ستّه عشر رجلاً» بدل «اثنا عشر بدریّاً»، المناقب لابن المغازلی: ص ۲۳ ح ۳۳ و فیه «أبی سلیمان» ولیس فیه «فقام اثنا عشر بدریّاً فشهدوا بذلک»؛ الاحتجاج: ج ۱ ص ۱۸۴ ح ۳۶، شرح الأخبار: ج ۱ ص ۱۰۰ ح ۲۲ و فیه «ستّه عشر» بدل «اثنى عشر» و ص۲۳۲ ح ۲۲۲ و فیه «جماعه» بدل «اثنا عشر» وکلّها نحوه .
http://makarem.ir
