پیشگویی و کهانت از نظر اسلام
كهانت و پيشگويى سه ريشه و سرچشمه دارد:
& lt;/SPAN>الف) هوش و ذكاوت كاهن: معمولًا پيشگوها آدمهاى با هوش و زرنگ و تيزبينى هستند، از قرائن و شواهد مى توانند آينده افراد را تا حدودى حدس بزنند. همانگونه كه سياستمداران كهنه كار و حرفهاى، با ملاحظه آثار و نشانهها و حوادث و و قرائن، آينده سياسى يك كشور را حدس مىزنند، و بعضاً تحليل آنها درست در مى آيد.
ب) ارتباط با شياطين و اجنّه: برخى از كاهنها مدّعى اند كه با جنيان و شياطين ارتباط داشته، خبرها را از آنها مىگيرند.
آيه شريفه «وَإِنَّ الشَّيَاطِينَ لَيُوحُونَ إِلَى أَوْلِيَائِهِمْ»؛ و شياطين به دوستان خود مطالبى مخفيانه القا مىكنند». نيز اين ارتباط را ممكن مىداند، همانگونه كه ارتباط با اجنّه هم از نظر عقلى امكانپذير است.
امّا اينكه اينها در اين ادّعا چقدر صادقند، بحث ديگرى است.
ج) كذب و دروغ: در بسيارى از موارد نه قرائن و شواهد كمكى به پيشگوها مىكند، و نه ارتباطى با اجنّه و شياطين حاصل مىشود، بلكه پيشگويى آنها حدس و گمان بىپايهاى بيش نيست،
و گذشت زمان هم كوس رسوايى آنها را به صدا در مىآورد. امّا اين افراد كه سرمايه زندگى آنها دروغ است و با اين سرمايه كسب درآمد مىكنند، پس از افشاى دروغهايشان ساكت ننشسته، بلكه به ناچار دست به توجيه دروغهاى خود مىزنند؛
مثل اينكه مىگويند: «اطّلاعات شما ناقص بوده»، و يا «طبق دستورالعملى كه داديم عمل نكرديد» و از اين قبيل توجيهات نادرست.
پيشگويى و كهانت از منظر شرع:
اسلام عزيز نه تنها پيشگويى و اخبار از آينده را نامشروع مىداند، بلكه هرگونه خبر پنهانى و غيبى را تحريم كرده است.
بنابراين كسانى كه به نزد جادوگران مىروند، يا از طريق هيپنوتيزم و خواب مغناطيسى خبر از آينده مىدهند، يا اطّلاعات پنهانى افراد را كشف مىكنند، يا از طريق رمل و اسطرلاب و حساب اعداد به اين منظور مىرسند،
و يا بدين منظور با روح افراد يا اجنّه ارتباط برقرار مىكنند، همه اين امور براى انجام دهنده و مراجعه كننده حرام است. و اين، نظر همه مراجع محترم تقليد است، و جاى شك و شبهه ندارد. به دو روايت در اين زمينه توجّه كنيد:
1. پيامبر گرامى اسلام، حضرت محمد بن عبداللَّه صلى الله عليه و آله فرمودند: «مَنْ تَكَهَّنَ اوْ تُكَهِّنَ لَهُ فَقَدْ بَرِءَ مِنْ دِينِ مُحَمَّدٍ؛ كسى كه كهانت و پيشگويى كند و يا نزد پيشگو برود، از آيين اسلام برائت و بيزارى جسته است». (1)
2. امام صادق عليه السلام به نقل از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرمودند: «مَنْ مَشى الى ساحِرٍ اوْ كاهِنٍ اوْ كَذّابٍ يُصَدِّقُهُ فيما يَقُولُ فَقَدْ كَفَرَ بِما انْزَلَ اللَّهُ مِنْ كِتابٍ؛ كسى كه به سراغ جادوگر، يا پيشگو، يا آدمهاى دروغگويى كه از آينده خبر مىدهند، برود،
و گفتار آنها را تصديق كند، نسبت به قرآن مجيد كفر ورزيده است!».(2) طبق روايات مذكور، كسانى كه براى يافتن گمشده خود به سراغ افرادى مىروند كه سر كتاب باز مىكنند، مرتكب گناه بزرگى مىشوند! چرا كه اگر اين باب گشوده شود، مفاسد بسيارى بدنبال خواهد داشت. مثلًا پيشگو مىگويد: «يكى از بستگانت مرتكب سرقت شده است» اين شخص به تمام بستگانش بدبين شده، و هر يك از آنها را كه مىبيند تصوّر مىكند او سارق است.
و هنگامى كه بر اثر سوء ظن اعتماد از ميان مردم رخت بر بندد، زندگى اجتماعى بسيار مشكل خواهد شد. حتّى كسانى كه براى كشف امور پنهانى، سراغ هيپنوتيزم و خواب مصنوعى مىروند،
مرتكب كار خلاف و گناه بزرگى مىشوند. البتّه هيپنوتيزم براى درمان بيماريها اشكالى ندارد. مثل اينكه بيماران مبتلا به افسردگى، يا كسانى كه حساسيّت فوقالعادهاى دارند، يا احس
اس شديد گناه مىنمايند را با هيپنوتيزم درمان كنند، اين كار اشكالى ندارد. و حتّى گاه برخى از بيماران را به هنگام جرّاحى هيپنوتيزم كرده، و از داروى بىحسّى استفاده نمىنمايند، اين كار نيز اشكالى ندارد.
امّا اگر كسى را خواب كنند تا اطّلاعاتى از او بگيرند و اسرار و اخبار پنهانى مردم را كشف كنند، كار حرامى است. نتيجه اينكه اصل كهانت از نظر شريعت مقدّس اسلام از گناهان شمرده شده، و خداوند به مسلمان اجازه پيشگويى نداده است.
همانگونه كه به آنها اجازه نداده به نزد پيشگويان بروند.(3)
پی نوشت:
(1). وسائل الشيعه، ج 12، ابواب ما يكتسب به، باب 26، ح 2&l t;SPAN dir=ltr>.
(2). وسائل الشيعه، ج 12، ابواب ما يكتسب به، باب 26، ح 3.
(3). سوگندهاى پر بار قرآن، ص 350-352.
http://makarem.ir
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
