پیشگویی و کهانت از نظر اسلام
کهانت و پیشگویى سه ریشه و سرچشمه دارد:
& lt;/SPAN>الف) هوش و ذکاوت کاهن: معمولًا پیشگوها آدمهاى با هوش و زرنگ و تیزبینى هستند، از قرائن و شواهد مى توانند آینده افراد را تا حدودى حدس بزنند. همانگونه که سیاستمداران کهنه کار و حرفهاى، با ملاحظه آثار و نشانهها و حوادث و و قرائن، آینده سیاسى یک کشور را حدس مىزنند، و بعضاً تحلیل آنها درست در مى آید.
ب) ارتباط با شیاطین و اجنّه: برخى از کاهنها مدّعى اند که با جنیان و شیاطین ارتباط داشته، خبرها را از آنها مىگیرند.
آیه شریفه «وَإِنَّ الشَّیَاطِینَ لَیُوحُونَ إِلَى أَوْلِیَائِهِمْ»؛ و شیاطین به دوستان خود مطالبى مخفیانه القا مىکنند». نیز این ارتباط را ممکن مىداند، همانگونه که ارتباط با اجنّه هم از نظر عقلى امکانپذیر است.
امّا اینکه اینها در این ادّعا چقدر صادقند، بحث دیگرى است.
ج) کذب و دروغ: در بسیارى از موارد نه قرائن و شواهد کمکى به پیشگوها مىکند، و نه ارتباطى با اجنّه و شیاطین حاصل مىشود، بلکه پیشگویى آنها حدس و گمان بىپایهاى بیش نیست،
و گذشت زمان هم کوس رسوایى آنها را به صدا در مىآورد. امّا این افراد که سرمایه زندگى آنها دروغ است و با این سرمایه کسب درآمد مىکنند، پس از افشاى دروغهایشان ساکت ننشسته، بلکه به ناچار دست به توجیه دروغهاى خود مىزنند؛
مثل اینکه مىگویند: «اطّلاعات شما ناقص بوده»، و یا «طبق دستورالعملى که دادیم عمل نکردید» و از این قبیل توجیهات نادرست.
پیشگویى و کهانت از منظر شرع:
اسلام عزیز نه تنها پیشگویى و اخبار از آینده را نامشروع مىداند، بلکه هرگونه خبر پنهانى و غیبى را تحریم کرده است.
بنابراین کسانى که به نزد جادوگران مىروند، یا از طریق هیپنوتیزم و خواب مغناطیسى خبر از آینده مىدهند، یا اطّلاعات پنهانى افراد را کشف مىکنند، یا از طریق رمل و اسطرلاب و حساب اعداد به این منظور مىرسند،
و یا بدین منظور با روح افراد یا اجنّه ارتباط برقرار مىکنند، همه این امور براى انجام دهنده و مراجعه کننده حرام است. و این، نظر همه مراجع محترم تقلید است، و جاى شک و شبهه ندارد. به دو روایت در این زمینه توجّه کنید:
۱. پیامبر گرامى اسلام، حضرت محمد بن عبداللَّه صلى الله علیه و آله فرمودند: «مَنْ تَکَهَّنَ اوْ تُکَهِّنَ لَهُ فَقَدْ بَرِءَ مِنْ دِینِ مُحَمَّدٍ؛ کسى که کهانت و پیشگویى کند و یا نزد پیشگو برود، از آیین اسلام برائت و بیزارى جسته است». (۱)
۲. امام صادق علیه السلام به نقل از پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله فرمودند: «مَنْ مَشى الى ساحِرٍ اوْ کاهِنٍ اوْ کَذّابٍ یُصَدِّقُهُ فیما یَقُولُ فَقَدْ کَفَرَ بِما انْزَلَ اللَّهُ مِنْ کِتابٍ؛ کسى که به سراغ جادوگر، یا پیشگو، یا آدمهاى دروغگویى که از آینده خبر مىدهند، برود،
و گفتار آنها را تصدیق کند، نسبت به قرآن مجید کفر ورزیده است!».(۲) طبق روایات مذکور، کسانى که براى یافتن گمشده خود به سراغ افرادى مىروند که سر کتاب باز مىکنند، مرتکب گناه بزرگى مىشوند! چرا که اگر این باب گشوده شود، مفاسد بسیارى بدنبال خواهد داشت. مثلًا پیشگو مىگوید: «یکى از بستگانت مرتکب سرقت شده است» این شخص به تمام بستگانش بدبین شده، و هر یک از آنها را که مىبیند تصوّر مىکند او سارق است.
و هنگامى که بر اثر سوء ظن اعتماد از میان مردم رخت بر بندد، زندگى اجتماعى بسیار مشکل خواهد شد. حتّى کسانى که براى کشف امور پنهانى، سراغ هیپنوتیزم و خواب مصنوعى مىروند،
مرتکب کار خلاف و گناه بزرگى مىشوند. البتّه هیپنوتیزم براى درمان بیماریها اشکالى ندارد. مثل اینکه بیماران مبتلا به افسردگى، یا کسانى که حساسیّت فوقالعادهاى دارند، یا احس
اس شدید گناه مىنمایند را با هیپنوتیزم درمان کنند، این کار اشکالى ندارد. و حتّى گاه برخى از بیماران را به هنگام جرّاحى هیپنوتیزم کرده، و از داروى بىحسّى استفاده نمىنمایند، این کار نیز اشکالى ندارد.
امّا اگر کسى را خواب کنند تا اطّلاعاتى از او بگیرند و اسرار و اخبار پنهانى مردم را کشف کنند، کار حرامى است. نتیجه اینکه اصل کهانت از نظر شریعت مقدّس اسلام از گناهان شمرده شده، و خداوند به مسلمان اجازه پیشگویى نداده است.
همانگونه که به آنها اجازه نداده به نزد پیشگویان بروند.(۳)
پی نوشت:
(1). وسائل الشیعه، ج ۱۲، ابواب ما یکتسب به، باب ۲۶، ح ۲&l t;SPAN dir=ltr>.
(2). وسائل الشیعه، ج ۱۲، ابواب ما یکتسب به، باب ۲۶، ح ۳.
(3). سوگندهاى پر بار قرآن، ص ۳۵۰-۳۵۲.
http://makarem.ir
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
