چرا کعبه چهارگوش است؟ انواع نام های «خانه خدا»

“خداوند كعبه را خانه حرام و وسيله قيام و ايستايى براى مردم، قرار داد”

خانه خدا با نام های مختلف در آیات و روایات آمده است. “بیت المعمور”، “بیت العتیق”، “بیت الحرام” و “بیت المحرّم” از نام‌های دیگر خانه خدا هستند که در قرآن به آن اشاره شده است.

بیشتر افراد، خانه خدا را با نام “کعبه” بیان می کنند. نام کعبه از شکل ظاهری خانه خدا می آید که به معنای چهارگوش است. “عرش”، “بیت المعمور”، “خانه خدا” به صورت چهارگوش هستند. عرش به دلیل چهار کلمه “سبحان الله”، “الحمدلله”، “لا اله الّا الله” و “الله اكبر” كه اسلام بر آن ها استوار است، به صورت چهارگوش است بنابراین بیت العمور و خانه خدا نیز به صورت چهارگوش ساخته شده اند.

“بیت المعمور”

یکی دیگر از نام های خانه خدا “بیت
المعمور” به معنای “خانة آباد” است. براساس روایات و تفاسیرِ صحابه و تابعان، بیت المعمور خانه ای است در آسمان که درست برابرِ کعبه قرار گرفته است.

“بيت العتيق”

“بيت العتيق” به معنای خانه آزاد است. در آیه ای از قرآن آمده است “سپس آلودگي ها را از خود بزدايند، به نذر خويش وفا كنند و برگرد خانه آزاد، طواف كنند.”

احادیثی از ائمه اطهار آمده است. از امام باقر (ع) پرسيدند: چرا كعبه را بيت العتيق ناميده اند؟ امام فرمودند: چون خانه اى است آزاد از مردم، هيچ كس مالك آن نيست. همچنین ابوحمزه ثمالی از امام باقر (ع) پرسیدند: خداوند، چرا اين خانه را عتيق ناميد؟ امام فرمودند: هيچ خانه اى نيست كه خدا بر روى زمين قرار داده، مگر آن كه صاحب و ساكنانى دارد، جز اين خانه كه جز خداى متعال، صاحبى ندارد و آزاد است.

“بيت الحرام”

دربارة وجه توصیفِ کعبه به “البیت الحرام” آمده است که ورود مشرکان به آنجا و پاره ای از اعمال حرام می باشد.

حنان از امام صادق (ع) پرسید: چرا كعبه را «بيت الله الحرام» ناميده اند؟ امام فرمودند: “چون بر مشركان حرام است كه وارد آن شوند.”

قرآن كريم خانه خدا را هفده بار و در چهارده آيه، ياد كرده است. دو بار با واژه “الكعبه”، هفت بار با واژه “البيت”، يك بار با واژه “بيت”، دوبار با واژه “البيت الحرام”، دوبار با واژه “البيت العتيق”، يك بار با واژه “بيتك المحرّم” و دو بار با واژه “بيتى”.

گفتنى است كه “المسجد الحرام” نيز پانزده بار در قرآن ياد شده است و يك بار نيز تنها با واژه “المسجد” آمده است.

منابع

1- بنیان العمالقه

2- بنیان جرهم

3- بنیان مضر

4- بنیان قریش

برداشت از شفقنا(پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه)