شخصي در حضور امام>(ع) گفت: اَسْتَغْفِرُاللَّهَ «از درگاه خدا طلب آمرزش گناهانميكنم.»
از آنجا كه بسيار ديده شده افرادي اين جمله را به طور سطحي و بيآن كه واقعاً و از صميم قلب به آن اعتقاد داشته باشند، بر زبان ميآورند، امام علي(ع) به او فرمود:
ثَكَلَتْكَ اُمُّكَ، اَتَدْريِ مَا الْاِسْتِغْفارُ…
مادرت به عذايت بنشيند. آيا ميداني معني «استغفار» چيست؟!
استغفار، مقام بلند مرتبگان و افراد شريف و آناني است كه در سطح بالايي از معنويّت قرار دارند. (دَرَجَهُ الْعِلِيّينَ)
سپس امام(ع) براي توضيح بيشتر، چنين فرمود:
استغفار، يك كلمه اَسْتَغْفِرُاللّه است، ولي شش معني و مفهوم دارد:
1- پشيماني از گناهان گذشته.
2- تصميم قاطع و ابدي بر اين كه ديگر به سوي گناه باز نگردد.
3- اداي حقالنّاس، به طوري كه خدا را آنگونه ملاقات كني كه بدهكار كسي نباشي.
4- انجام حق اللّه (مانند نماز و روزه و حج و…)
5- توجّه كني به گوشتي كه از خوردن مال حرام در بدنت روييده است و آن را بر اثر اندوه و پشيماني از گناهان سابق، آب كني تا اين كه گوشت تازه جايگزين آن گردد. اطاعت و پيروي از احكام الهي را هر چند كه دشوار باشد بر خود هموار سازي، همانطور كه گناه را بر وجود خود هموار ميساختي.
6- دشواري اطاعت را آنچنان به خودت بچشاني كه شيريني و لذّت گناه راچشيدي.
فَعِنْدَ ذَلِكَ تَقُولُ: اَسْتَغْفِرُاللَهِ پس از انجام اين مراحل مجاز هستي كه بگوييأسْتَغْفِراللّه: خدايا از درگاهت، طلب آمرزش ميكنم!1
ناگفته نماند كه توبه مراحلي دارد و توبه شرعي به همان چهار خصلت اوّلحاصل ميشود، ولي توبه كامل و حقيقي بستگي به پيمودن شش مرحلة فوقدارد.
پي نوشت ها :
1- نهجالبلاغه، حكمت 417.
داستانهاي نهجالبلاغه/ محمّد محمّدي اشتهاردي/كانون انتشارات پيام محراب
http://nahjnews.com
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
استغفار و توبه حقیقی. استغفار و توبه حقیقی. استغفار و توبه حقیقی. استغفار و توبه حقیقی.


