حکمت21 _ شکیبایی امام
قال(ع): لَنَا حَقٌّ فَإِنْ اُعْطِينَاهُ وَ اِلَّا رَكِبْنَا أَعْجَازَ الْإِبِلِ وَ اِنْ طَالَ السُّرَى
واژگان مهم:
اُعْطِينَا+هُ: داده شدیم+ آن را
رَكِبْنَا: سوار شدیم
اَعْجَاز الإبِل: تَرکِ شتران که نشستن بر آن دشوار است.
السُّرَى: شبروی
ترجمه:
برای ما حقی است [که پیامبر تعیین فرموده]، پس اگر آن را به ما بدهند، خواهیم گرفت و اگر ندهند، بر ترک شترها سوار شویم؛ هر چند این سیر و حرکت شبانگاهان به طول انجامد.
چکیده مفاهیم
این حکمت یا در ایام سقیفه یا در شوارای شش نفری عمر برای انتخاب خلیفه بعد از او بیان گردیده است؛ امام(ع) به حق مسلم خود در مسأله خلافت اشاره میکند و میفرماید: اگر مردم حق ائمه و خلفای بحق پیامبر را به آنها ندهند، آنان با صبری طولانی، مشقتها، سختیهای روزگار را تحمل میکنند تا شب‌های سیاه پایان یافته و صبح ظهور فرارسد.
نکتــــــه‌ها
1- کلام حضرت کنایه از تحمل مشقّت و صبری طولانی همچون سوار شدن در جایی نامناسب مانند ترک شترها و حرکت در شب‌های طولانی است و این به سبب ادا نشدن حق آنان یا تأخیر در ادای آن و تقدم دیگران بر آنهاست که تا زمان ظهور دولت حق و برپایی حکومتی اسلامی به رهبری امامی عادل و معصوم به طول میانجامد و آن، زمان حکومت امیرمؤمنان(ع) یا عصر ظهور حضرت حجت(عج) است. پس میتوان کلام آن حضرت را اشاره و بشارتی به ضهور حضرت حجت و حکومت او نیز دانست.
2- عبارت «إِنْ طَالَ السُّرَى» به طولانی بودن دوران سیاه و تاریک حکومت طاغوت و حاکمان ظالم اشاره دارد؛ که دنیا در ایام حکومت آنها مانند شبی است که مردم در آن به گمراهی کشیده میشوند؛ و چشم‌ها به نور حق و عدالت بینا نمی‌گردند.
3- با توجه به دلایل نقلی و وحیانی حق امامت و ولایت بر مردم بر عهده امام علی(ع) و فرزندان او بود، اما اگر عقول جامعه مستعد و کامل نگردد و پذیرای رهبری عادل نشوند، هرچند ائمه خواهان این حق گردند، راه به جایی نخواهند برد و مردم از متابعت آنها سرباز میزنند و پر واضح است که رهبر جامعه نمی تواند تمام مردم را که سر مخالفت با او دارند، محاکمه نماید. پس خلافت حقی است از سوی خدا و پیامبر، نه از سوی مردم یا شورا و جماعت؛ هرچند تحقق آن حق، نیازمند پذیرش و حمایت مردم است.
پیـــــــام‌ها
بی تردید جانشین پیامبر اکرم(ص) شایسته کسی است که از جهات مختلف شبیه به پیامبر باشد؛ امام(ع) در این زمینه میفرماید: «چه کسی در زمان حیات و بعد از مرگ پیامبر به جانشینی آن حضرت از من سزاوارتر است؟»
بر اساس باور و اعتقاد شیعه حق به حق دار خواهد رسید و پرچم خون رنگ آن به دست با کفایت فرزند برومندش حضرت مهدی؟عج؟ به اهتزار درخواهد آمد، آنچه که مهم است و از این حکمت باید بیاموزیم بروز دادن لیاقت و شایستگیِ همراهی و پیروی بی‌چون و چرا از امام معصوم است، که زمینه را برای ظهور حضرت حجّت آماده و مهیا کند.
لطـــــــــــــــائف
حقی است برای ما بر امّت گر آن که ادا کند به رأفت
گر آن که دریغ دارد از آن رنجی بدهد به ما فراوان
سختی بکشیم و بردباریم تا حق ز عدو به دست آریم
خودآزمایی
1. امیرالمؤمنین علیه السلام این سخن را در چه زمانی بیان فرمودند؟
2. این سخن امام علی علیه السلام کنایه از چیست؟
3. تعیین خلیفه و جانشین برای پیامبر یک امر الهی است یا یک امر مردمی؟
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
