خطبه امام علی در روز اول ماه رمضان الکریم
مقدمه 🌙✨
خطبه امام علی در روز اول ماه رمضان یکی از سخنان گران‌بهای امیرالمؤمنین (علیه السلام) است که در آغاز این ماه مبارک ایراد شده و حاوی نکات ارزشمندی درباره فضایل رمضان، اهمیت روزه‌داری و تقوا است. خطبه امام علی در روز اول ماه رمضان مسلمانان را به بهره‌گیری از این ماه برای پاکی روح، تقویت ایمان و انجام اعمال نیک دعوت می‌کند.
در خطبه امام علی در روز اول ماه رمضان، تأکید ویژه‌ای بر رحمت گسترده الهی، مغفرت و فرصت‌های معنوی این ماه شده است. این خطبه گنجینه‌ای از حکمت و معرفت است که راهنمایی برای مؤمنان در مسیر بندگی خدا محسوب می‌شود.
در این مقاله، به بررسی کامل خطبه امام علی در روز اول ماه رمضان می‌پردازیم تا با پیام‌های ارزشمند آن آشنا شویم و از این ماه مبارک بهره‌ی بیشتری ببریم. 💫📖
حضرت علی(علیه السلام) در روز اول ماه رمضان الکریم خطبه‌ای ایراد کردند که جزئیات آن در جلد اول کتاب ماه خدا چنین آمده است:
ای مردم! این ماه، ماهی است که خداوند، آن را بر ماه های دیگر برتری داده است، مانند برتری ما اهلبیت بر دیگر مردم. و آن، ماهی است که درهای آسمان و درهای رحمت، در آن گشوده میشوند و درهای آتش در آن بسته میگردند. و ماهی است که در آن ندا شنیده می‌شود و دعا مستجاب میگردد و گریه مورد ترحّم قرار میگیرد.
ماهی است که در آن، شبی وجود دارد که فرشتگان از آسمان فرود آمده، بر مردان و زنان روزه دار، به اذن پروردگارشان تا طلوع سپیده سلام میدهند و آن شب، «شب قدر» است. دو هزار سال پیش از آن که آدم علیه السلام آفریده شود، ولایت من در آن شب، مقدّر شد. روزه گرفتن آن، برتر از روزه داری هزار ماه است و عمل در آن، برتر از عمل در هزار ماه است.
🔷 ثبت نام کلاس های حفظ غیرحضوری قرآن کریم
ای مردم! خورشید ماه رمضان بر مردان و زنان روزه دار، با رحمت میتابد و ماه آن با رحمت بر آنان نورافشانی می‌کند و هیچ روز و شبی از این ماه نیست، مگر آن که پروردگار متعال، بر سر این امّت، نیکی میافشاند. پس هر کس از ریزش نعمت الهی ذرّه ای بهره مند گردد، در روز دیدارش با خدا، نزد خداوند، گرامی خواهد بود و هیچ بنده ای نزد خدا گرامی نگردد، مگر آن که خداوند، بهشت را جایگاه او قرار میدهد.
ای مردم! این ماه، ماهی است که خداوند، آن را بر ماه های دیگر برتری داده است، مانند برتری ما اهلبیت بر دیگر مردم. و آن، ماهی است که درهای آسمان و درهای رحمت، در آن گشوده میشوند و درهای آتش در آن بسته میگردند. و ماهی است که در آن ندا شنیده می‌شود و دعا مستجاب میگردد و گریه مورد ترحّم قرار میگیرد.
بندگان خدا! این ماه شما، همچون دیگر ماه ها نیست. روزهایش برترین روزهاست و شب هایش برترین شب ها و ساعاتش برترین ساعات است. آن، ماهی است که شیطان ها در آن در بند و زندانی اند؛ ماهی که خداوند در آن، روزی ها و اجل ها را می افزاید و میهمانان خانه اش را مینویسد؛ ماهی که اهل ایمان با آمرزش و رضای الهی، با شادی و نعمت های الهی، و با خشنودی فرمان روای دادگر و توانا، پذیرفته میشوند.
ای روزه دار! در کار خویش نیک بنگر، که در این ماه، میهمان پروردگار خویش هستی . بنگر که در شب و روزت چگونه ای و چگونه اعضای خود را از نافرمانی خدا حفظ میکنی. بنگر تا مبادا شب در خواب باشی و روز در غفلت؛ پس این ماه بر تو بگذرد و بار گناهت همچنان بر دوشت مانده باشد؛ پس آنگاه که روزه داران پاداش های خود را میگیرند، تو از زیانکاران باشی و آنگاه که به کرامت فرمان روای خویش نایل میشوند، از محرومان گردی و آنگاه که به همسایگی با پروردگارشان سعادتمند میشوند، تو از طردشدگان باشی!
🔷ثبت نام کلاس های غیرحضوری صوت و لحن، تجوید و روخوانی و روانخوانی
ای روزه دار! اگر از درگاه صاحبت رانده شوی، به کدام درگاه روی خواهی آورد؟ و اگر پروردگارت محروم سازد، کیست که روزی ات دهد؟ و اگر تو را خوار شمرد، کیست که اکرامت کند؟ و اگر ذلیلت ساخت، کیست که عزّتت بخشد؟ و اگر تو را واگذاشت، کیست که یاری ات کند؟ و اگر تو را در جمع بندگانش نپذیرفت، بندگی ات را به آستان چه کس خواهی برد؟ و اگر از خطایت در نگذشت، برای آمرزش گناهانت به که امید خواهی بست؟ و اگر حقّ خویش را از تو طلبید، حجّت تو چه خواهد بود؟
ای روزه دار! در شب و روزت با تلاوت کتاب خدا، به او تقرّب بجوی، که همانا کتاب خدا، شفیعی است که روز قیامت، شفاعتش برای قرآن خوانان پذیرفته است و با خواندن آیات آن، از درجه های بهشت بالا میروند.
مژده ای روزه دار! تو در ماهی هستی که روزه داریت در آن، واجب، نَفَس کشیدنت در آن، تسبیح، خُفتنت در آن، عبادت، طاعتت در آن، پذیرفته، گناهانت در آن، آمرزیده، صداهایت در آن، شنیده شده، و مناجات در آن، مورد ترحّم است. از حبیبم پیامبر خدا شنیدم که میفرمود:
خداوند متعال را در هنگام افطار هر شب ماه رمضان، آزادشدگانی از آتش است که شمار آنان را کسی جز خداوند نمیداند. شمار آنان، نزد او در علم غیب است. پس چون آخرین شب این ماه شود، خداوند به شمار همه کسانی که در تمام این ماه آزاد کرده، آزاد خواهد نمود.
مردی از قبیله هَمْدان برخاست و گفت: ای امیر مؤمنان! از آنچه حبیب تو درباره ماه رمضان فرمود، بیشتر بگو.
فرمود: باشد! شنیدم که برادر و پسر عمویم، پیامبر خدا، میفرمود: «هر کس ماه رمضان را روزه بدارد و خود را در این ماه از حرام ها نگه دارد، وارد بهشت می‌شود.»
آن مرد همدانی گفت: ای امیر مؤمنان! از آنچه برادر و پسر عمویت درباره ماه رمضان فرمود، بیشتر بگو.
فرمود: باشد! شنیدم که دوستم پیامبر خدا میفرمود: «هر کس از روی ایمان و به خاطر اجر الهی، [ماه] رمضان را روزه بدارد، وارد بهشت می‌شود.»
مرد همدانی گفت: ای امیر مؤمنان! از آنچه دوستت درباره این ماه فرمود، بیشتر بگو.
فرمود: باشد! شنیدم که سَرور اوّلین و آخرین، پیامبر خدا میفرمود: «هر کس [ماه] رمضان را روزه بدارد و در شبهای آن حرام نخورد، وارد بهشت می‌شود.»
مرد همدانی گفت: ای امیر مؤمنان! از آنچه سرور اوّلین و آخرین با تو درباره این ماه گفت، بیشتر بگو.
فرمود: باشد! شنیدم که برترینِ پیامبران و فرستادگان و فرشتگان مقرّب میفرمود: «همانا سَرور اوصیا، در سَرور ماه ها کشته می‌شود.»
گفتم: ای پیامبر خدا! سرور ماه ها، کدام است و سرور اوصیا کیست؟
فرمود: «امّا سرور ماه ها، ماه رمضان است و امّا سرور اوصیا، تویی، ای علی!»
گفتم: ای پیامیر خدا! آیا چنین خواهد شد؟
فرمود: آری، به پروردگارم سوگند! همانا نگون بخت ترینِ امّت من، برادرِ پیکننده ناقه ثمود، برمیخیزد و ضربتی بر فرق سرت میزند که محاسنت از خون آن، رنگین می‌شود.
پس مردم شروع به گریه و شیون کردند. و حضرت علی علیهالسلام خطبه اش را به پایان برد و فرود آمد.
