بسم الله الرحمن الرحیم
«سخنى است كه امام(ع)به هنگام شعار خوارج كه مىگفتند«لا حكم الا لله» فرمودهاست»«آرى لا حكم الا لله: » امام هنگامى كه شنيد خوارج مىگويند«لا حكم الا لله»(فرمانى جز فرمان خدانيست)فرمود:
سخن حقى است كه از آن اراده باطل شده!آرى درست است فرمانى جز فرمانخدا نيست ولى اينها مىگويند: زمامدارى جز براى خدا نيست، در حالى كه مردم بهزمامدارى نيازمندند خواه نيكوكار باشد يا بد كار[1]تا مؤمنان در سايه حكومتش بكار خويشمشغول و كافران هم بهرهمند شوند، و مردم در دوران حكومت او، زندگى را طى كنند وبه وسيله او اموال بيت المال جمعآورى گردد، و به كمك او با دشمنان مبارزه شود، جادههاامن و امان، حق ضعيفان از نيرومندان گرفته شود، نيكوكاران در رفاه و از دستبدكاران، مردم در امان باشند!در روايت ديگر آمده است، امام(ع)چون سخن خوارج را شنيد كه مىگفتند:
فرمانى جز فرمان خدا نيست فرمود: منتظر حكم خدا درباره شما هستم!
و نيز فرمود: اما در زمان حكومت پاكان، پرهيزكاران به خوبى انجام وظيفه ميكنند، ولى در حكومتبدكاران، ناپاكان، از آن بهرهمند مىشوند تا مدتش سر آيد و مرگشفرا رسد!
توضيحها:
[1]اين سخن امام(ع)گويا اشاره به اين است كه زندگى اجتماعىبدون حكومت ممكن نيست، و حكومتبدون زمامدار و رئيس معنى ندارد، اگر مردم حكومت صالحى تشكيل بدهند اجتماع خود را از جميع جهات بهپيش بردهاند، و اگر چنين نكنند شخصى فاجر و بدكار بر آنها مسلط مىگردد، زيرا جامعه سرانجام بدون حكومتباقى نخواهد ماند.