دكتر محسن بهشتي پور
مادر کلمه ای از جنس عشق ناب، با مفهوم یک دنیا عظمت و بزرگی، با معنای بودن، یعنی همه چیز وجود از وجودش معنا می‌گیرد، مادر موجودی که سراپا لطف، احسان، محبت، عشق و درد است، موجودی که همه خوشبختی های بشر مدیون جان فدایی های اوست. وهر نابغه ای که به خویش می بالد و مصدر خدمت به جامعه بشری میگردد فرزندمادریست که شب ها را تا صبح نخوابیده و بالای گهواره او زمزمه عشق سر کرده است، فرزند کسیست که به او راه دوست داشتن و چگونه زیستن را آموختهاست . رابطه فرزند با پدر و مادر را نمی توان بر اساس عدل و در دایره تنگ حق و تکلیف ارزیابی کرد؛ زیرا اساس عدل بر این است که دو نفر روابط و حقوق و تکالیف متقابل داشته باشند؛ امّا تأثیری که پدر و بخصوص مادر در به وجود آمدن فرزند خود دارند به هیچ عنوان جبران پذیر نیست. پس خداوند مهربان، در قرآن، پیوسته به احسان پدر و مادر سفارش می کند. رفتار عادلانه و ادای حق و به جای آوردن سپاسشان ممکن نیست؛ بلکه ملاک ارزش در اینجا، فقط احسان و نیکوکاری به آنان است. کدام کلام است که بتواند شکر تو را گوید؟ وقتی خداوند عالم شکر تو را در کنار سپاس خودش جای می دهد و می فرماید: «مرا و پدر و مادرتان را شکر گویید»، پس همیشه زبانم از سپاس تو قاصر خواهد بود و دلم در شکر تو خواهد تپید. مادر، ای مظهر رحمت خدا، ای سراسر مهربانی، ای از محبّت لبریز، تو را می ستایم و عزیز می دارم. تو را قدر می نهم و بزرگ می شمرم که تو راهی به سوی بهشتی. رضای خدا را از رضای تو می جویم و از خشم تو که خشم خداست دوری می کنم. مادر، ای خورشید مهربان زندگی ام، دستان مهربان و خسته ات را می بوسم و تو را شکر می گویم و در حسرت سپاس یک لحظه از سختی هایی که برایم تحمل کردی، همیشه می مانم. مادر آنگاه که گریه های معصومانه فرزندان را با تمام وجود و مهربانی خویش خریدار بود و شب زنده داری هایش را به امید آرام گرفتن فرزندش به صبح می رساند، آرزوهای بسیاری را در یاد می پروراند و آینده ای پر از امید و خوبی را ترسیم می کرد. محبت مادر، را هنگام در آغوش کشیدن نوزادش، هنگام بوسیدن و بوییدنش و هنگام لحظه های بیماری کودکش را چگونه و با کدام کلمات بیان کنیم. مادر هدیه ای از آسمان برای زمین، هدیه ای که عشق را و تار و پود محبت را با ذره ذره جانش در هم تنیده و بی منت و بی ریا به عصاره وجودش ارزانی می دارد. مادر زیباترین ترنم روزگار، دریای سخاوت و مهربانی، شکوه ایثار و از خودگذشتگی، سمبول محبت و بی ریایی.
پروردگار مهربان، در قرآن انسان ها را به نیکوکاری به پدر و مادر سفارش می کند. در برخی آیات قرآن، احسان به والدین و سپاس از آنها بلافاصله پس از سفارش به عبادت و شکر الهی آمده است؛ مانند آیه ۳۶ سوره نساء که می فرماید: «خدا را بپرستید و به او شرک نورزید و به پدر و مادر احسان کنید». و هم چنین آیه ۲۳ سوره اسرا که می فرماید: «پروردگارت دستور داده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر خود احسان کنید». و نیز آیه ۱۴ سوره لقمان که می فرماید: «انسان را سفارش نمودم که مرا و پدر و مادرتان را سپاس گویید». این همه نشان از مقام بلند پدر و مادر و ضرورت احسان و سپاسگزاری از آنها را دارد.
وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَ لَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَ بِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَ بِذِی الْقُرْبَى وَ الْیَتَامَى وَ الْمَسَاکِینِ وَالْجَارِ ذِی الْقُرْبَى وَ الْجَارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ وَ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ مَنْ کَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا (سوره نساء آیه ۳۶)
و خدا را بپرستید، و چیزى را با او شریک مگردانید؛ و به پدر و مادر احسان کنید؛ و در باره خویشاوندان و یتیمان و مستمندان و همسایه خویش و همسایه بیگانه و همنشین و در راه‌مانده و بردگان خود [نیکى کنید]، که خدا کسى را که متکبر و فخرفروش است دوست نمى‌دارد: (سوره نساء آیه ۳۶)
وَقَضَى رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَ بِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَ لَا تَنْهَرْهُمَا وَ قُلْ لَهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا (سوره الاسراء آیه ۲۳)
و پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر [خود] احسان کنید. اگر یکى از آن دو یا هر دو، در کنار تو به سالخوردگى رسیدند به آنها [حتى] «اوف» مگو و به آنان پَرخاش مکن و با آنها سخنى شایسته بگوى. (سوره الاسراء آیه ۲۳)
وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَىٰ وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِی عَامَیْنِ أَنِ اشْکُرْ لِی وَ لِوَالِدَیْکَ إِلَیَّ الْمَصِیرُ (سوره لقمان آیه ۱۴)
و انسان را در باره پدر و مادرش سفارش کردیم؛ مادرش به او باردار شد، سستى بر روى سستى. و از شیر باز گرفتنش در دو سال است. [آرى، به او سفارش کردیم] که شکرگزارِ من و پدر و مادرت باش که بازگشت [همه] به سوى من است. (سوره لقمان آیه ۱۴)
مادر! چه کلمه سهل وآسان، چه کلمه مقدسی و چه مفهوم زیبایی! جالب است که زبانهای مختلف برای مفهوم مادر کلماتی در همین حدود دارند. مادر ، مامان ، … برای گفتن آن حالتی خاص در انسان بوجود می آید! اوج احساس و عاطفه ! مادر، ای لطیف ترین گل بوستان هستی، ای باغبان هستی، گاهِ بروییدنم باران مهربانی بودی که به آرامی سیرابم کند. گاهِ به بیماری ام، طبیبی بود که دردم را می شناخت و درمانم می کرد. گاهِ تعلیمم، معلمی خستگی ناپذیر و سخت کوش که حرف به حرف دانایی را در گوش ها زمزمه می کرد. مهربانی و لطافت مادر را بارها یاد کرده ایم و ستوده ایم، ولی لحظه های ناب خشم و قهر او را نیز می ستایم؛ لحظاتی که پایهای ما در راه می لغزید و سوی بیراهه می رفت؛ لحظاتی که دست به خطا می بردیم و از سر جهل راه عصیان پیش می گرفتیم. نه به کلام او دل می سپردیم و نه به نگاه زنهار زده اش وقعی می گذاشتیم. سر در جیب جهالت فرو کرده، راه خود می رفتیم و او چون کوهی سترگ، راه بر ما می بست. چون رودی خروشان می خروشید، آن گونه که خود را خردتر از آن می دیدیم که نافرمانی کنیم و چه زود پرده جهالت دریده می شد و چشم دلها گشوده، و می دیدیم که با آن خشم لبریز از مهربانی اش، چگونه راه مرا بر پرتگاه خطا بسته است و آن گاه، فروتنانه به سپاسش می نشستیم.
مادر، این روزها را به یمن وجود تو جشن می گیرم و تمام دلم را که دریچه ای به سوی دل مهربان تو دارد، گل باران می کنم. مبارک باد بر تو جایگاه بلند مادری. مبارک باد بر تو بهشت رضایت دوست. مبارک باد بر تو گام نهادن در وادی محبّت الهی و تو را سپاس٫ سپاس برای آن همه سختی که کشیدی تا ریسمان رستگاری را در دستم نهادی. سپاس برای ملالت هایی که دیدی. سپاس برای آن رنج ها که کشیدی. تو را سپاس که از ظلمت و تاریکی دنیاپسندی دورم داشتی و به نور هدایت آشنایم کردی. تو را سپاس مادر و بهشت خدا گوارای وجودت باد. فرا رسیدن روز جهانی مادر، این روز خجسته را به همه مادران گرامی تبریک وتهنیت عرض می کنیم.
http://motaharfamily.ir
