63 سوال از نهج البلاغه

63 سوال از نهج البلاغه

نهج البلاغه، کتابی است بی انتها در معانی و چراغی روشن در تاریکی های دنیا برای انسان؛ از عالم ترین و حکیم ترین انسان تاریخ، امیرالمؤمنین علی علیه السلام.
سوالات گوناگونی از نهج البلاغه در این مقاله آورده ایم که تقدیم شما می شود. ممنون از همراهی تون.
63 سوال از نهج البلاغه مناسب مسابقات، اطلاعات عمومی، شناخت بیشتر نهج البلاغه و…

سوالات جالب و مختلف از نهج البلاغه

1. حضرت علی علیه السلام چه كسی را تشبیه به گاو می‌كند و علت آن چیست؟
2. «زبیر» با حضرت علی علیه السلام چه نسبتی دارد؟
3. حضرت علی علیه السلام چه كسی را پدر قوچ های چهارگانه معرفی می‌كند؟
4. امام حسن و امام حسین علیه السلام برای آزادی چه كسی به حضور حضرت علی علیه السلام رسیدند؟
5. چه كسی حضرت علی علیه السلام را به شوخی طبعی و اهل مزاح افتراء می‌زند؟
6. در كدام نماز میت بود كه پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله بجای پنج تكبیر، هفتاد تكبیر گفت؟
7. شخصی كه از طرف حضرت علی علیه السلام در جنگ صفین برای حكمیت انتخاب شده بود چه نام داشت؟
8. شخصی كه از طرف معاویه در جنگ صفین برای حكمیت انتخاب شده بود چه نام داشت؟
9. به نظر حضرت علی علیه السلام علم بهتر است یا ثروت؟
10. به نظر حضرت علی علیه السلام عدالت برتر است یا سخاوت؟
11. كدامیك از ائمه هنگام نزول وحی بر پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله، صدای ناله شیطان را شنید؟
12. چه قومی از پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله درخواست معجزه (حركت درخت از ریشه) كردند؟
13. پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله به چه كسی غذای جویده دهان خود را می‌داد؟
14. خداوند چه دینی را بالاتر از همه ادیان قرار داده است؟
15. چه كسی متصدی غسل پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله شد و پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله در دامن چه كسی جان سپرد؟
16. در كدام قوم بود كه گناه یك نفر موجب عذاب و كیفر برای همه قوم شد؟
17. كدام یك از مخلوقات خداوند خواب و فراموشی ندارد؟
18. حضرت علی علیه السلام چه مخلوقاتی را ستون برای عرش معرفی می‌كند؟
19. حضرت علی علیه السلام كوتاهی حكومت چه كسی را به لیسیدن سگ از بینی تشبیه كرده‌اند؟
20. از دیدگاه حضرت علی علیه السلام مسلمان واقعی چه كسی است؟
21. از دیدگاه حضرت علی علیه السلام شریرترین مردم چه كسانی هستند؟
22. از دیدگاه حضرت علی علیه السلام مبغوضترین افراد نزد خدا چه كسانی هستند؟
23. در كدام ماجرا بود كه ردای حضرت علی علیه السلام از دو طرف پاره می‌شود؟
24. حضرت علی علیه السلام بی ارزشی چه چیزی را به آب بینی گوسفند تشبیه می‌كند؟
25. حضرت علی علیه السلام چه چیزی را به آبی متعفن و لقمه‌ای گلوگیر تشبیه می‌كند؟
26. چه كسی دوبار اسیر شده است؟
27. «عرف‌ النار» لقب چه كسی و به چه معنا است؟
28. نام چه فصلهایی در نهج‌البلاغه ذكر شده است؟
29. شعار خوارج در جنگ صفین چه بود؟
30. حضرت علی علیه السلام در مورد كدام قوم فرمود«از شما حتی ده نفر باقی نخواهد ماند»؟
31. حضرت علی علیه السلام عاقبت كدام قوم را دزد و راهزن معرفی می‌كند؟
32. حضرت علی علیه السلام ترسناكترین فتنه برای مؤمنین را، فتنه چه كسی می‌داند؟
33. چه قومی مرتكبین گناه كبیره را كافر می دانند؟
34. حضرت علی علیه السلام تركهای مغول را به صفاتی معرفی می‌كند؟
35. حضرت علی علیه السلام فاصله بین چه چیزی را چهار انگشت می‌داند؟
36. از دیدگاه حضرت علی علیه السلام كدام ظلم بخشودنی نیست؟
37. محبوبترین چیزی كه حضرت علی علیه السلام دوست داشت با آن ملاقات كند چه بود؟
38. «ابن نابغه» لقب چه كسی می‌باشد؟
39. مراد از«ناكثین»، «قاسطین» و «مارقین» چه كسانی هستند؟
40. «شیطان ردهه» لقب چه كسی می‌باشد؟
41. از دیدگاه حضرت علی علیه السلام بهترین مخلوق در نزد خدا چه كسی است؟
42. حضرت علی علیه السلام مصرف اموال خود را بعد از وفاتش به چه كسی می‌سپارد؟
43. «اسدالله» دیگر لقب چه كسی می‌باشد؟
44. «اسد الاحلاف» لقب چه كسی می‌باشد؟
45. روزی از ایام هفته است كه خواندن نماز مخصوصی در آن روز سفارش شده و حضرت علی علیه السلام در نامه 69 به آن اشاره دارد؟
46. عاجزترین مردم از نظر حضرت علی علیه السلام چه كسی است؟
47. از نظر حضرت علی علیه السلام ایمان بر چند پایه استوار است؟
48. مراد حضرت علی علیه السلام از جمله، «زبان عاقل در پشت قلب او، و قلب احمق در پشت زبان او قرار دارد» چیست؟
49. حضرت علی علیه السلام جمله، «خواب توام با یقین و ایمان بهتر است از نماز با شك» را خطاب به چه گروهی فرمودند؟
50. حضرت علی علیه السلام چه چیز را به میوه نارس تشبیه می‌كند؟
51. كدام یك از اصول دین در نهج‌البلاغه ذكر شده است؟
52. كدام یك از فروع دین در نهج‌البلاغه ذكر شده است؟

53. حضرت علی علیه السلام در خصوص جلوگیری از احتكار در نامه 53 چه دستوراتی را برای مالك اشتر صادر كرد؟
54. از دیدگاه حضرت علی علیه السلام عید واقعی چه روزی است؟
55. حضرت علی علیه السلام در حكمت 146 چه چیزی را پاسدار ایمان معرفی می‌كند؟

56.حضرت علی علیه السلام در حكمت 428 جشن روزه‌دار در چه چیز می‌داند؟
57. بزرگترین گناه در حكمت 348 چه گناهی معرفی شده است؟
58. بزرگترین فاجعه تاریخ در نگاه حضرت علی علیه السلام چه بود؟
59. بزرگترین شاهد در نهج‌البلاغه در خطبه 212 چه كسی معرفی شده است؟
60. بهترین داور در نهج البلاغه چه كسی معرفی شده است؟
61. حضرت علی علیه السلام در نامه 45 ترسناكترین دادگاه را كدام دادگاه معرفی می‌كند؟
62. حضرت علی علیه السلام بزرگترین فقر را چه چیزی معرفی می‌كند؟
63. دو نقدینه رایج در عصر حضرت علی علیه السلام چه بود؟

پاسخ ها:

ثبت نام کلاس های حفظ غیرحضوری نهج البلاغه
1. طلحه.[1]
2. زبیر«پسردائی» حضرت علی علیه السلام می‌باشد.[2]
3. مروان بن حكم.[3]
4. مروان بن حكم.[4]
5. عمر وعاص.[5]
6. نماز بر پیكر حمزه سیدالشهداء، كه پیامبر اكرم (ـ صلی الله علیه وآله ـ )بجای پنج تكبیر، هفتاد تكبیر گفتند.[6]
7. ابوموسی اشعری.
8. عمروعاص.[7]
9. علم.
حضرت علی علیه السلام خطاب به كمیل می‌فرماید: «ای كمیل علم بهتر از مال است،(چون): 1.علم تو را پاسداری می‌كند ولی تو باید مال را حفظ كنی. 2. مال با انفاق كم می‌شود ولی علم با انفاق افزون می‌گردد.3. دست پروردگار مال به مجرد زوال مال از از بین می‌روند(ولی شاگردان علم پایدارند). 4. ای كمیل بن زیاد! شناخت علم آیینی است كه با آن جزا داده می‌شود، بوسیله آن انسان در دوران حیات، اطاعت فرمان خدا می‌كند و بعد از وفات نام نیك از او می‌ماند، و علم حاكم است و مال محكوم.»[8]
10. عدالت.
از حضرت علی علیه السلام پرسیدند كه آیا جود برتر است یا عدالت؟ امام علیه السلام به دو دلیل فرمودند كه عدالت برتر است:
1. عدالت هر چیز را در جای خود قرار می‌دهد ولی سخاوت آن را از مسیرش فراتر می‌برد.
2. عدالت، قانونی همگانی است ولی سخاوت جنبه خصوصی دارد بنابراین عدالت ش
ریفتر و برتر است.[9]
11. كسی كه هنگام نزول وحی بر پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه وآله ـ صدای ناله شیطان را شنیده«حضرت علی علیه السلام » بود.[10]
12. قومی كه درخواست معجزه از پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه وآله ـ كردند، قوم «قریش» بود.[11]
13. پیامبر گرامی اسلام ـ صلی الله علیه وآله ـ به حضرت علی علیه السلام غذای جویده دهان خود را می‌داد.[12]
14. «دین اسلام» دینی است كه خداوند آن را بر همه ادیان برتری داده است.[13]
15. حضرت علی علیه السلام متصدی غسل پیامبر گرامی اسلام ـ صلی الله علیه وآله ـ بود.[14]
16. قومی كه گناه یك نفر موجب عذاب و كیفر برای همه قوم شد، «قوم ثمود» بود.[15]
17. فرشتگان و ملائكه.[16]
18. فرشتگان.[17]
19. مروان بن حكم.[18]
20. حضرت علی علیه السلام در مورد مسلمان واقعی می‌فرماید: مسلمان واقعی كسی است كه مسلمانان از زبان و دستش در امان باشند مگر آن جا كه حق اقتضا كند. و آزار رساندن به هیچ مسلمانی جز در مواردی كه موجبی( به حكم خدا) داشته باشد روا نیست.[19]
21. شریرترین مردم در نزد حضرت علی علیه السلام «خوارج» بودند.[20]
22. «مبغوضترین افراد نزد خدا بنده‌ای است كه خدا او را به خودش واگذاشته، از راه راست منحرف گشته و بدون راهنما گام بر می‌دارد.»[21]
23. هنگام بیعت مردم با حضرت علی علیه السلام.[22]
24. «دنیا» در نزد حضرت علی علیه السلام از آب بینی گوسفند بی ارزش‌تر است.[23]
25. زمامداری و حكومت بر مردم در نزد حضرت علی علیه السلام همانند آبی متعفن و لقمه‌ای گلوگیر است.[24]
26. «عرف النار» لقب اشعث بن قیس
است.[25]
27. اشعث بن قیس.[26]
28. فصل بهار، تابستان، پائیز و زمستان.
29. شعار خوارج در جنگ صفین«لا حكم الا لله» بود. یعنی: فرمانی جز فرمان خدا نیست.[27]
30. قوم خوارج.[28]
31. قوم خوارج.[29]
32. فتنه بنی امیه.[30]
33. قوم خوارج. آنان عقیده داشتند كه هر كس گناه كبیره‌ای انجام دهد كافر و از اسلام خارج می‌گردد.
34. حضرت علی علیه السلام درباره تركهای مغول می‌فرماید: گویا قومی را می‌نگرم كه چهره‌هایشان همچون سپرهای چكش خورده است، دیباج و حریر می پوشند، اسبهای اصیل را یدك می‌كشند و آن چنان دستشان در كشتار باز است كه مجروحان از روی بدن كشتگان حركت می‌كنند، و فراریان از اسیر شدگان كمترند.»[31]

35. فاصله بین حق و باطل.[1]
36. شرك به خدا.[2]
37. محبوب‌ترین چیز در نزد امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ «مرگ» بود.[3]
حضرت می‌فرماید: «محبوبترین چیزی كه دوست دارم ملاقاتش كنم، مرگ است».
38. «ابن نابغه» یا پسر نابغه لقب عمروعاص می‌باشد.
39. «ناكثین» یعنی پیمان شكنان، «قاسطین» یعنی متجاوزان و «مارقین» یعنی خارج شوندگان از دین.[4]
40. «شیطان ردهه» لقب ذوالثدیه رئیس خوارج می باشد.
حضرت علی ـ علیه السلام ـ در موردش می‌فرماید: «و اما شیطان ردهه با صاعقه‌ای كه قلبش را به طپش در آورد و سینه‌اش را به لرزه انداخت كارش را تمام ساختم».
41. از دیدگاه حضرت علی ـ علیه السلام ـ حضرت محمدبن عبدالله ـ صلی الله علیه وآله ـ پیامبر گرامی اسلام بهترین مخلوق در نزد خدا است.[5]
42. به امام حسن ـ علیه السلام ـ .[6]
43. «اسدالله» لقب حمزه سید الشهداء عموی پیامبر گرامی اسلام ـ صلی الله علیه وآله ـ می‌باشد.[7]
44. «اسد الاحلاف» لقب ابوسفیان می‌باشد.[8]
45. «روز جمعه» [9]از روزهایی است كه خواندن نماز جمعه در آن روز مستحب می‌باشد و حضرت علی ـ علیه السلام ـ اهمیت این روز را به حارث همدانی در نامه 69 سفارش می‌كند.
46. «از دیدگاه حضرت علی ـ علیه السلام ـ عاجزترین مردم كسی است كه از بدست آوردن دوست عاجز بماند و از او عاجزتر كسی است كه دوستان بدست آورده را از دست بدهد.»[10]
47. درباره ایمان از حضرت علی ـ علیه السلام ـ سؤال شد در پاسخ فرمود: ایمان بر چهار پایه استوار است: «صبر، یقین، عدالت، و جهاد.[11]
48. سید رضی درباره این جمله می‌فرماید: منظور این است كه عاقل زبانش را رها نمی‌سازد در سخن گفتن، مگر بعد از مشورت و فكر و سنجش. ولی احمق حرفها و سخنانی كه از زبانش می‌پرد قبل از مراجعه به فكر و دقت و اندیشه است. بنابراین گویا زبان عاقل تابع و پشت قلب او است و قلب احمق تابع زبانش می‌باشد.»[12]
49. خوارج.[13]
50. طلب خلافت بعد از غصب ابوبكر.
51. كلیه پنج اصل (توحید، عدل، نبوت، امامت، معاد).
52. نماز، روزه، زكات، حج، جهاد،[14] امر به معروف و نهی از منكر.[15]
53. «فامنع من الاحتكار فان رسول الله ـ صلی الله علیه وآله ـ منع منه و لیكن البیع بیعا سمحا: بموازین عدل، و اسعار لا تجحف بالفریقین من البایع و المبتاع، فمن قارف حكره بعد نهیك ایاه فنكل به و عاقبه فی غیر اسراف» [16]
«از احتكار به شدت جلوگیری كن كه رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله ـ از آن منع فرمود. باید معاملات با شرائط آسان صورت گیرد، با موازین عدل و نرخهایی كه نه به فروشنده زیان رساند و نه به خریدار، و هرگاه كسی پس از نهی از تو از احتكار، به چنین كاری دست بزند او را كیفر كن، در مجازات او بكوش، ولی این مجازات نباید بیش از حد باشد.»
54. عید واقعی روزی است كه انسان در آن روز معصیت و نافرمانی خدا نكند.«كل یوم یعصی الله فیه فهو عید»[17]
55. صدقه.«سوسوا ایمانكم بالصدقه».[18]
56. قبولی روزه روزه‌دار نزد خداوند سبحان. «انما هو عید لمن قبل الله صیامه».[19]
57. كوچك شمردن گناهان.[20]
58. مرگ رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله ـ [21]
59. خدا
وند.«یا اكبر الشاهدین».[22]
60. خداوند «و نِعْمَ الحكم الله».[23]
61. روز قیامت «و انما هی نفسی ارزوضها بالتقوی لتاتی امنه یوم الخوف الاكبر.»[24]
62. بی خردی. «اكبر الفقر الحمق».[25]
63. طلا و نقره.

چرا نهج البلاغه بخوانیم؟

کَلامٌ فَوقَ کَلامِ المَخلوقِ وَ دونَ کَلامِ الخالِق « نهج البلاغه کلامی که بالاتر از کلام تمام مخلوقات و پایین‌تر از کلام خداوند است».

ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه می نویسد: پیامبر اکرم با آن همه فضائلى که براى علی علیه السلام برشمرده باز هم همه را نگفته، از ترس اینکه مردم او را معبود خود بشمارند؛ چنانکه فرمود:
اگر نه این بود که مى‏ ترسم جمعى‏ از امت درباره تو همان بگویند که مسیحیان درباره مسیح گفتند، سخنى درباره‏ ات‏ مى‏ گفتم که از مقابل هیچ گروه از مردم نگذرى مگر اینکه خاک از زیر پاهایت‏ براى تبرک بردارند»

رهبر انقلاب، آیت‌اللّه ‌خامنه‌ای در مورد نهج البلاغه:

ما مثل آن بیماری هستیم که نسخه کاملی از یک طبیب حاذق را در جیب خود یا در طاقچه اتاق خود دارد، اما در عین حال لای آن نسخه را باز نمی‌کند و به آن عمل نمی‌کند و از آن بیماری دائماً رنج می‌برد. قرن‌های متمادی نهج البلاغه را داشتیم، اما از آن استفاده نکردیم و از معارف آن بهره نبردیم و بیماری‌های فردی و اجتماعی خود را برای خودمان نگه داشتیم. این، آن تأسف و افسوس بزرگی است که هر کس با نهج البلاغه آشنا شود، در دلش جا خواهد گرفت.
نهج البلاغه گنجینه عظیمى است که به این سادگى حتى به موجودیت آن نمی ‏شود دست‏یافت و آن را فهمید و بعد از اینکه چنین موجودى را شناختیم نوبت کار اصلى یعنى بهره ‏بردارى است . ما هنوز موجودیت نهج البلاغه را هم نشناخته ‏ایم.
نهج البلاغه وقتى در کنار قرآن قرار گیرد یقینا تالى قرآن است

علامه حسن‌زاده آملی: نهج البلاغه کتابی است که اگر نسیم دل‌انگیز آن به قبری بوزد، صاحب قبر را با عطر جان‌فزای خود زنده می‌کند.

از رئيس مذهب شافعى‏ سؤال شد: «نظر شما درباره على عليه السّلام چيست؟».
در پاسخ گفت:
«چه بگويم در شأن كسى كه دوستانش از روى ترس، و دشمنانش از روى حسد، فضائل آن حضرت را پوشاندند، ولى فضائل او آنچنان آشكار و گسترش يافته كه شرق و غرب را فرا گرفته است…

برخی از دلایل نیاز ما به نهج البلاغه

به نهج البلاغه نیاز داریم چرا که:

۱. به ولایت امیرالمؤمنین(علیه السلام) نیازمندیم و آن حضرت براساس آیه ۱۲ سوره مبارکه یس، «امام مبین» است و خداوند سبحان همه علوم را در او جمع کرده و نهج البلاغه سخن چنین فردی است.

۲. امیرالمؤمنین(علیه السلام) میزان‌الاعمال است و رفتار و اعمال همه مؤمنان با اعمال وجود نازنین آن امام سنجیده خواهد شد. از چه راهی می‌توان فهمید اعمال و رفتار و گفتار ایشان چه بوده تا اعمال خود را با او تطبیق داد؟ درست‌ترین و بهترین راه، مطالعه نهج البلاغه است.

۳. نهج البلاغه تنها کتابی است که سخنان تئوری صرف را بیان نکرده، بلکه کاربردی و قابل عمل در تمام شئون زندگی انسان و بیان‌کننده نیازهای فردی، اجتماعی، سیاسی و… است به‌طوری که هر بخش آن قسمتی از پازل زندگی بشر را تکمیل می‌کند.

۴. نهج البلاغه کتابی به‌روز است و پاسخی به تمام نیازها در ادوار مختلف زندگی بشر چه از لحاظ فردی و چه اجتماعی که منشأ فطری و وحیانی دارد.

۵. کتاب نهج البلاغه در آغاز سال‌های نخست غیبت کبرای امام عصر(عجل الله) و به منظور جبران کمبود ناشی از غیبت آن امام غایب از نظر، جمع‌آوری و تألیف شده است و این نشانگر نیازمندی همه حق‌طلبان به نهج البلاغه برای پی بردن به راه‌ها و روش امامان معصوم (علیهم السلام) است

صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه

کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor

پی نوشت:

http://andisheqom.com