احکام زکات/ بخش چهارم

س 170 _ آیا به کسی که آشکارا گناه کبیره بجا می آورد، زکات داد؟
ج _ بنابر احتیاط واجب زکات ندهد.

س 171 _ آیا به کسی که بدهکار است و نمی تواند بدهی خود را بدهد، زکات داد؟
ج _ می شود زکات داد، اگر چه مخارج او، بر انسان واجب باشد.

س 172 _ آیا انسان می تواند به کسانی که خرج شان بر او واجب است، زکات بدهد؟
ج _ انسان نمی تواند به کسانی که خرج شان بر او واجب است مانند اولاد زکات بدهد.

س 173 _ آیا دیگران می توانند به آنها زکات بدهند؟
ج _ اگر مخارج آنان را ندهد، دیگران می توانند به آنها زکات بدهند.

س 174 _ در چه صورت انسان می تواند به پسرش زکات بدهد؟
ج _ اگر انسان به پسرش زکات بدهد که خرج زن، نوکر و کنیز خود نماید، اشکال ندارد.

س 175 _ اگر پسر به کتاب های علمی دینی احتیاج داشته، آیا پدر می تواند برای خریدن آن به او زکات بدهد؟
ج _ پدر می تواند برای خریدن آن، به او زکات بدهد.

س 176 _ آیا پدر برای زن گرفتن پسر می تواند به او زکات بدهد؟
ج _ پدر می تواند به پسرش زکات بدهد تا برای خود زن بگیرد.

س 177 _ آیا پسر می تواند برای پدر زکات بدهد؟
ج _ پسر نیز می تواند برای آن که پدرش زن بگیرد، زکات خود را به او بدهد.

س 178 _ در چه صورت به زن نمی شود، زکات داد؟
ج _ به زنی که شوهرش مخارج او را می دهد، یا خرجی نمی دهد ولی می توان او را به دادن خرجی مجبور نمود نمی شود زکات داد.

س 179 _ آیا به زنی که صیغه شده، زکات داد؟
ج _ اگر فقیر باشد، شوهرش و دیگران می توانند به او زکات بدهند.

س 180 _ در چه صورت نمی شود به زن صیغه ای زکات داد؟
ج _ اگر شوهرش در ضمن عقد شرط کند، مخارج او را بدهد یا به جهت دیگری دادن مخارج اش بر او واجب باشد، در صورتی که بتواند مخارج آن زن را بدهد، نمی شود به آن زن زکات داد.

س 181 _ آیا زن می تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد؟
ج _ زن می تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگر چه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.

س 182 _ آیا سید می تواند زکات بگیرد؟
ج _ سید نمی تواند از غیر سید زکات بگیرد، ولی اگر خمس و سایر وجوهات، مخارج او را کفایت نکند و از گرفتن زکات ناچار باشد، می تواند از غیر سید زکات بگیرد.

س 183 _ آیا به کسی که معلوم نیست سید است یا نه، می توان زکات داد؟
ج _ می توان زکات داد.

نیت زکات

س 184 _ انسان زکات را به چه نیتی باید پرداخت نماید؟
ج _ انسان
باید زکات را به قصد قربت، یعنی برای انجام فرمان خدا بدهد و بنابر احتیاط، باید در نیت معین کند آنچه را می دهد زکات مال است، یا زکات فطره ولی اگر مثلا زکات گندم و جو بر او واجب باشد لازم نیست معین کند، چیزی را که می دهد زکات گندم است یا زکات جو.

س 185 _ کسی که زکات چند مال بر او واجب شده، چگونه باید نیت زکات نماید؟
ج _ کسی که زکات چند مال بر او واجب شده، اگر مقداری زکات بدهد ونیت هیچ کدام نکند، چنانچه چیزی را که داده هم جنس یکی از آنها باشد، زکات همان جنس حساب می شود، پس کسی که زکات چهل گوسفند و زکات پانزده مثقال طلا بر او واجب است، اگر مثلا یک گوسفند از بابت زکات بدهد و نیت هیچ کدام نکند، زکات گوسفند حساب می شود، ولی اگر مقداری نقره بدهد، بر زکاتی که برای گوسفند و طلا بدهکار است، تقسیم می شود.

س 186 _ کسی که برای پرداخت زکات وکیل می گیرد، چه وظیفه ای دارد؟
ج _ هنگامی که زکات را به آن وکیل می دهد، بنابر احتیاط واجب، باید نیت کند آنچه را وکیل او به فقیر خواهد داد زکات باشد، وکیل نیز وقتی زکات را به فقیر می دهد باید از طرف مالک نیت زکات نماید.

س 187 _ اگر مالک یا وکیل او، بدون قصد قربت، زکات را به فقیر بدهد، آیا زکات حساب می شود؟
ج _ اگر پیش از آن که مال از بین برود، خود مالک نیت زکات کند، زکات حساب می شود.

س 188 _ چه زمانی باید احتیاط زکات جو و گندم را داد؟
ج _ بنابر احتیاط، هنگامی که گندم و جو را از کاه جدا می کنند، انسان باید زکات را به فقیر بدهد یا از مال خود جدا کند.

س 189 _ زکات خرما و انگور را احتیاط چه موقعی باید داد؟
ج _ موقع خشک شدن خرما و انگور، انسان باید زکات را به فقیر بدهد یا از مال خود جدا کند.&l t;BR style=”mso-special-character: line-break”>

س 190 _ زکات طلا و نقره و گاو و گوسفند و شتر را احتیاط چه موقعی باید داد؟
ج _ بعد از تمام شدن ماه یازدهم باید به فقیر بدهد یا از مال خود جدا نماید.

س 191 _ آیا می تواند دادن زکات را به تأخیر اندازد؟
ج _ اگر منتظر فقیر معینی باشد یا بخواهد به فقیری بدهد که از جهتی برتری دارد ، نمی تواند دادن زکات را به تأخیر اندازد.

س 192 _ بعد از جدا کردن زکات، آیا لازم است فورا آن را به مستحق بدهد؟
ج _ بعد از جدا کردن زکات لازم نیست، فورا آن را به مستحق بدهد، ولی ا
گر به کسی که می شود زکات داد، دسترسی دارد، بنابراحتیاط مستحب دادن زکات را تأخیر نیندازد.

س 193 _ اگر کسی می تواند زکات را به مستحق برساند، اما ندهد و به سبب کوتاهی او، از بین برود، چه تکلیفی دارد؟
ج _ باید عوض آن را بپردازد.

س 194 _ کسی که می تواند زکات را به مستحق برساند، اگر زکات را ندهد و بدون آن که در نگهداری آن کوتاهی کند، از بین برود، چه تکلیفی دارد؟
ج _ چنانچه دادن زکات را به قدری تأخیر اندازد که نمی گویند، فورا داده است باید عوض آن را بدهد.

س 195 _
اگر کسی دو یا سه ساعت دادن زکات را تأخیر اندازد و در همان دو یا سه ساعت تلف شد، چه تکلیفی دارد؟
ج _ در صورتی که مستحق نبوده، چیزی بر او واجب نیست و اگر مستحق حاضر بوده، بنابراحتیاط واجب، باید عوض آن را بدهد.

س 196 _ اگر زکات را از خود مال کنار بگذارد، آیا می تواند در بقیه مال تصرف نماید؟
ج _ می تواند در بقیه مال تصرف کند.

س 197 _ اگر زکات را از مال دیگرش کنار بگذارد، آیا می تواند در تمام مال تصرف نماید؟
ج _ می تواند در تمام مال تصرف نماید.

س 198 _
آیا انسان می تواند زکاتی را که کنار گذاشته برای خود بردارد و چیز دیگری به جای آن بگذارد؟
ج _ نمی تواند زکاتی را که کنار گذاشته، برای خود بردارد و چیز دیگری، به جای آن بگذارد.

س 199 _ منفعت زکات، مال چه کسی است؟
ج _ اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی ببرد، مثلا گوسفندی که برای زکات گذاشته بره بیاورد، مال فقیر است.

س 200 _ هنگامی که زکات را کنار می گذارد، چه وظیفه ای دارد؟
ج _ اگر مستحقی حاضر باشد، بهتر است زکات را به او بدهد، مگر کسی را در نظر داشته باشد که دادن زکات به او از جهتی بهتر باشد.

س 201 _ اگر کسی بدون اجازه حاکم شرع، با مالی که برای زکات کنار گذاشته تجارت کند، در صورت منفعت یا ضرر چه تکلیفی دارد؟
ج _ اگر ضرر نماید، نباید چیزی از زکات کم کند، ولی اگر منفعت کند، بنابراحتیاط واجب باید آن را به مستحق بدهد.

س 202 _ اگر کسی قبل از آن که زکاتی بر او واجب گردد، چیزی بایت زکات به فقیر بدهد، آیا زکات حساب می شود؟
ج _ زکات حساب نمی شود.

س 203 _ در چه صورت چیزی را که قبل از واجب شدن زکات برای زکات داده است، زکات حساب می شود؟
ج _ هنگامی که زکات بر او واجب شد، اگر چیزی که به فقیر داده از بین نرفته باشد و آن فقیر نیز بر فقر خود باقی باشد، می تواند چیزی را که به او داده بابت زکات حساب کند.

س 204 _ اگر فقیری، چیزی را بابت زکات از انسانی که بر او زکات واجب نشده است، بگیرد، و آن چیز در دست فقیر تلف شود، چه تکلیفی بر عهده آن فقیر است؟
ج _ اگر چیزی بابت زکات بگیرد و پیش او تلف شود، ضامن است.

س 205 _ در این صورت، آیا آن شخص که زکات …. بر او واجب شده، می تواند مال قبلی را زکات حساب نماید؟
ج _ موقعی که زکات بر انسان واجب می شود، اگر آن فقیر به فقر خود باقی باشد، می تواند چیزی را که به او داده بابت زکات حساب کند.

س 206 _ فقیری که نمی داند زکات بر انسان واجب نشده، اگر چیزی بابت زکات بگیرد و پیش او تلف شود، آیا ضامن است؟
ج _ ضامن نیست.

س 207 _ آیا انسان می تواند آن را بابت زکات حساب نماید؟
ج _ انسان نمی تواند آن را بابت زکات حساب نماید.

س 208 _ در دادن زکات، چه چیزهایی مستحب است؟
ج _ مستحب است در دادن زکات، خویشان خود را بر دیگران، اهل علم و کمال را بر غیر آنان و کسانی را که اهل سؤال و گدایی نیستند، بر اهل سؤال مقدم بدارد.

س 209 _ زکات گاو و گوسفند و شتر را مستحب است به چه کسانی بدهد؟
ج _ زکات گاو و گوسفند و شتر را به فقیرهای آبرومند بدهد. ولی اگر دادن زکات به فقیری از جهتی دیگر بهتر باشد مستحب است زکات را به او بدهد.

س 210 _ بهتر است زکات و صدقه را به چه صورتی بدهند؟
ج _ بهتر است زکات را آشکارا و صدقه مستحب را به طور مخفی بدهند.

س 211 _ اگر در شهر کسی که می خواهد زکات بدهد، مستحقی نباشد، بعد مستحق پیدا کند، دهنده زکات چه وظیفه ای دارد؟
ج _ باید زکات را به شهر دیگری ببرد و به مصرف زکات برساند.

س 212 _ در صورت بردن زکات به شهری دیگر و به مصرف رساندن آن آیا می تواند مخارج بردن را از زکات بردارد؟
ج _ می تواند مخارج بردن آن را از زکات بردارد.

س 213 _ اگر زکات بدون کوتاهی تلف شد، آیا ضامن است.
ج _ ضامن نیست.

س 214 _ اگر در شهر کسی که زکات می دهد، مستحق پیدا شود، آیا می تواند زکات را به شهر دیگری ببرد؟
ج _ می تواند زکات را به شهر دیگری ببرد، ولی مخارج برای آن را باید از خودش بدهد.

س 215 _ اگر زکات در بین بردن به شهر دیگری، تلف شد، آیا ضامن است؟
ج _ اگر زکات تلف شد، ضامن است. مگر با اجازه حاکم شرع برده باشد.

س 216 _ اجرت وزن کردن و پیمانه نمودن زکات با چه کسی است؟
ج _ اجرت وزن کردن و پیمانه نمودن گندم، جو، کشمش و خرمایی که برای زکات می دهد، با خود اوست.

س 217 _ کسی که دو مثقال و پانزده نخود نقره یا بیشتر بابت زکات بدهکار است، چه مقدار باید به فقیر بدهد؟
ج _ بنابراحتیاط مستحب، باید کمتر از دو مثقال و پانزده نخود نقره به یک فقیر ندهد و نیز اگر غیر از نقره چیز دیگری مانند گندم و جو بدهکار باشد و قیمت آن به دو مثقال، پانزده نخود نقره برسد، بنابراحتیاط باید به یک فقیر، کمتر از آن ندهد.

س 218 _ آیا انسان می تواند از مستحق در خواست کند، زکاتی را که از او گرفته، به او بفروشد؟
ج _ مکروه است.

س 219 _ اگر مستحق بخواهد زکات را بفروشد، آیا می توان از او خرید؟
ج _ اگر مستحق بخواهد، چیزی را که گرفته بفروشد، بعد از قیمت کردن آن، کسی که زکات را به او داده می تواند آن را بخرد.

س 220 _ اگر کسی شک کند که بر او واجب بوده داده یا نه، چه تکلیفی دارد؟
ج _ اگر آن مال زکوی موجود باشد، بنابراحتیاط واجب باید زکات بدهد، هر چند شک او برای زکات سالهای پیش باشد.

س 221 _ اگر مال زکوی موجود نبود، چه وظیفه در هنگام شک در دادن یا ندادن زکات داد؟
ج _ اگر مال زکوی موجود نیست، زکات بر او واجب نیست هر چند از سال حاضر باشد.

س 222 _ آیا فقیر می تواند زکات را به کمتر از مقدار آن، جمع کند؟
ج _ نمی تواند زکات را به کمتر از مقدار آن جمع کند.

س 223 _ آیا می تواند چیزی را گران تر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید؟
ج _ نمی تواند چیزی را گران تر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید.

س 224 _ آیا فقیر می تواند زکات را از مالک بگیرد و به او ببخشد.
ج _ نمی تواند زکات را از مالک بگیرد و به او ببخشد.

س 225 _ کسی که زکات زیادی بدهکار است و فقیر شده و نمی تواند زکات را بدهد چه وظیفه ای دارد؟
ج _ چنانچه توبه کند، حاکم شرع می تواند زکات را از او بگیرد و به او ببخشد و بهتر است زکات را از او بگیرد و به او قرض بدهد و او را وکیل نماید هر مقدار که متمکن شد، تدریجا به فقرا بدهد.

س 226 _ آیا از زکات می توان قرآن، کتاب دینی یا کتاب دعا خرید و وقف نمود؟
ج _ انسان می تواند از زکات _ از سهم سبیل الله _ قرآن یا کتاب دینی و یا کتاب دعا بخرد و وقف نماید اگر چه بر اولاد خود و بر کسانی وقف کند که خرج آنان بر او واجب است و هم چنین می تواند تولیت وقف را بر خود و اولاد خود قرار دهد.

س 227 _ آیا می توان از زکات ملک خرید و بر اولاد و یا کسی که مخارج آنان بر او
واجب است وقف نمود؟
ج _ انسان نمی تواند از زکات، ملک بخرد و بر اولاد خود یا بر کسانی که مخارج آنان بر او واجب است وقف نماید که درآمد آن را برای مخارج خود مصرف کند.

س 228 _ آیا فقیر می تواند برای حج، زیارت و مانند آن زکات بگیرد؟
ج _ می تواند برای رفتن به حج، زیارت و مانند آن زکات بگیرد.

س 229 _ اگر فقیری به مقدار خرج سال اش زکات گرفته باشد، آیا می تواند برای زیارت زکات بگیرد؟
ج _ اگر به مقدار خرج سال اش زکات گرفته باشد، بنابر احتیاط برای زیارت و مانند آن زکات نگیرد.

س 230 _ اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد قصد مالک این بوده که خود آن فقیر، از زکات برندارد. آیا فقیر می تواند از آن برای خودش بردارد؟
ج _ نمی تواند چیزی از آن برای خودش بردارد.

س 231 _ اگر یقیین داشته باشد قصد مالک این نبوده که آن فقیر وکیل برای خودش برندارد، از آن مال برای خودش بردارد؟
ج _ اگر یقین داشته باشد، قصد مالک این نبوده، برای خودش نیز می تواند بردارد.

س 232 _ اگر فقیری، شتر، گاو، گوسفند، طلا و نقره را بابت زکات بگیرد، چنانچه شرط هایی که برای واجب شدن زکات گفته شد، در این مال ها جمع باشد، آیا باید زکات بدهد؟
ج _ باید زکات آن را بدهد.

س 233 _ اگر دو نفر، در مالی که زکات آن واجب شده با هم شریک باشند و یکی از آنها زکات قسمت خود را بدهد و بعد مال را تقسیم کنند، چه تکلیفی دارند؟
ج _ چنانچه بداند شریک اش، زکات سهم خود را نداده، تصرف او در سهم خودش اشکالی ندارد.

س 234 _ کسی که خمس یا زکات بدهکار است و کفاره و نذر و مانند آن نیز بر او واجب است و قرض نیز دارد چه تکلیفی بر عهده اوست؟
ج _ چنانچه نتواند همه آنها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد، باید خمس و زکات را بدهد. و اگر از بین رفته باشد، می تواند خمس یا زکات را بدهد و یا کفاره نذر و قرض خود را ادا نماید.

س 235 _ کسی که خمس یا زکات بدهکار است و نذر و مانند آن نیز بر او واجب است و قرض نیز دارد، اگر بمیرد و مال او برای همه آنها کافی نباشد، چگونه باید عمل نمود؟
ج _ چنانچه مالی که خمس و زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد، باید خمس و زکات را بدهند و بقیه مال او ر
ه به چیزهای دیگری که بر او واجب است قسمت کنند و اگر مالی که خمس و زکات آن واجب شده از بین رفته باشد، باید مال او را به خمس، زکات، قرض، نذر و مانند آن قسمت نمایند. مثلا اگر چهل تومان خمس بر او واجب است و بیست تومان به کسی بدهکار می باشد و همه مال او سی تومان است باید بیست تومان بابت خمس و ده تومان بابت قرض او بدهند.

س 236 _ کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند می تواند برای معاش خود کسب کند، آیا می توان به او زکات داد؟
ج _ چنانچه تحصیل آن علم واجب یا مستحب باشد، می توان به او زکات داد و اگر تحصیل آن علم واجب یا مستحب نباشد، زکات دادن به او اشکال دارد.

منبع: www.shaaer.com

برداشت از: www.askdin.com