هپاتیت و ازدواج(1)

یکی از حوادث مهم در زندگی هر فرد، هپاتیت و ازدواج است. ازدواج فرزند یکی از مهمترین آرزوهای پدران و مادران است. هر دختر و پسری در سنین ازدواج برای دادن پاسخ به خوستگاران خود در احوال ایشان تأمل می کنند و… . در کشور ما حدود ۲ تا ۳ میلیون نفر ناقل بیماری هپاتیت ب وجود دارد. مهمترین راه انتقال این بیماری در کشور ما، از طریق مادران آلوده به نوزدان است و اکثر این کودکان به عنوان یک ناقل بدون علامت بوده و در ظاهر علامتی دال بر وجود این بیماری ندارند. جوانان ناقل هپاتیت ب نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اغلب این افراد تا سنین بالا علامتی دال بر وجود بیماری نداشته و در ظاهر امر با سایر افراد جامعه تفاوتی ندارد.

اکثر ناقلین هپاتیت ب به دنبال اهداء خون و یا وجود یک مورد مشابه در خانواده شناسایی می شوند. حال این سؤال است اگر دختر یا پسری در سنین ازدواج متوجه شد که به این بیماری مبتلا است چه باید بکند؟ آیا این جوانان می توانند ازدواج کنند؟ آیا ازدواج با این افراد بلامانع است؟ و … در این بحث تلاش می کنیم با شیوه ی علمی و صحیح به سؤالات شما عزیزان پاسخ دهیم.

ازدواج با ناقل هپاتیت

ویروس هپاتیت ب علاوه بر خون در تمام ترشحات بدن از جمله مایع منی، ترشحات واژن، بزاق و اشک وجود دارد. تماس هر زخم پوستی و یا مخاط (از قبیل مخاط چشم و…) و یا زخم های داخل دهان با خون و یا ترشحات فرد ناقل هپاتیت می تواند به انتقال این بیماری منجر شود. با توجه به راههای انتقال هپاتیت ب، تماس جنسی با فرد ناقل هپاتیت نیز یکی از شیوه های انتقال این ویروس ولی خوشبختانه با توجه به رعایت بسیاری از نکات اخلاقی و بهداشتی توسط مردم فهیم کشور ما این شیوه ی انتقال بسیار کم است. در کشورهای غربی راه عمده انتقال هپاتیت ب از طریق تماس جنسی است و غالباً روابط جنسی در این کشورها خارج از چارچوب خانواده و با شرکاء جنسی متعدد و با استفاده از شیوه ی غیر معقول جنسی صورت می گیرد. ولی همان گونه که گفته شد در کشور ما انتقال از راه مادران آلوده به نوزدان راه عمده ی انتقال این بیماری است.

حتی در زندگی نزدیک و مشترک جنسی نیز میزان انتقال آنقدر که تبلیغ می شود بالا نیست. جالب توجه است که بدانید احتمال ابتلای یک کشور و یا پرستار شاغل در بیمارستان ۶ تا ۱۰ درصد بوده است و علت آن تماس با خون و ترشح
ات بیماران مبتلا به هپاتیت ذکر شده است. در این شرایط به نظر شما آیا پزشک و پرستار به دلیل احتمال بروز این خطر باید شغل خود را رها کنند؟ و یا شما نیز به دلیل احتمال انتقال این بیماری باید از ازدواج فرار کنید. ازدواج حق شماست و تنها با رعایت نکات بهداشتی لازم و تلقیح واکسن به همسرتان می توانید زندگی عادی داشته باشید. وجود HBsAg در مایع منی و ترشحات مایع منی و ترشحات واژن به معنای انتقال صددرصد آن نیست و خوشبختانه خطر انتقال هپاتیت در زندگی زناشویی سالم حتی بدون انجام واکسیناسیون زیاد نیست (البته به این دلیل نباید در مورد تلقیح واکسن هپاتیت به خود اِهمال کنید.)

در موضوع هپاتیت و ازدواج، یک زوج تزریق به موقع واکسن می تواند خطر انتقال بیماری هپاتیت را از همسر ناقل به فرد سالم از بین ببرد. توصیه می شود تا نسبت به تلقیح واکسن هپاتیت ب در سه نوبت اقدام کرده و یک تا سه ماه پس از اتمام واکسیناسیون نسبت به انجام آزمایش آنتی بادی ضد هپاتیت ب (HBsAg) اقدام نموده تا از تأثیر مثبت واکسن مطمئن شوید. همانطور که گفته شد خوشبختانه احتمال انتقال این بیماری از راه تماس جنسی بین همسران بسیار کم است (حتی اگر واکسن تزریق نشده باشد) ولی ما برای کم کردن این خطر و کاهش آن تا حد صفر تلاش می کنیم. لذا پیشنهاد می کنیم بعد از دو نوبت تزریق واکسن، روابط جنسی داشته باشید.

علایم و نشانه های هپاتیت(2)

علایم هپاتیت حاد

از نظر بالینی سیر هپاتیت حاد به طور گسترده از علایم و نشانه های هپاتیت خفیفی که نیاز به درمان ندارند تا نارسایی برق آسای کبدی نیازمند پیوند کبد متغیر است. در افراد جوان تر، احتمال ایجاد هپاتیت ویروسی حاد بیشتر است. اف
راد علامتدار پس از مرحله ی نقاهت ۷ تا ۱۰ روزه مراجعه می کنند و بیماری مجموعاً ۲ تا ۶ هفته طول می کشد. علایم اولیه عبارتند از: علایم شبیه آنفلوآنزا، که در اکثر عفونت های ویروسی حاد شایع هستند (شامل احساس کسالت، دردهای عضلانی و مفصلی)، تب، تهوع یا استفراغ، اسهال و سردرد.

نشانه های اختصاصی تر که می توانند در هپاتیت حاد ناشی از علل مختلف وجود داشته باشند عبارتند از:

• 
  
  کاهش شدید اشتها،
  
  
• 
  
  تنفر از کشیدن سیگار در افراد سیگاری،
  
  
• 
  
  تیره شدن رنگ ادرار،
  
  
• 
  
  کم رنگ شدن مدفوع،
  
  
• 
  
  زرد شدن چشم ها و پوست (یرقان) و احساس ناراحتی در شکم.

معمولاً به جز زردی که در ۳۳% موارد و بزرگ و حساس شدن کبد که در ۱۰% موارد دیده می شود سایر یافته های فیزیکی ناچیز هستند. گاهی (در ۵% موارد) بزرگی غدد لنفاوی و بزرگی طحال (در ۵% موارد) وجود دارند.

علایم هپاتیت مزمناکثر بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن، بدون علامت باقی می مانند یا علایم خفیفی دارند و غیر طبیعی شدن آزمایش های خونی تنها نکته مثبت است. علایم و نشانه های هپاتیت ممکن است با میزان آسیب کبد یا علت هپاتیت مرتبط باشند. یرقان می تواند علامت دیررسی باشد و آسیب وسیع کبدی را نشان دهد. سایر یافته ها عبارتند از:

• 
  
  احساس پر بودن شکم به دلیل بزرگ شدگی کبد یا طحال،
  
  
• 
  
  تب خفیف و احتباس مایع در شکم (آسیت).
  
  
• 
  
  تخریب وسیع و ایجاد بافت جوشگاهی (اِسکار) در کبد یعنی (سیروز) منجر به کاهش وزن،
  
  
• 
  
  به سادگی کبود شدن بدن و تمایل به خونریزی می شوند.
  
  
• 
  
  جوش صورت (آکنه)،
  
  
• 
  
  قاعدگی غیر طبیعی،
  
  
• 
  
  ایجاد بافت های جوشگاهی (اِسکار) ریه،
  
• 
  
  التهاب تیروئید و کلیه ها ممکن است در زنان مبتلا به هپاتیت خود ایمن دیده شوند.

معمولاً در معاینه بالینی بیمار، علایم سیروز یا علایم مرتبط با علت هپاتیت وجود دارند.

نکته:

هپاتیت ممکن است تا ۳۰ سال در بدن فرد به شکل مخفی باقی بماند و با علایمی همراه نشود ولی به تدریج به تخریب کبد بیانجامد. تخمین زده شده است که تقریباً دو سوم افراد مبتلا به هپاتیت از عل
ایم و نشانه های هپاتیت بی اطلاع هستند و ممکن است بسیاری از آنها به طور ناخواسته، بیماری هپاتیت را به سایرین انتقال دهند.

هپاتیت و التهاب کبد(3)

 

&lt ;o:p>

هپاتیت و التهاب کبد، نوعی آسیب کبدی است که بوسیله ی وجود سلول های التهابی در بافت کبدی مشخص می شود. هِپار (hepar) یا هِپاتو (hepato) در زبان یونانی باستان به معنی کبد و پسوند itis به معنی التهاب است.

انواع هپاتیت

هپاتیت انواع مختلفی دارد که برخی قابل سرایت و بعضی دیگر غیر مسری هستند. هپاتیت ممکن است خود محدود شونده باشد و خودبه خود بهبود یابد یا به سمت ایجاد بافت جوشگاهی (اِسکار) کبد پیش برود.

چنان چه هپاتیت کمتر از ۶ ماه طول بکشد، حاد و اگر بیش از ۶ ماه به طول بیانجامد، مزمن است. اکثر موارد تخریب کبدی در سراسر جهان را ویروس های موسوم به ویروسهای هپاتیت ایجاد می کنند. حدود نیمی از مردم جهان یا قبلاً مبتلا به هپاتیت شده اند یا در حال حاضر مبتلا به آن هستند. هپاتیت، همچنان شایع ترین عفونت خونی در ایالات متحده است که علت آن را وجود افرادی دانسته اند که به رفتار پر خطر دست می زنند (معتادان تزریقی و افراد دارای تماس های جنسی محافظت نشده بیشترین گروه را تشکیل می دهند.)

چنان چه سلول های کبدی در اثر حمله ویروس هپاتیت تخریب شوند، این سلول ها به شکل توده هایی در کبد باقی می مانند و کبد توانایی بازسازی خود را از دست می دهد و سفت و بزرگ می شود و خون به راحتی قادر به عبور از کبد نیست و عملکرد
طبیعی کبد از بین می رود. این وضعیت سیروز کبدی نامیده می شود و در بیش از ۳۰% افراد مبتلا به هپاتیت مزمن روی می دهد. سیروز کبدی احتمال بروز سرطان کبد را افزایش می دهد که ممکن است طی حدود ۲۰ سال پس از سیروز ایجاد شود. احتمال ایجاد سرطان کبد در بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن، ۲۰۰ برابر بیش از سایرین است سیروز و سرطان کبد موجب نارسایی کبد و مرگ بیمار می شوند.

هپاتیت همچنین ممکن است در اثر سموم (به ویژه الکل)، سایر عفونت ها یا فرآیند خود ایمنی (اتوایمیون) ایجاد شود. چنانچه فرد مبتلا وجود بیماری را حس نکند، بیماری سیرر تحت بالینی دارد. اگر بیماری عملکردهای کبدی شامل غربالگری مواد زیان بخش، تنظیم ترکیب خون و تولید صفرا به منظور کمک به هضم را مختل کند، فرد احساس ناخوشی می کند و علایم بیماری ایجاد می شوند.

علل هپاتیت

• 
  
  هپاتیت ویروسی: هپاتیت A,B ,C , D , E,F,G (بیش از ۹۵% از علل ویروسی)، هرپس سیمپلکس (هرپس ساده)، ویروس سیتومگال، ویروس ابشتاین- بار، ویروس تب زرد، آدنو ویروس ها.
  
  
• 
  
  عفونت غیر ویروسی: توکسوپلاسما، لپتوسپیرا، تبQ، تب منقوط کوه های راکی. – الکل- سموم: سم آمانیتای موجود در قارچ ها، تتراکلریدکربن، آسافتیدا.
  
  
• 
  
  داروها: استامینوفن، آموکسی سیلین، داروهای ضد سل، ماینو سیکلین و بسیاری از داروهای دیگر که بعداً به آنها اشاره خواهد شد.
  
  
• 
  
  هپاتیت ایسکمیک (هپاتیت ناشی از کاهش گردش خون کبد).
  
  
• 
  
  حاملگی
  
  
• 
  
  بیماری های خود ایم
  نی (مثل لوپوس اریتماتوی سیستمیک).
  
  
• 
  
  بیماری های متابولیک (مثل بیماری ویلسون).

علل هپاتیت مزمن

• 
  
  هپاتیت ویروسی: هپاتیت B همراه با هپاتیت D یا بدون آن، هپاتیت C (هپاتیت A ,E منجر به هپاتیت مزمن نمی شوند.)
  
  
• 
  
  هپاتیت خودایمنی (اتوایمیون).
  
  
• 
  
  الکل
  
  
• 
  
  داروها: متیل دوپا، نیتروفورانتویین، ایزونیازید، کتوکونازول
  
  
• 
  
  هپاتیت چرب (استئاتوهپاتیت) غیر الکلی.
  
  
• 
  
  علل ارثی: بیماری ویلسون، کمبود آلفا ۱-آنتی تریپسین.
  
  
• 
  
  سیروز صفراوی اولیه و التهاب صفراوی (کُلانژیت) اسکلروز کننده اولیه گاهی علایم هپاتیت و التهاب مزمن کبد را تقلید می کنند.

بهترین راه پیشگیری از هپاتیت(4)

کبد در حالت طبیعی فرآورده‌های زائد را در خون تجزیه می‌کند. زمانی که کبد دچار التهاب می‌شود، عمل پاک‌سازی فرآورده‌
های زائد خون درست صورت نمی‌گیرد. وقتی عملکرد کبد با اختلال مواجه می‌شود، ماده زائدی به نام بیلی‌روبین در خون و بافت‌ها شروع به تولید می‌کند. تولید این ماده در بدن باعث زرد شدن پوست بدن فرد مبتلا می‌شود که اصطلاحاً به آن زردی گفته می‌شود.

بهترین راه جلوگیری از ابتلا به انواع هپاتیت

موثرترین و بهترین راه پیشگیری از ابتلا به انواع هپاتیتA و B تزریق واکسن است. این واکسن، ویروس ضعیف شده‌ای است که در هپاتیتA در ۲ دوره تزریق و در هپاتیتB در ۳ دوره تزریق، به بدن تزریق می‌شود و سپس بدن آنتی بادی‌هایی می‌سازد که با این ویروس مقابله می‌کند و فرد را در مقابل این ویروس مقاوم می‌کند. واکسن هپاتیت A تا ۲۰ سال و واکسن هپاتیت B تا ۱۳ سال فرد را در مقابل ویروس هپاتیت مقاوم می‌کند. ولی متأسفانه برای هپاتیتC واکسنی وجود ندارد. ولی پزشک به این‌گونه بیماران توصیه می‌کند حتماً واکسن هپاتیتA وB را دریافت کنند چرا که بدن این افراد در مقابل ابتلا به این انواع هپاتیت بسیار مستعد است. در خصوص رعایت بهداشت و اصول ایمنی هم رعایت تمام مواردی که قبلاً ذکر شد کمک شایانی در عدم ابتلا به انواع هپاتیت می‌کند. از آنجا که هپاتیتA در ایران آندومیک است نیاز به تزریق واکسن آن وجود ندارد.

اهمیت پرداختن به مساله هپاتیت و رعایت اصول بهداشتی به این دلیل است که ویروس هپاتیت در محیط خارج از بدن به مدت طولانی زنده باقی می‌ماند و همین مساله شانس آلودگی به این ویروس را بالا می‌برد.

روش های درمان هپاتیت

با توجه به کم بودن درمان های دارویی هپاتیت و بی اثر بودن آنها در بسیاری از بیماران مبتلا به هپاتیت یا به دلیل نامطلوب بودن عوارض جانبی این داروها (به ویژه اینترفرون)، تعداد زیادی از این بیماران از دیگر روش های درمان هپاتیت و درمان های غیر دارویی هپاتیت به عنوان درمان جایگزین هپاتیت استفاده می کنند. بسیاری از این درمان ها به شکل محدود تحت کارآزمایی قرار گرفته اند و در اکثر موارد، استفاده از آنها بیشتر بر مبنای گزارش های شخصی بیماران و یا بررسی های ناکافی صورت می گیرد. ترکیبات گیاهی، مکمل های غذایی و ترکیبات هورمونی، از جمله روش های درمانی جایگزین هستند.

درمان گیاهی هپاتیت

در کشور چین از داروهای گیاهی به عنوان درمان اصلی هپاتیت استفاده می شود. گیاه خارشیری (Milk Thistle) بیش از تمام داروهای گیاهی دیگر برای درمان هپاتیت به کار می رود. این گیاه که ابتدا در روم باستان مورد استفاده قرار گرفت به کبد کمک می کند تا با آثار زیان بخش سموم مبارزه کند و ضمن کاهش تجمع چربی در کبد بازسازی کبد را تسریع نماید. احتمالاً این اثر ناشی از وجود مقادیر زیاد مواد آنتی اکسیدان و مواد شیمیایی ضد سم در گیاه مزبور است. از جمله این مواد، «گلوتاتیون» است که کبد را در برابر صدمات ناشی از سموم محافظت می کند. علاوه بر این، ماده ای موسوم به «سیلی مارین» در تخم گیاه خار شیری وجود دارد که موجب تقویت کبد می شود. این گیاه موجب تقویت RNA و در نتیجه، کمک به بازسازی کبد می شود. گیاه خارشیری، علایمی مانند خستگی،
بی اشتهایی و درد کبد را کاهش می دهد و ممکن است موجب بهبود عملکرد کبد و افزایش طول عمر بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن و سیروز شود.

وزارت بهداشت آلمان در سال ۱۹۸۶، تأثیر خارشیری را در درمان صدمات کبدی ناشی از هپاتیت تأیید کرد. معمولاً این گیاه به شکل کپسول و به میزان روزی ۲ تا ۳ عد مصرف می شود. از ریشه های گیاه داندلیون (Dandelion؛ کاسنی زرد یا گل قاصدک)، ریشه ی شیرین بیان (Licorice)، ریشه کاسنی فرنگی (Chicory)، گیاه چینی شیزاندرابری (Schizadra berry) نیز برای درمان هپاتیت استفاده شده است. ریشه شیرین بیان مقداری زیادی اسید گلیسریزیک دارد که می تواند التهاب کبد را کاهش دهد، متخصصان تصور می کنند که این اثر ریشه شیرین بیان ناشی از افزایش طبیعی میزان تولید اینترفرون در بدن است. دانشمندان چینی از مخلوط گیاهان برای درمان هپاتیت استفاده کرده اند که از جمله این داروهای گیاهی مخلوط می توان «بینگ گان لینگ» را نام برد. مخلوطی از ۱۰ تا ۱۵ گیاه مختلف چینی برای درمان هپاتیت C به کار رفته است. استفاده از مکمل ها، مانند ویتامین ها و مواد معدنی می تواند با افزایش موادی که در اثر اختلال کبدی کاهش می یابند و نیز با از بین بردن ویروس هپاتیت به درمان هپاتیت الکلی کمک کند. ویتامین B کمپلکس، ویتامین E، ویتامینC، ویتامین K، کلسیم، روی، کبالت و منگنز از جمله ی این موارد هستند و اکثراً به صورت آنتی اکسیدان عمل می کنند.

البته باید یادآوری نمود که داروهای گیاهی ممکن است عوارضی مانند استفراغ، سکته مغزی، بیماری های قلبی، آلرژی، سردرد، قرمزی پوست و تورم ایجاد کنند. استفاده از هورمونی که از تیموس ترشح می شود از سوی تعدادی از محققان برای درمان هپاتیت مؤثر دانسته شده است. تیموس غده ی کوچکی در قسمت بالای قفسه سینه است که در دوران کودکی بزرگ است ولی با افزایش سن کوچک می شود و از بین می رود. ترکیبی از مواد شیمیایی و آنزیم های بدست آمده از تیموس گاو به صورت به صورت کپسول یا آمپول ساخته شده و در بعضی از تحقیقات، به ویژه برای درما
ن هپاتیت B و C مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج همه ی این تحقیقات یکسان نبوده و نمی توان میزان اثر درمان مزبور را به طور قطع مورد تأیید قرار داد. استفاده از حجامت و خون گیری برای درمان هپاتیت از روش هایی است که مخالفان و موافقان بسیاری دارد.

نکته:

مصرف مقادیر بسیار زیاد ویتامین ها و مواد معدنی به ویژه ویتامین های D، K،A می تواند موجب صدمات کبدی شدید شوند، به ویژه مصرف زیاد ویتامین A می تواند به هیپرویتامینوزA بیانجامد که با پرفشاری خون و سیروز کبدی همراه است.

&#x 0D;

روش های درمانی جدید برای هپاتیت

امروزه با پیشرفت فناوری های علمی روش های درمانی جدید برای درمان هپاتیت مورد بررسی قرار گرفته اند. از جمله دانشمندان در حال تحقیق برای یافتن محیط کشت سلولی مناسب برای رشد هپاتیت C هستند تا بتوانند از این راه داروهایی را کشف کنند که تکثیر ویروس ها را متوقف نمایند. از جمله، دو داروی ضد ویروس به نام آدِفوویر و لوباکاویر که ساختمان آنها شباهت زیادی به قسمتی از ویروس هپاتیت دارد و حاوی پروتئین های DNA و RNA هستند در دست بررسی قرار گرفته اند. دانشمندان بر این عقیده اند که به دلیل شباهت مزبور، ویروس هپاتیت، آدفویرو لوباکاویر را به اشتباه به جای DNA و RNA مورد استفاده قرار می دهد تا تکثیر پیدا کند که همین امر موجب از بین رفتن ویروس می شود. از طرفی آدفوویر قادر است جهش های ویروسی مقاوم به سایر داروها را از بین ببرد. همچنین تعدادی از دانشمندان بر موضوع «چند درمانی» در روش های درمان هپاتیت متمرکز شده اند و معتقدند با توجه به جهش های مکرر و سریع ویروس هپاتیت و مقاوم شدن سریع آنها در برابر داروها باید از ترکیبی از چند داروی ضد ویروس، نظیر آنچه در درمان ایدز استفاده می شود استفاده کرد.

منبع:

1)                  منبع: کتاب ناقل هپاتیت

2)                  منبع: کتاب راهنمای پزشکی خانواده – بیماری های کبد و مجاری صفراوی

3)                  منبع: کتاب راهنمای پزشکی خانواده – بیماری های کبد و مجاری صفراوی

4)                  منبع: مرکز بهداشتی درمانی ورکان

http://rezadoost.ir