در طب سنتی چین که به TCM به معنی Traditional Chinese Medicine معروف است، بدن انسان تحت تاثیر دو نیروی مخالف هم به نام های یین و ینگ (Yin & Yang) قرار دارد. Yin به صفاتی چون سردی، آرامی و در کل حالت غیر فعال بر میگردد. در حالی که Yang به صفاتی چون گرمی، هیجان و فعال بودن نسبت داده می شود.
در این نگرش، سلامت بدن هنگامی حاصل می
شود که میان این دو نیرو تعادل برقرار باشد و عدم تعادل این دو نیرو باعث می شود که جریان حیاطی در بدن که به Qi (”چی” تلفظ می شود) معروف است مختل شود. این جریان از راه ها و نقاط خاصی در بدن گذر می کند. تعداد ۱۲ عدد از این مسیرها و نقاط بعنوان نقاط اصلی و تعداد ۸ عدد بعنوان نقاط سطح دوم معرفی می شوند، در مجموع بیش از ۲۰۰۰ نقطه نیز دیگر به آنها متصل میباشد.
اساس طب سوزنی بر تحریک این نقاط استوار است که می تواند جریان Qi در بدن را کنترل نماید. اینکه مدل چینی ها برای بدن درست است یا خیر جای بحث دارد اما دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که تحریک این قسمت های بدن می تواند روی وضعیت شیمایی و عصبی مغز تاثیر بگذارد و در نهایت منجر به عکس العملهایی مانند کاهش درد، تغییر فشار خون و … شود و در نهایت سلامت بیمار را منجر شود.
طب سوزنى به ۵ هزار سال قبل برمى گردد. این نوع درمان از کشور چین نشأت گرفته است. از نظر طب سوزنى جهان چیزى جز انرژى نیست. این انرژى در فضا به صورت انرژى فضایى با انواع انرژى که ما مى شناسیم وجود دارد و در زمین به صورت انرژى پنجگانه آب، خاک، آتش، باد و نور موجود است. انسان به عنوان جزیى از کل، از قوانین حاکم بر این مواد پیروى مى کند و در برابر تغییرات انرژى هم متأثر مى شود.
در سطح بدن انسان انرژى در مسیرهایى با محورهایى مشخص جریان دارد. این مسیرها یا محورها با مسیر عروق و اعصاب کاملاً هماهنگ است.
در جهان کنونى هنگامى که در بسیارى از بیماری ها علم پزشکى نتوانست پاسخگو باشد، متخصصان زیا
دى چاره کار را در آموختن طب جایگزین دانسته و به طب سوزنى و طب گیاهى رو مى آوردند.
دکتر پرچمى از معدود پزشکانى است که پس از تحصیل در رشته پزشکى، دوره تخصصى خود را در کشورهای آلمان و چین به آموزش طب سوزنى پرداخته است:
اساس طب سوزنى بر چه چیزى استوار است؟
– اساس این نوع طب به یافتن محل دقیق نقاط حساس بدن و تحریک متناسب آنهاست این نقاط باید براساس نوع بیمارى خود مراجعه کننده باشد. بنابراین به نظر مى رسد آشنایى با علم پزشکى براى یک پزشک طب سوزنى لازم است.
از نظر علم طب سوزنى بدن انسان داراى چه ویژگى هایى است؟
– از نظر این علم در بدن هر موجودى که زنده است دو نوع انرژى جریان دارد. این یک دیدگاه فلسفى است. براین اعتقاد که نشأت گرفته از طب چینى است دو انرژى «YANG» و «YIN» در بدن هر موجود زنده اى وجود دارد. تا زمانى که تعادل بین این دو انرژى برقرار باشد انسان در سلامت کامل به سر مى برد. هر آینه تعادل بین آنها تحت تأثیر عوامل داخلى یا خارجى مثل فشارهاى روحى، عدم تناسب کار اعضا مختل شود، فعالیت ارگان هاى مربوطه مختل و انسان دچار بیمارى مى شود.
تحریک نقاط حساس با چه ابزارى صورت مى گیرد؟
– تحریک متناسب نقاط خاصى از بدن به وسیله سوزن هاى مخصوص صورت مى گیرد که بسیار ظریف هستند و مى توانند تعادل از دس
ت رفته را به بدن برگردانند و بیمارى را به طور نسبى مداوا کنند.
صحبت از درمان نسبى شد ؛ مگر درمان قطعى امکان ندارد؟
– نه، حتى در علم پزشکى نیز درمان هیچگاه قطعى نیست بلکه داروهاى تجویز شده فقط قادرند مسکن درد باشند و یا تا حدى بیمارى را تحت کنترل درآورند.
وضعیت طب سوزنى در حال حاضر چگونه است؟
– طب سوزنى در دهه اخیر به علت اثرات درمانى شگفت انگیزش مورد توجه محافل پزشکى قرار گرفته است به طورى که هم اکنون در آلمان و آمریکا مراکز متعددى در این زمینه تأسیس شده است.
از سال ۱۹۷۵ سازمان بهداشت جهانى WHO پس از بررسى هاى طولانى و علمى درمان بیش از دهها نوع بیمارى را توسط این نوع طب مورد توجه قرار داده و اقدام به تأسیس مراکز آموزشى در چین جهت آموزش پزشکان خارجى کرد.
آیا همه بیمارى ها با این نوع طب قابل درمان هستند؟
– از جمله بیمارى هایى که با این نوع طب مى توان به درمان آن اقدام کرد، کمردرد هاى طولانی کشیده از نوع اسپاسم عضلانى، فتق دیسک بین مهره اى، درد ناشى از آرتروز بین مفاصل خصوصاً مفصل زانو، محدودیت هاى حرکتى در شانه منجمد، بازیابى توانایى حرکتى بعد از فلجى، سردردهاى عروقى مثل میگرن ، و انواع اعتیاد است.
شما به نقاط حساس بدن اشاره کردید، این نقاط در کدام قسمت از بدن واقع شده اند؟
– بیش از ۷۰۰ نقطه طلایى در بدن شناخته شده که ۳۶۰ نقطه آن تحت عنوان اصلى و بقیه اضافى تعریف شده اند. این نقاط در تماس قسمت هاى بدن به صورت محورهاى مجزا تعریف شده اند و پزشک در درمان هر بیمارى باید به تحریک این محورها بپردازد.
این طب از چه زمانى وارد ایران شده است؟
– طب سوزنى ۲۰ سال است که در ایران رایج شده و در قدیم به صورت موردى پزشکان اقدام به این نوع طبابت مى کردند. هم اکنون پزشکان زیادى هستند که با گرفتن مجوز از سازمان بهداشت و درمان پروانه فعالیت گرفته اند.
دوره درمان در این طب چه مدت است؟
– اغلب بیماران ما وقتى از درمان به وسیله طب پزشکى ناامید مى شوند به ما مراجعه مى کنند ولى چقدر خوب بود که قبل از هر مراجعه به بیمارستان و مصرف کردن دارو به ما مراجعه کنند. بیشتر افرادى که دچار بیمارى هاى مزمن مى شوند به ما مراجعه مى کنند یا کسانى که از عمل جراحى بنا به شرایط جسمانى و روحى و روانى شان ترس دارند، به استفاده از طب سوزنى رغبت نشان مى دهند. ولى باز هم مى گویم طب سوزنى درمان قطعى بیمارى نیست، تسکین دهنده درد است.
هزینه این نوع درمان به چه صورت است؟
– تمامى لوازم مصرفى این نوع طب از خارج تهیه مى شود. اغلب پزشکانى که با این نوع طب به درمان بیماران خود مى پردازند، خود شخصاً به چین یا کشورهاى تولید کننده ابزارآلات طب سوزنى مى روند و لوازم مورد نیاز را وارد مى کنند. اغلب لوازم یک بار مصرف هستند. پس مى بینید که باید نسبت به ویزیت پزشکان دیگر کمى بالاتر باشد. این طب به صورت یک یا دو جلسه در ماه نیست. ما براى بیمار نسخه تجویز نمى کنیم. در این طب شاید ۱۰ جلسه متوالى باید بیمار مراجعه و تحت درمان قرار گیرد.
گفته مى شد که بیمارى هاى لاعلاج را مى توان با این نوع طب درمان کرد؟
– نه این کذب محض است. این کار امکان ندارد. این طب هم مانند علم پزشکى است. مگر در این علم مى توان هر بیمارى را درمان کرد؟
آیا اتفاق افتاده که براى درمان یکى از بستگان خود از این نوع درمان استفاده کنید؟
– نه. استادانى که به ما آموزش مى دادند بر این باور بودند که نباید روى بستگان درجه یک کار کنیم. چون جواب نمى دهد. لازمه موفقیت در این کار حس گرفتن هنگام سوزن زدن است. ممکن است در
هنگام کار روى بستگان نزدیک شرایط روحى لازم براى این کار فراهم نشود.
من خودم اگر نیاز به درمان پیدا کنم از همکارانم درخواست مى کنم که این کار را روى من انجام دهند.
تصور بر این است که طب سوزنى نوعى تلقین است؟
– نه اصلاً اینگونه تصورات نمى تواند صحیح باشد. چون این طب حتى در دامپزشکى هم مورد استفاده قرار مى گیرد. در اروپا حیوانات زیادى را با این نوع طب مورد درمان و مداوا قرار مى دهند و حتماً مى دانید که حیوانات تلقین پذیر نیستند.
آیا مى توان براساس این طب از راه دور به درمان بیمارى اقدام کرد؟
– نه، باید با مریض صحبت کنیم. دیدن زبان، گرفتن نبض، ابزارآلات لازم براى درمان و تشخیص نوع بیمارى است. تا علائم بیمارى مشخص نشود امکان درمان وجود ندارد.
وقتى نوع بیمارى تشخیص داده شد، براساس محورهایى که در بدن انسان وجود دارد مناطقى را انتخاب مى کنیم و از طریق طب سوزنى سعى مى کنیم موازنه انرژى را در بدن بیمار برقرار کنیم. اخیراً در درمان بسیارى از بیمارى ها مى گویند این تحریک با لیزر انجام می گیرد چون درد کمترى هم دارد ولى تجربه ثابت کرده اثرات لیزر درمانى تقریباً نصف طب سوزنى است.
براى هر بیمار چند سوزن استفاده مى شود؟
– حدود ۸ تا ۱۰ سوزن. دردى که هر سوزن دارد مثل گزش قسمتى از بدن به وسیله حشره اى مثل پشه است. این سوزن ها فوق العاده باریک هستند و این درد به تحریک آن نقطه از بدن مى انجامد. در این نوع طب بیهوشى نیاز نیست. بیمارانى که از سوزن مى ترسیدند خواستار بى حس کردن نقطه اى که قرار بود سوزن زده شود مى شدند. ولى آنها نمى دانند که تأثیر سوزن به خاطر تحریک آن قسمت از بدن ناشى از درد آن است. سوزن ها ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت در بدن مى مانند.
آیا در مورد درمان بیمارى نوزادان هم از این طب مى توان کمک گرفت؟
– نه، چون لازمه تأثیر سوزن ها، آرامش و حرکت کم بیمار است ولى در کودکان و نوزادان چون آنها به طور دائم حرکت مى کنند نمى توان این طب را براى آنها به کار برد. آنها زیر سو
زن نمى مانند و مدام گریه مى کنند.
در چه نقطه اى از بدن امکان استفاده از این نوع طب وجود ندارد؟
– در ناف، چون خیلى حساس است. البته در مورد زن ها هم باید حتماً قبل از شروع درمان در قسمت هایى مثل شکم اطمینان حاصل شود که او باردار نباشد.
محورهاى طلایى بدن کدام هستند؟
– بدن انسان در ۱۴ محور تقسیم شده که ۳۶۰ نقطه طلایى در آن قسمت ها واقع شده اند. این محورها به صورت متناسب در قسمت هاى مختلف بدن تقسیم شده اند. هر محورى هم نمایانگر یک عضو بدن است. مثل محور طحال، محور کیسه صفرا، محور معده و …. مشکلات مردم تلفیقى از این محورها است.
سوزن درمانی
برای درمان بیماریها و دردها راه های زیادی در جهان وجود دارد که یکی از این راه ها در این مقاله شرح داده خواهد شد
سوزن درمانى متکى به این اصل است که نوعى ارتباط عصبى بین اندامهاى بدن و سطح خارجى بدن هست. آن گاه که اندامى بیمار یا عضوى دردناک مىشود مکانهایى خاص روى سطح خارجى بدن یا به واقع زیر پوست بدن که آنها را نقاط سوزنى مىنامند حساستر مىشوند. سوزن درمانى آن نقاط سوزنى را با سوزنهایى خاص تحریک مىکند و این تحریک به شکلى صورت مىگیرد که فعالیت آن نقاط را تعدیل کند و از این طریق اندام بیمار شده را شفا دهد، یا درد بیمار را تسکین دهد، یا او را بیهوش کند، یا آثار مطلوب دیگر تولید کند.
تاریخچه شکل گیری این روش چیست؟
سوزن درمانى بر این اصل کار مىکند که در همه بیمارىها، خواه جسمى یا ذهنى – روانى، نقاطى حساس شده روى سطح بدن جلوه مىکنند و با بهبود یا درمان بیمارى ناپدید مىشوند. این نقاط حساس شده در بیمارى را نقاط سوزنى مىنامند.
این روش چگونه عمل می کند؟
… فشار بر نقاطى خاص از بدن با الگوهاى خاص درد پیوند دارد، و تحریک کوتاه و شدید آن نقاط با سوزنها رهایى طویل مدت از درد تولید مىکند».
مغز انسان در واکنش به سوزن درمانى گروهى مواد طبیعى تسکین دهنده در
د که به آنها اندورفین مىگویند تولید مىکند
یک بخش دیگر از طب سنتى چین که جزیى از سوزن درمانى است تشخیص نبض است. حس کردن نبض بیمار به واقع اساس تشخیص در همه رشتههاى طب سنتى چین است. عمل تشخیص نبض یا نبضگیرى در طب سنتى چین چنان گسترده و حساس و دقیق است که مىتواند حتى بیمارىهاى پیشین شخص بیمار را صحیح بگوید
در نبض مچ دست یا رگ گردن شخص بیمار ممکن است تا چهارده نوع حالات متفاوت قابل حس کردن وجود داشته باشند، ولى بسیارى از درمانگران سوزن درمانى فکر مىکنند که پنج یا شش نوع نبض متفاوت کل رقمى است که در یک جلسه کوتاه معاینه مىتوان یافت.
روش اجرا چگونه است؟
نقاط سوزنى را معمولاً با سوزنهاى خاص تحریک مىکنند بیشتر درمانگران با تجربه چینى مىگویند که بهترین نتایج درمانى را تحریک سوزنى تولید مىکند. متون کهن چینى حدود پنجاه راه گوناگون فرو کردن سوزن را شرح مىدهند، ولى آن گاه که سوزن در نقطه صحیح فرو شده تنها شش اصل هستند که در مؤثر بودن تحریک سوزنى نقش دارند:
۱- تیزى نوک سوزن
۲- زاویه نفوذ سوزن
۳- عمقى که سوزن فرومىرود
۴- مقدار حرکت (لرزش) سوزن در نقطه
۵- طول زمانى که سوزن در نقطه مىماند
۶- تعداد جلسات درمان
آن گاه که درمانگر مکان نقطه را دقیقاً مشخص کرده است، او سوزن را در آن فرو مىکند و از چند ثانیه تا چند دقیقه در آن باقى مىگذارد
بیمارىهاى شفاگیر از سوزن درمانى
این روش براى رفع سنگ کلیه یا آرتروز پیشرفته ،سردرد، بیمارىهاى حاد دستگاه تنفس، روماتیسم حاد، مشکلات قاعدگى زنانه، مشکلات اندامهاى هضم غذا، اختلالهاى گوناگون دستگاه عصبى، و دردهاى گوناگون کاربرد دارد.اگر شرایط زیربنایى مولد علایم یک بیمارى غیرقابل علاج باشند درمان سوزنى او بىفایده خواهد بود.
طب سوزنی عناصر پنج گانه دخیل در آن
بنا به اعتقاد چینیان، شیوه طب سوزنی عناصر پنج گانه، نوع باستانی طب سوزنی است که به درمان تمام لایه های وجود شخص یعنی بدن، ذهن، قلب(احساسات) و روح می پردازد، روش کامل تر
و بسیار صحیح تر انجام درمان با طب سوزنی است. به این ترتیب شخص بیمار میتواند با تمام وجود سلامتی خود را بازیافته و به تعادل کامل برسد
درمانگر برای درک عمیق شخص بیمار اهمیت فراوانی قایل است و این مطلب با شناخت کامل محیط، تاریخچه زندگی و تاثیر عناصر پنج گانه بر زندگی این شخص حاصل میشود.
این پنج عنصر آتش، خاک، فلز، آب و چوب هستند. هر یک از این عناصر در شکل گیری وجود و شیوه عمل ما در زندگی موثرند. زمانی که طب سوزنی برای از بین بردن سریع علائم بیماری به کار برده میشود، formula acupuncture نامیده میشود. این روش درمان موقت و سطحی موثر است اما بیمار را از درون معالجه نمیکند. یک متخصص طب سوزنی عناصر پنج گانه، به خوبی از قوانین طبیعت آگاه است و میتواند از آنها برای تشخیص بیماری کمک بگیرد و به درمان کامل بیمار بپردازد.
درمانگر به دنبال نا هماهنگی در جریان انرژی بدن میگردد.در این حالت انرژی که در دوازده محور حیاتی بدن در جریان است در جاهایی به مانع برخورد کرده و دلیل آن عدم تعادل بین عناصر پنج گانه است. درمانگر باید عنصری را که در بدن ضعیف تر عمل میکند بیابد و با انتخاب نقطه صحیح برای انجام طب سوزنی، عنصر مورد نظر را تقویت کند و هماهنگی را به بدن برگرداند.
طب سوزنی با تاثیر بر جریان انرزی یا “چی” که در میان محورهای حیاتی بدن در جریان است، عمل میکند. این جریان با امتحان نبض های دوازده گانه ارزیابی میشود. در بدن انسان ۳۶۵ نقطه اصلی وجود دارد و اگر ما محورهای اصلی را به صورت رود در نظر بگیریم، این نقاط، مانند مخزنهای آبی هستند که میتوانند در صورت لزوم برمقدار آب رود بیافزایند و جریان انرژی را سریعتر و قوی تر کنند. برای هر نوع معالجه، درمانگر موانع موجود در مسیر جریان انرژی را پیدا میکند و برای رفع آن نقطه خاصی را انتخاب میکند.
توضیح بیشتری بر طب سوزنی
در ط
ی روزهای معالجه با طب سوزنی، این نقاط تغییر کرده یا تکرار میشوند تا زمانی که تعادل در بدن بیمار برقرار شود. دو روش پایه برای تحت تاثیر قرار دادن جریان “چی” به کار میرود، روش اول با فروکردن سوزنهای بسیار نازک در نقطه مورد نظر است که با آزاد کردن “چی” از یک گره، موجب حرکت آن میشود. روش دوم با استفاده از گیاهی به نام موکسا Moxa است. مخروطهای کوچکی از این گیاه اخته میشوند که مانند عود، بدون شعله میسوزند. این مخروط را بر روی نقطه مورد نظر قرار داده و میسوزانند تا با گرم کردن آن و فرستادن انرژی گرمایی، “چی” را آزاد کنند. گاهی اوقات برای خارج کردن انرژی بیش از حد در این روش، از سوزن هم استفاده میشود که البته این روش بسیار کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
عناصر پنج گانه در طب سنتی چین چه تعریفی دارند؟
عناصر پنج گانه، دیدگاه ظاهرا ساده و در درون پیچیده چینیان باستان را بر رابطه تنگاتنگ انسان و تمام مظاهر طبیعت به نمایش میگذارد. جهان بینی خاص این قوم همواره موجب تحسین دانشمندان علوم طبیعی و انسانی جهان را فراهم کرده است.
آتش
آتش نماد و عنصر تابستان بوده و با احساس شعف و شادمانی در ارتباط است. افرادی که عنصر غالب وجودشان آتش باشد، به داشتن دوستان زیاد و ایجاد روابط دوستانه با اطرافیان خود بسیار علاقه دارند. آنها معمولا خندان هستند و گاهی در عمق وجودشان احساس غصه وجود دارد که هیچ وقت دیده نمیشود.
خاک
خاک عنصر تابستان گذشته به شمار میرود و با حس همدردی و دلسوزی همراه است. افرادی که عنصر خاک بر وجودشان غالب است، میتوانند مانند یک مادر به دیگران رسیدگی کند و آنها را از هر نظر تغذیه کنند. هرچند احساس درک دیگران بسیار مهم است اما افراد خاکی گاهی بسیار تنها بوده و احساس خلاء م
یکنند.
فلز
فلز عنصر پاییز و با حس اندوه و ماتم همراه است. افراد تحت سلطه این عنصر، به دنبال هرچه پاک و روحانی باشد، هستند. آنها برای خود و دیگران استانداردهای بالایی در نظر دارند و احترام متقابل برایشان بسیار اهمیت دارد. گاهی اوقات آنها با حس ناگواری از “اگر چنین و چنان میشد…” زندگی میکنند.
آب
آب عنصر زمستان و مرتبط با حس ترس است. چنین افرادی دارای سماجت و اراده ای هستند که آنها را در شرایطی که موجب وحشت دیگران میشود، موفق و سربلند نگه میدارد. گاهی آنها حس عمیقی از وحشت را در وجود خود پنهان کرده اند.
چوب
چوب عنصر بهار و با حس خشم در ارتباط است. افرادی که با عنصر چوب هماهنگی بیشتری دارند، این افراد بیشتر از دیگران در کارها اعم از برنامه ریزی، تصمیم گیری و عمل، موفق هستند. نقطه قوت آنها آینده نگریشان است اما اگر از تعادل خارج شده باشند، به راحتی کارهایشان را رها میکنند و حس نا امیدی آنها را فرا میگیرد.
بیشتر با طب سوزنی آشنا شویم
سابقه طب سوزنی (Acupuncture) به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش و به کشور چین باز میگردد. شاید بتوان آنرا یکی از قدیمی ترین و در عین حال کاربردی ترین روشهای طبابت دانست که در حال حاضر در قرن ۲۱ ام مورد استفاده قرار می گیرد.
شناخت دوباره این طب را به جرات می توان مدیون روزنامه نگار مجله نیویورک تایمز یعنی جیمز رستون (James Reston) دانست که در سال ۱۹۷۱ دانست طی مقاله ای به بررسی روشهای طبابت در چین که توسط سوزن انجام می شد، دانست.
در اصل اصطلاح Acupuncture تشریح کننده مجموعه ای از روشها است که توسط آن نقاطی از بدن برای دریافت نتایج مورد نظر با روشهایی خاص مانند استفاده از سوزن تحریک می شود. طب سوزنی امروزه با استفاده از فرو کردن سوزن های خاصی به درون بدن از طریق پوست توسط دست و یا حتی جریان الکتریسیته انجام می شود.
سوزنهایی که در این طب از آن استفاده می شود فلزی هستند و تقریبا” به قطر چند تار موی سر می باشند. بیمارانی که این روش درمان را برای خود انتخاب می کنند اظهارات متفاوتی دارند، اما در مجموع اغلب آنها بیان می کنند که هنگام فرو کردن سوزن به بدنشان احساس درد زیادی نمی کنند. معمولا” تجربه و تخصص پزشک معالجه در استفاده از سوزن می تواند میزان درد حاصله را کاهش یا افزایش دهد.
سازمان مدیریت تغذیه و داروی آمریکا (FDA) در سال ۱۹۹۶ استفاده از سوزنهای مخصوص برای این نوع از روش درمان را تایید کرد. این سوزنها باید استریل باشند و می توان هریک از آنها را برای یک و فقط یک بیمار استفاده کرد. همچنین قبل از هر بار استفاده از سوزنها باید آنها را با الکل یا مواد ضدعفونی کننده تمیز کرد.
امروزه در درمان طب سوزنی ممکن است از جریان الکتریسته نیز استفاده شود.
بسیاری از پزشکان اعتقادی به این ن
وع از روش طبابت ندارند و برعکس بسیاری دیگر با استناد به آمار بدست آمده از بهبود بیماران این روش را برای معالجه توصیه می کنند. آزمایشها نشان می دهد این روش می تواند برای کاهش درد پس از جراحی، شیمی درمانی، جراحی های دندان و … بسیار موثر واقع شود.
همچنین شواهد بسیاری موجود است که طب سوزنی می تواند در معالجه بیماری هایی چون اعتیاد به مواد مخدر، فعال کردن دوباره ماهیچه های تنبل، سر درد، دردهای مفصلی، انواع آسم و تنگی نفس بعنوان یک راه حال و یا حداقل در کنار درمان دارویی استفاده شود. تحقیقات جدید نشان می دهد که طب سوزنی توانایی کاهش و حتی برطرف کردن انواع درد را داشته و می تواند توانایی های قسمت های مختلف بدن افراد را بالا ببرد
http://charismaco.com