فناوری هسته ای چیست؟

فناوری هسته ای چیست؟

فناوری هسته ای، به توانایی تبدیل
اورانیوم موجود در طبیعت می گویند که از طریق شکافت اتم ها به اورانیوم غنی شده که
دارای انرژی بسیار زیادی است به دست می آید. با شکافت هسته یا همان اتم اورانیوم،
انرژی هسته ای به صورت حرارت و انرژی گرمایی آزاد می شود که از آن می توان برای
تولید بخار آب و گرداندان توربین های تولید برق استفاده کرد.

اورانیوم یکی از چگال فلزات رادیواکتیو است که در طبیعت
موجود است. این فلز در بیشتر مناطق چون: صخره ها، خاک، اعماق دریا و اقیانوس ها
وجود دارد، به طوری که شاید میزان وجود و پراکندگی آن از طلا، نقره یا جیوه بیشتر
است. این
فلز به صورت اکسید و یا نمک های مخلوط در مواد معدنی مانند اورانیت یا کارونیت
وجود دارد و از نظر رنگ؛ سفید نقره ای و قابل انعطاف است.

تاریخ فناوری هسته ای  

حدود سه قرن پیش از میلاد، دمکریت،
دانشمند یونانی، پس از مطالعه بر روی اشیا، متوجه شد که اشیا علاوه بر شکل ظاهری
از ذرات بسیار ریز و قابل تجزیه تشکیل شده اند. وی نام این ذرات را «اتم» یعنی «نشکن» گذاشت. قرن ها بعد از این کشف، در سال ۱۷۰۰ میلادی، جان دالتون، دانشمند
انگلیسی، نیز پی به قابل تجزیه ب
ودن اتم ها برد. اما این نتیجه در حد نظریه باقی
ماند. تا این که در سال ۱۹۲۷ میلادی، آلبرت انشتین، دانشمند
آلمانی آمریکا تبار، نظریه تجزیه اتم ها را به صورت عملی اثبات کرد.

پس از این کشف، اولین آزمایش هسته ای در صحرای نوادا
توسط آمریکا به مرحله آزمایش گذاشته شد و در پایان جنگ جهانی دوم از آن در بمب
باران شهرهای ژاپن استفاده کرد.

پس از کشور آمریکا، در سال ۱۹۴۹ اتحاد جماهیر شوروی توانست به سلاح
های هسته ای دست یابد و آن را به مرحله اجرا بگذارد.

با افزایش تقاضای ساخت سلاح های هسته ای توسط کشورهای
قدرتمند نظیر فرانسه و چین رهبران کشورها به فکر کنترل ساخت این سلاح مخرب افتادند
و پیش
نهاد استفاده از انرژی مخرب برای صلح را دادند. به همین منظور در سال ۱۹۵۴ میلادی، آیزن هاور، رییس جمهور
آمریکا، برنامه «اتم برای صلح» را پیشنهاد داد. به دنبال این پیشنهاد، از سال ۱۹۵۴ تا سال ۱۹۵۶ میلادی، اساسنامه سازمان تدوین شد و
بعد از آن «آژانس انرژی هسته ای» تشکیل شد. در سال ۱۹۶۸ آژانس انرژی هسته ای، پیمان «منع
گسترش سلاح های هسته ای» با نام اختصاری « NPT»، (Non Proliferation of Nuclear Weapons
Treaty ) را توسط مجمع عمومی ملل متحد به تصویب رساند و
در سال ۱۹۷۰ نیز لازم الاجرا شد و در حال حاضر هم ۱۸۹ کشور عضو این پیمان هستند.

فناوری هسته ای در ایران

ایران در سال ۱۳۳۵، به منظور دستیابی به فناوری هسته
ای، موافقتنامه ای ۱۱ ماده ای را با ایالت متحده آمریکا
منعقد کرد که بر اساس این قرارداد ایران حق داشتن انرژی هسته ای برای استفاده غیر
نظامی از این انرژی را دارد و متعاقب این قرارداد در سال ۱۳۳۶ به عضویت آژانس بین المللی انرژی
اتمی در آمد و به عنوان اولین کشورها، پیمان عدم تکثیر سلاح های هسته ای، را در
سال ۱۳۴۷ امضا کرد و دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۴۹ آن را در مجلس به تصویب رساند و در
سال ۱۳۵۳ سازمان انرژی اتمی ایران را با ریاست «دکتر اعتماد» تاسیس
نمود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با وقوع جنگ تحمیلی
عراق علیه ایران، پروژه انرژی هسته ای متوقف شد و موضع کشورهای غربی در خصوص
همکاری جهت دستیابی به انرژی هسته ای صلح آمیز تغییر یافت و در حال حاضر نیز
کشورهای غربی با رهبری آمریکا در صدد متوقف کردن این پروژه هستند. اما با این وجود
در سال ۱۳۷۳ قردادی مبنی بر مشارکت روسیه با ایران در خصوص تکمیل و راه
اندازی واحد ۱ نیروگاه اتمی بوشهر منعقد شد و در سال ۱۳۷۷ این قرارداد مورد بازبینی قرار گرفت
و بدین ترتیب ساخت نیروگاه توسط شرکت روسی انجام گرفت.

در سال ۱۳۸۲، خبر تهیه سوخت هسته ای به وسیله ی
متخصصین ایرانی برای نیروگاه های هسته ای توسط، سید محمد خاتمی، رییس جمهور وقت،
منتشر شد و در سال ۱۳۸۵، ایران اعلام کرد که موفق به غنی
سازی اورانیوم به میزان ۳/۵ درصد شده است. در همین سال دکتر
محمود احمدی نژاد، در تالار کتابخانه دانشکده علوم رضوی در مشهد، خبر دستیابی
ایران به چرخه تولید سوخت هسته ای را اعلام کرد. بدین ترتیب شورای عالی انقلاب
فرهنگی بر آن شد تا ۲۰ فروردین ۱۳۸۵ را که روز انتشار اخبار مبنی بر
دستیابی ایران به فناوری غنی سازی اورانیوم و راه اندازی یک زنجیره کامل غنی سازی
در نطنز است را به پاس قدردانی از تلاش های دانشمندان و متخصصان ایرانی در تقویم
رسمی ایرانیان «روز ملی فناوری هسته ای» نام گذاری کند.

مهم ترین کاربرد فناوری
هسته ای
 

از مهم ترین کاربردهای انرژی هسته ای
که همواره ایران به دنبال دستیابی و استفاده صلح آمیز از این انرژی می باشد
عبارتند از: کاربرد در تولید برق، کاربرد در پزشکی هسته ای و امور بهداشتی، کاربرد
در بخش دامپزشکی و دامپروری، کاربرد در دسترسی به منابع آب، کاربرد در بخش صنایع
غذایی و کشاورزی و کاربرد در بخش صنعت.

– منبع:
آسمونی

منبع
: سایت تبیان