حکمت1 ــ روش برخورد با فتنه ها
قالَ علیه السلام: كُنْ فِي الْفِتْنَةِ كَابْنِ اللَّبُونِ؛ لا ظَهْرٌ فَيُرْكَبَ، وَ لا ضَرْعٌ فَيُحْلَبَ.
واژگان مهم:
اِبْنِ اللَّبُونِ: بچه شتر نر دو ساله
ظَهْرٌ: پشتی
ضَرْعٌ: پستانی
فَيُحْلَبَ: دوشیده شود
ترجمه:
امام علی علیه السلام فرمود: در زمان فتنه و تباهکاری مانند بچه شتر نر دوساله باش که نه پشت (توانایی) دارد تا بر آن سوار شوند و نه پستانی که از آن شیر بدوشند.
چکیده مفاهیم
باید در شرایط و موقعیت ویژه که حقایق مبهم است مواظب باشیم تا در گرداب فتنه گرفتار نشویم و به نفع فتنهگران اقدام نکنیم.
امام علیه السلام میفرماید در اینگونه موارد همچون بچه شتر نر دو ساله باش که نه به کسی سواری میدهد،
چون قدرت و توانایی آن را ندارد و نه پستانی دارد که از شیرش استفاده کنند.
در واقع امام علیه السلام، پیروان خود را به هوشیاری و زیرکی فراخوانده و به همکاری نکردن با فتنهگران امر فرموده تا بدین وسیله، فتنه تضعیف شود و از بین برود.
نکتــــــهها
1- «فتنه» در لغت به معنای کفر، گمراهی، آشوب، امتحان و آزمایش کردن و معانی دیگر آمده است.
اما در اصطلاح، به اختلاف عقاید و آراء مردم به طوری که به ایجاد ناآرامی و تشویش بین آنها، منجر گردد، فتنه گویند.
امروزه، به حوادث پیچیدهای که ماهیت آن روشن نیست، ظاهری فریبنده و باطنی مملو از فساد دارد و جوامع انسانی را به بینظمی، تباهی، عداوت، دشمنی، جنگ و خونریزی میکشاند، فتنه گویند.
2- غالباً غرض از فتنهگری، رسیدن به مقاصد سیاسی و به دست آوردن مناصب اجتماعی است، اما گاهی فتنه با اغراض فرهنگی و دینی نیز، همراه است،
مانند ترویج مادیگری و دنیا طلبی، گسترش بیبندوباری، انکار خدا یا دیگر واقعیتهای دینی و… .
3- به تصریح قرآن، گناه فتنهگری از قتل بزرگتر است:
(الفِتنَةُ أَشَدُّ مِنَ القتل) ؛ چرا که در قتل، جان انسانها گرفته میشود، ولی در فتنه یا ایمان مردم تباه میشود و یا امنیت جامعه که لازمه زندگی آرام است، از بین میرود؛ و این دو مهمتر از حیات آدمی است.
پیـــــــامها
1- از آنجا که اسباب فتنه غالباً مادی است، پس در هر زمانی فتنه وجود دارد. از این رو، آدمی در تمام لحظات و شرایط باید مراقب باشد تا در دام فتنه گران گرفتار نشود.
2- امام علی علیه السلام با تشبیه انسان مؤمن به بچه شتر نر [در هنگام فتنهها] در صدد بیان این نکته است که اگر چه مؤمن نیز در هنگام فتنه در میان مردم است و زندگی عادی خود را میگذراند؛
ولی نباید خود را ابزار و وسیله فتنهگران قراردهد و در جهت منافع آنان گام بردارد.
3. با توجه به شرایط و نوع فتنه باید با آن روبرو شد و از آن به سلامت گذشت و این به معنی سکوت و کناره گیری در هنگام فتنه ها نیست
زیرا گاهی سکوت، راه را برای سواری گرفتن و بهره بردن عده ای فتنه جو باز می نماید.
لطـــــــــــــــائف
در فتنه چنان باش که بارت ننهند وز دست و زبانت استعانت نبرند
زین آتش تند در حذر باش و بهوش تا مدعیانِ رند، جانت نخرند
خودآزمایی
1. فتنه در لغت و اصطلاح به چه معنا می باشد؟
2. به چه دلیل در این حکمت انسان مؤمن به بچه شتر نر تشبیه شده است؟
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
تهیه شده در واحد تولید محتوای موسسه قرآن و نهج البلاغه
شما می توانید برای دریافت مطالب جدید در کانال معارف قرآن و نهج البلاغه موسسه در پیام رسان های ایتا و تلگرام به نشانی زیر عضو شوید
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
___________________________________________________________________________________________________
برچسب ها:
