مبانی تربیتی حفظ و تحفیظ قرآن کریم

1- برای شناخت مبانی تربیتی حفظ و تحفیظ قرآن کریم  ابتدا باید اهداف تربیتی قرآن را شناسایی کنیم.

به اهداف میانی متنوعی در قرآن اشاره شده است؛ می‌توان هدف نهایی را آموزش انسان و پرورش او در راه تکامل و تعالی روحی دانست. در این راستا توجه به صفاتی از قرآن که ناظر به جنبه‌های تربیتی است، راهگشا خواهد بود. صفاتی مثل: هدی، موعظه، شفا، بیان، ذکر، رحمت و … .

2- برای نیل به این هدف، قرآن از شیوه‌های تربیتی گوناگونی استفاده کرده است:

انذار و تبشیر (تحریک منفعت‌طلبی و زیان‌گریزی)

ایجاد زمینه همذات‌پنداری (قصه‌گویی،‌شبیه‌سازی و تصویرسازی هنری)

اطمینان‌بخشی و اعتمادسازی (تأکید بر وحیانی بودن قرآن و توصیف آن به اوصافی مانند هدایت، شفا و …؛ به مبارزه‌طلبیدن منکران)

بیان رسا و کارآمد (بیان هنری، فشرده و در حد نیاز؛ توجه به نکات اصلی)

سؤال‌برانگیز و تفکر‌آفرین سخن گفتن (ترغیب به تفکر؛ایجاد ابهام در جای مناسب؛ استفهام‌های تقریری، انکاری و …)

ریشه‌یابی و مبناسازی (خدامحوری یا شهوت‌محوری سرچشمه فضایل و رذایل)

الگوسازی و عبرت‌آموزی (داستان‌های صالحان و فاسدان)

امیدبخشی و تحرک‌آفرینی (بشارت اخروی و دنیوی)

نگاه مصداقی و کاربردی (داستان‌ها؛ شأن نزول‌ها)

حق‌مداری [عادت‌ستیزی و تعلق‌گریزی] (تأکید بر حق و نفی سنّت‌ها یا عادت‌های نادرست)

تربیت چندروشی، ایجاد تعادل بین روش‌ها (روش‌های محبت، منفعت، تعقل، فطرت و …)

تأکید و تکرار (بیان‌های متفاوت، روش‌های متنوع)

تأکید بر مسؤلیت‌پذیری، ترویج خودآموزگاری (تأکید بر آزادی و حق انتخاب انسان؛ پرسش در آخرت؛ پرسش‌ عقل و وجدان؛ تأکید بر محاسبه و تربیت نفس)

ماندگارسازی و غفلت‌زدایی (استفاده از بیان خاص و ماندگار؛ تأکید بر یاد خدا و تلاوت قرآن)

3- این شیوه‌ها بر مبنای ویژگی‌های ذاتی انسان در کنار توجه به تفاوت‌های فردی افراد طراحی شده است:

برخی از ویژگی‌های ذاتی انسان عبارت‌اند از: منفعت‌گرایی، حقیقت‌جویی، راحت‌طلبی، کمال‌خواهی و برتری‌جویی.

انسان‌ها در عین برخورداری از ویژگی‌های مشترک، دارای تفاوت‌های فرهنگی هستند و از ویژگی‌های عاطفی یا عقلانی متفاوتی برخوردارند.

4- در الگوی معیار تربیت قرآنی، مربی باید اهداف قرآن، شیوه‌های تربیتی آن و ویژگی‌های مخاطب را به خوبی بشناسد و از سوی دیگر احاطه علمی و عملی بر آموزه‌های تربیتی داشته باشد. [هم به خوبی معارف تربیتی را بفهمد و تبیین کند و هم در مقام عمل، آراسته به تربیت قرآنی باشد].

کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor

مبانی تربیتی حفظ و تحفیظ مبانی تربیتی حفظ و تحفیظ. مبانی تربیتی حفظ و تحفیظ. مبانی تربیتی حفظ و تحفیظ. مبانی تربیتی حفظ و تحفیظ