حکمت12_مقدس نمایان بی تفاوت
و قال علیه السلام: فِي الذِینَ اعتَزَلوُا القِتالَ مَعَهُ: خَذَلوُا الحَقَّ و لَم یَنصُرُوا الباطِلَ.
واژگان مهم:
اِعتَزَلُوا: کناره گیری کردند
القِتالَ: جنگیدن
خَذَلُوا: رها کردند
لم یَنصُرُوا: یاری نکردند
ترجمه:
آن حضرت درباره کسانی که در جنگ او را یاری نکردند، فرمود: حق را رها ساختند و باطل را یاری نکردند.
چکیده مفاهیم
این سخن حکیمانه امام علیه السلام مربوط به بعضی از افراد سرشناس از مسلمانان مانند، سعد بن ابی وقاص عبدالله بن عمر، ابو موسی اشعری و انس بن مالک است که در جنگ جمل و صفین با امام همراهی نکردند
و به دشمنان او نیز نپیوستند، بلکه بیطرف ماندند و به عذرهای واهی متوسل شدند، امام علیه السلام درباره آنها فرمود: حق را تنها گذاشتند و باطل را یاری نکردند. اشاره به اینکه گر چه آنها به یاری باطل نشتافتند و در صف مقابل ما قرار نگرفتند،
ولی چون به یاری حق بر نخواستند، در خور هر گونه سرزنش و ملامتند.
نکتــــــهها
1- امام علیه السلام به افرادی که عذرتراشی و بهانهجویی میکردند فرمود: آیا بیعت با من را انکار میکنید؟ گفتند نه، ولی جنگ هم نمیکنیم. فرمود: وقتی بیعت کردید، پس به تحقیق گویی جنگ کرده اید.
این کلام میتواند این مفهوم را داشته باشد که: بیعت شما با من، به معنای حمایت شما از من در برابر معاویه است، پس اگر قصدتان بیطرفی است؛ چرا با من بیعت نمودید. این افراد در پاسخ به امام درمانده بودند.
2- سنت قرآنی، ستیز با زورگویان تا برگشت آنان به آغوش حق را تایید میکند، خدای سبحان فرمود: «فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ» همچنین رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «علی مع الحق و الحق مع علی، یدور حیثما دار» علی، حول محور حق در حرکت است و حق، تکیهگاهی جز علی علیه السلام ندارد. بنابراین، چگونه ممکن است آدمی در عین آرمانی بودن، از علی علیه السلام فاصله بگیرد و راه بیتفاوتی در پیش گیرد؟ آیا همراهی نکردن با معاویه و عدم حضور در جمع شامیان میتواند حقگریزی آنان را توجیه کند؟ آیا تنها گذاشتن حق در برابر هجوم باطل، تنها به این دلیل که با دشمنان همکاری نکردهاند عذر بدتر از گناه نیست؟
3- شاید بتوان گفت کمک نکردنِ حق، نوعی یاری رساندن به باطل است. حمایت ننمودن حق، مستلزم تقویت روحیه سپاه باطل است و تضعیف جبهه ی حق را در پی دارد. پس، در چنین فضایی، بیطرفی باطل و بیمعنا است.
پیـــــــامها
1. باید به همه لوازم تعهدات و رفتارهایمان پایبند باشیم، به ویژه تعهدات مهم اجتماعی.
2. خواص در صحنههای مهم و سرنوشتساز جامعه باید باشجاعت و به صورت شفاف موضعگیری کرده و جبهه حق را یاری کنند، تا دیگران نیز قضاوت روشنی از او داشته باشند، یاری نکردن حق در چنین وضعیتی ناگریز حمایت از جبهه باطل است.
3. نه تنها در انجام رفتار باید دقت لازم را داشته باشیم، بلکه در ترک برخی رفتارها هم باید توجه داشته باشیم که موجب تضعیف حق و تقویت باطل نشود!
4. ما انسان ها با اعمال خود از جمله شکرگذاری یا ناسپاسی می توانیم نعمت های الهی را جلب و یا دفع کنیم.
لطـــــــــــــــائف
در این نامه سالار روشندلان نکوهش بفرموده از غافلان
که در جنگ بر یاری آن جناب نکردند آن تیرهبختان شتاب
نگشتند همراه حق، این کسان نه باطل بکردند یاری عیان
خودآزمایی
1. امام علی علیه السلام این سخن را خطاب به چه کسانی و در چه زمانی بیان فرمودند؟
2. خواص در صحنه های مهم اجتماعی چگونه باید رفتار کنند؟ چرا؟
صفحه اصلی – موسسه قرآن و نهج البلاغه
کانال جامع دو نور در ایتا:
https://eitaa.com/twonoor
کانال جامع دو نور در تلگرام:
https://t.me/twonoor
